Από το θύμα στον ήρωα: Ο δρόμος της συναισθηματικής σύνδεσης στις επιχειρήσεις

Τι είναι η Συναισθηματικη Σύνδεση και τι σχέση έχει με τον Robin Sharma: Έρευνες που έγιναν τα τελευταία 5 χρόνια σε πολλές επιχειρήσεις ανά τον κόσμο έδειξαν ότι από τους 100 πελάτες που δήλωναν πλήρως ικανοποιημένοι από την επιχείρηση, τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που λάμβαναν, μόνο οι 50 επέστρεφαν, μιλούσαν θετικά για την επιχείρηση και την σύστηναν και σε άλλους. Οι άλλοι 50 είχαν παρόμοια συμπεριφορά με τους δυσαρεστημένους πελάτες. Δεν επέστρεφαν στην επιχείρηση, ούτε γινόταν «καλοί πρεσβευτές» του ονόματός της.

Γιατί; Στην διερεύνηση που ακολούθησε οι πελάτες δήλωναν πως «δεν ένοιωθαν καλοδεχούμενοι», «οι υπάλληλοι έκαναν τη δουλειά τους διεκπεραιωτικά, φαινόνταν αποστασιοποιημένοι και αντιμετώπιζαν όλους το ίδιο» και σε προϊόντα που χρειάζοταν service «τα τμήματα πωλήσεων και after sales δεν συνεργάζονταν μεταξύ τους, με αποτέλεσμα αδικαιολόγητη ταλαιπωρία». Με αυτές τις συνθήκες δεν μπορούσαν να νοιώσουν εμπιστοσύνη και να βασιστούν σε αξίες π.χ. αξιοπιστία, εμπιστοσύνη που θα τους συνέδεαν μακροχρόνια με την επιχείρηση. Το ενδιαφέρον ήταν ότι όταν η έρευνα επαναλήφθηκε στο εσωτερικό των επιχειρήσεων τα αποτελέσματα ήταν παρόμοια. «Δεν θα συστήναμε τον εργοδότη μας σε κάποιο φίλο για να αγοράσει π.χ. το αυτοκίνητό του ή για να εργαστεί εδώ», «ο προϊστάμενος στη διάρκεια των διαφωνιών δεν μας «ακούει» και δεν μας αντιμετωπίζει ισότιμα», «δεν εργαζόμαστε καλά με τα άλλα τμήματα». ήταν απαντήσεις που έδιναν εργαζόμενοι «μη συνδεδεμένοι» αλλά, κατά τα άλλα, «ικανοποιημένοι»!

Έτσι, έγινε αντιληπτό ότι κάτι άλλο χρειαζόταν και μπήκαμε στην Εποχή της Συναισθηματικής Σύνδεσης στις επιχειρήσεις. Με προγράμματα που βοηθούν τον εργαζόμενο να συνδεθεί ουσιαστικά με τον εαυτό του και τη δουλειά του, τους συναδέλφους του, τους προϊσταμένους του, τους υφισταμένους του και ομοτίμους του και τελικά με τους πελάτες του. Προγράμματα που αποτελούνται από πιστοποιημένα βήματα και διαδικασίες, βασίζονται σε στοιχεία (είναι evidence – based) και έχουν πλέον μετρήσιμα αποτελέσματα.

Ο Robin Sharma με την εργασία του, τα τελευταία χρόνια, είναι ένας θερμός θιασώτης της Συναισθηματικής Σύνδεσης. Αιτιολογεί αυτή του τη στάση αναφέροντας δύο κυρίαρχες τάσεις στον επιχειρηματικό κόσμο που «θυματοποιούν» εργαζόμενους και ηγέτες και οδηγούν τις επιχειρήσεις τους σε στασιμότητα ή/και κλείσιμο. Μόνο αν, υποστηρίζει ο Sharma, αποκτήσουμε την νοοτροπία του Ήρωα, μόνο τότε θα μπορέσουμε να οδηγηθούμε σε μια νέα εποχή ανάπτυξης και θριάμβου, όχι μόνο επαγγελματικού αλλά και προσωπικού. Αρκεί να πάμε κόντρα στις δύο προαναφερόμενες τάσεις και να δημιουργήσουμε νέες.

Ως Ήρωα ορίζει τον άνθρωπο που ζει μια εξαιρετική ζωή και κάνει τον κόσμο ένα καλύτερο μέρος.

Οι δύο αυτές τάσεις που θυματοποιούν τους εργαζόμενους (και όχι μόνο) είναι:

• Ισχυρή και μαζική αποποίηση του επαγγελματισμού (deprofessionalisation) στον επιχειρηματικό χώρο.
• Η εποχή της μαζικής μετριότητας για την ανθρωπότητα

Η πλειοψηφία των εργαζομένων λειτουργεί «χλιαρά». Κάνουν, ίσως, αυτό που πρέπει αλλά δεν έχουν «φωτιά» μέσα τους, δεν βάζουν πάθος στη δουλειά τους. Συμπεριφέρονται ως θύματα κι όχι ως άνθρωποι που παίρνουν το παιχνίδι στα χέρια τους. Είναι αποκομμένοι κι όχι συνδεδεμένοι με ό,τι κάνουν καθημερινά. Μπορεί να λένε τα σωστά λόγια, να κάνουν τις κινήσεις που πρέπει αλλά δεν εμπνέουν την ασφάλεια ότι γνωρίζουν και αγαπούν τη δουλειά τους και θα κάνουν το καλύτερο δυνατό για τους πελάτες, «Το βλέμμα τους» λέει ο Robin «είναι σβησμένο. Δεν έχει τη λάμψη και το φως των παιδιών που ασχολούνται μ αυτό που αγαπούν. Για το «θύμα» αυτή η δημιουργική λάμψη είναι ουτοπία. Για τον ήρωα είναι το ζητούμενό του κάθε πρωί».

