Αλ. Σαρρηγεωργίου, ΕΑΕΕ: Νέο ασφαλιστικό με συντάξεις χωρίς «ρωγμές»

Τέτοιες περικοπές στις συντάξεις και την υγεία δεν έγιναν σε καμία άλλη χώρα της Ευρώπης κατά την οικονομική κρίση. Παρά τις διορθώσεις, οι χρησμοί δεν είναι καθησυχαστικοί. Μελέτες επιφανών καθηγητών αναφέρουν ότι το αφανές χρέος του συστήματος για τη χρονική περίοδο 2015-2060 υπολογίζεται στα 470 δισεκατομμύρια.

Η Πολιτεία έχει αναλάβει δράσεις, σχεδιάζοντας το νέο ασφαλιστικό σύστημα το οποίο θα είναι έτοιμο με το νέο έτος. Μελετάται η συνεργασία του κράτους με την ιδιωτική ασφάλιση για να αποφευχθούν οι ρωγμές στα θεμέλια του οικονομικού συστήματος και μέτρα για να βελτιωθεί η ευημερία των πολιτών.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, Πρόεδρος της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος Eurolife ERB, σε μία συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης, μιλά στο epixeiro.gr για τον τρόπο που μπορεί να γίνει η συνεργασία, για τις ομοιότητες, διαφορές και οφέλη των δύο συστημάτων ασφάλισης: τα Ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης και Ομαδικά Ασφαλιστήρια συμβόλαια καθώς και την Πανευρωπαϊκή Σύνταξη.

Το αρνητικό κλίμα στην οικονομία υποχωρεί ανοίγοντας νέες προοπτικές για τις επιχειρήσεις. Ποια πρέπει να είναι τα επόμενα βήματα της Κυβέρνησης, έτσι ώστε ο κλάδος να συμβάλλει περαιτέρω στη βελτίωση της οικονομίας και της ευημερίας της κοινωνίας;

Ξεκινώντας, θα ήθελα να αναφερθώ σε κάποια δεδομένα, τα οποία χαρακτηρίζουν την ασφαλιστική αγορά.

Δεδομένο πρώτο: Ο ασφαλιστικός κλάδος αποτελεί αυτή τη στιγμή τον μεγαλύτερο θεσμικό επενδυτή της χώρας με €14 δισ. επενδύσεων καθώς και έναν από τους μεγαλύτερους εργοδότες στην Ελλάδα, προσφέροντας περισσότερες από 9.500 άμεσες θέσεις εργασίας και 20.000 έμμεσες. Σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΒΕ για το αποτύπωμα του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης, η άμεση και έμμεση συμβολή του εκτιμάται σε €2,4 δισ. σε όρους ΑΕΠ το 2018 και αντιστοιχεί στο 1,3% του ΑΕΠ της χώρας το 2018. Μαζί με την προκαλούμενη επίδραση, η συνολική συμβολή του κλάδου ιδιωτικής ασφάλισης σε όρους ΑΕΠ εκτιμάται σε €4,1 δισ. ή 2,2% του ΑΕΠ το 2018, πέραν των αποζημιώσεων που παρέχει ο κλάδος στους ασφαλισμένους.

Δεδομένο δεύτερο: Οι ασφαλιστικές εταιρείες, με την υιοθέτηση του Solvency II και την αυστηρή εποπτεία της ΤτΕ, έχουμε πλέον ισχυρό διαβατήριο αξιοπιστίας και διαφάνειας. Δεδομένο τρίτο: Ο ασφαλιστικός κλάδος διαθέτει τεράστια εμπειρία και αποδεδειγμένη τεχνογνωσία προκειμένου να αντεπεξέρχεται πλήρως, με ταχύτητα και αμεσότητα, στα καθήκοντά του. Θα σας υπενθυμίσω ότι η συνεισφορά του κλάδου μας στα γεγονότα στο Μάτι και στη Μάνδρα υπήρξε ιδιαίτερα σημαντική, ενώ η αγορά κινήθηκε υποδειγματικά θέτοντας σε λειτουργία μηχανισμούς υποστήριξης και εξυπηρέτησης και καταβάλλοντας αποζημιώσεις και προκαταβολές, με στόχο την όσο το δυνατό γρηγορότερη αποκατάσταση των ζημιών.