Ένα πρόγραμμα Σύνδεσης σε πάει πίσω στα βασικά, θυμίζει ότι η εργασία δεν είναι –μόνο – αγγαρεία και ενεργοποιεί μέσα από ένα αξιακό σύστημα το μέγιστο του δυναμικού των «παικτών» στον εργασιακό χώρο.

Λίγοι διαθέτουν το κύριο χαρακτηριστικό μεγάλων επιχειρηματικών ηγετών όπως ο Steve Jobs: «Εμμονή για την Τελειότητα» (Obsession for Perfection). Η Τελειότητα μπορεί να αφορά οτιδήποτε: ένα προϊόν, μια δομή, μια σχέση, μια δουλειά, ένα καλλιτέχνημα που δημιουργώ, την άσκηση μου. Η τελειότητα δεν έχει εδώ την έννοια της τελειομανίας αλλά την εσωτερική φλόγα να εκπαιδευτώ, να ασκηθώ, να αποτύχω αλλά να μην αφήσω τίποτα να με σταματήσει αν δεν δώσω το καλύτερο δυνατό που μπορώ. Τότε γίνομαι ο Ήρωας. Δεν μετέρχοται δικαιολογιών, αναλαμβάνω την ευθύνη και ασχολούμαι με το να δημιουργήσω το καλύτερο που μπορώ.

Οι περισσότεροι άνθρωποι, όμως, συμβιβάζονται με μέτρια αποτελέσματα και θυματοποιούνται. Γιατί: «Γιατί έχουμε εθιστεί σε ένα είδος ομαδικής «ύπνωσης» με εντολές που παίρνουμε από το σχολείο και συνεχίζουμε να τις «υπακούμε» κι όταν μεγαλώνουμε. Φοράμε τα ίδια ρούχα, στοιχιζόμαστε στις ίδιες γραμμές, ζωγραφίζουμε μέσα στα περιθώρια που μας δίνονται. Υπακούμε εντολές όπως «προσαρμόσου», «μην στοχεύεις ψηλά», «μην παίρνεις ρίσκα και μην εμπιστεύεσαι την διαίσθησή σου, θα πληγωθείς», «άλλοι ξέρουν καλύτερα για σένα». Ως αποτέλεσμα, οι περισσότεροι άνθρωποι συμπιέζονται, δεν αναδεικνύουν την αυθεντικότητά τους, δεν εμπιστεύονται το ένστικτo τους, πεθαίνουν χωρίς να βιώσουν την υπέροχη διαφορετικότητα τους και να την μεταφέρουν στο χώρο εργασίας τους.»

Η σύνδεση είναι αυτό που χρειάζεται. Και η αποσύνδεση. Σύνδεση με την ατομική ευθύνη και αποσύνδεση από τις δικαιολογίες. Αποσύνδεση από μια κατάσταση συνεχούς απασχόλησης (busy being busy). Σύνδεση και εστίαση στις προτεραιότητες και «απόδειξη» μέσα από την εξοικονόμηση χρόνου π.χ. από την ενασχόληση με τις ηλεκτρονικές συσκευές.

«Τα θύματα λατρεύουν να περιηγούνται σε διάφορους χώρους, να «διασκεδάζουν» το χρόνο τους και να εφευρίσκουν δικαιολογίες.Είναι εξαιρετικά ικανοί στο να είναι συνεχώς απασχολημένοι λέει ο Sharma. Η μεγαλοσύνη και ο ηρωισμός δεν έρχονται χωρίς κόστος. Το πιο μεγάλο κόστος είναι να αρνηθείς το ρόλο του θύματος που έχεις συνηθίσει δεκαετίες και σ` έχει κάνει να χτίσεις ανάλογες σχέσεις.

Ένα πρόγραμμα σύνδεσης είναι εξαιρετικά υποστηρικτικό στο να αποδομηθεί αυτή η πραγματικότητα και να δημιουργηθουν διαφορετικές συνθήκες. Δουλεύει σε βάθος χρόνου, τόσο σε ατομικό επίπεδο (συνεδρίες ατομικού coaching) όσο και σε ομαδικό (εκπαιδευτικά και ομαδικό coaching και συμβουλευτική).

Δεν είναι εύκολο να πας κόντρα στο ρεύμα. Κανείς όμως, άτομο ή οργανισμός δεν μεγαλούργησε πλέοντας με τη ροή του ποταμού. Ένα έγκυρο και αξιόπιστο πρόγραμμα σύνδεσης είναι ένα γερό πλεούμενο στο ταξίδι αυτό.

Δεν χρειάζεται να ζεις στην Αμερική ή να έχεις μέντορα τον Robin Sharma για να κάνεις το ταξίδι αυτό. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια που συμμετέχω σε συναντήσεις κορυφής (summits) για την Σύνδεση, έχω διαπιστώσει ότι σε όποια χώρα κι αν δραστηριοποιείσαι υπάρχουν σπουδαίοι συνάδελφοι αρωγοί. Στην Ελλάδα έχουμε πολλούς άξιους εκπαιδευτές και λίγους ειδικευμένους στη Σύνδεση. Θερμά σου συνιστώ να επιλέξεις έναν απ` αυτούς για να γίνει συνοδηγός σ αυτό το ιδιαίτερο και συναρπαστικό ταξίδι. Με χαρά, να συζητήσουμε ότι σε απασχολεί μετά την ανάγνωση αυτού του άρθρου.