Κατανοείτε λοιπόν ότι ο κλάδος έχει τόσο την τεχνογνωσία όσο και το gravitas, αλλά και τις ικανότητες για να αντεπεξέλθει σε μια σειρά από κοινωνικά ζητήματα επιτακτικής φύσεως, τα οποία χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Εμείς από την πλευρά μας, επιδιώκουμε στενή συνεργασία με την κυβέρνηση, προσφέροντας λύσεις και προτάσεις όχι μόνο για τις συντάξεις, αλλά και για την υγεία, τις φυσικές καταστροφές και άλλα θέματα. Γνωρίζοντας τις δυνάμεις μας, πιστεύουμε ότι εφόσον συνεργαστούμε με τους κρατικούς φορείς, θα μπορέσουμε να συμβάλλουμε ακόμα πιο ενεργά στην ευημερία της χώρας, βοηθώντας παράλληλα στην ανόρθωση της οικονομίας της χώρας. Έχουμε προτάσεις και, ως κλάδος, μπορούμε να δώσουμε λύσεις σε πολλά θέματα. Κάτω από ένα πλαίσιο συνεργασίας με την Κυβέρνηση, μπορούμε να φέρουμε τις προτάσεις μας στο τραπέζι και να σχεδιάσουμε ένα πλάνο εφαρμογής τους προς όφελος όλων των πολιτών.

Τι λύσεις υπάρχουν, δεν θα πρέπει από κοινού με την Πολιτεία να κάτσετε και να συζητήσετε απομακρύνοντας από τις συζητήσεις τα όποια μικροσυμφέροντα, βάζοντας πάνω από όλα το συμφέρον των πολιτών και τα συμφέροντα των οικονομικά αδύναμων;

Επιδιώκουμε τη συνεργασία με την Πολιτεία, με σκοπό τη δημιουργία δομών για τη σύνταξη και την υγεία που θα είναι λειτουργικές, αποτελεσματικές και δεν θα προκαλούν «ρωγμές» στα οικονομικά θεμέλια της χώρας. Όπως είναι γνωστό, για το συνταξιοδοτικό η πρότασή μας είναι ένα σύστημα τριών πυλώνων, βασισμένο στη συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, όπου η ιδιωτική ασφάλιση θα συμπληρώνει την κοινωνική. Το σύστημα αυτό είναι, στην ουσία, ο μόνος τρόπος εξυγίανσης και διάσωσης του Ασφαλιστικού. Η πρότασή μας στηρίζεται στην εφαρμογή μοντέλων που έχουν ήδη επιτύχει σε άλλες χώρες. Το όραμά μας είναι ένα νέο, ευρύτερο συνταξιοδοτικό σύστημα που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες και προκλήσεις για συνταξιοδοτική αποταμίευση, συνδυάζοντας διανεμητικά και κεφαλαιοποιητικά στοιχεία.

Έχετε καταθέσει τις προτάσεις και, αν ναι, βλέπετε να έχουν αποδοχή;

Ο διάλογος σε κάποια σημεία έχει αρχίσει και υπάρχει ταύτιση απόψεων σε πολλούς τομείς. Έχει φτάσει η στιγμή για την υλοποίηση.

Τα δημοσιονομικά και οι συντάξεις ήταν η πηγή του κακού για την Ελλάδα. Οδήγησαν τη χώρα σε μία οικονομική κρίση με όλα όσα βιώσαμε. Οι συντάξεις ψαλιδίστηκαν, οι δημόσιες δαπάνες στην υγεία μειώθηκαν και άλλα πολλά. Γλυτώσαμε τώρα, έχουμε ξεπεράσει το πρόβλημα των συντάξεων, έχει το κράτος επάρκεια να πληρώσει τις επόμενες γενεές;

Κατά την περίοδο της κρίσης, οι παροχές του Κράτους στις συντάξεις και την υγεία περιορίστηκαν σημαντικά, σε σχέση πάντα με την πραγματικότητά που επικρατούσε προ μνημονίων. Βάσει στατιστικών στοιχείων που έχουμε στη διάθεσή μας, οι ιδιωτικές δαπάνες των πολιτών για την υγεία αυξάνονται συνεχώς. Συγκεκριμένα, το 2016 η ιδιωτική δαπάνη των πολιτών για την υγεία ανήλθε στο 7,4% των συνολικών δαπανών των νοικοκυριών. Αυτό αποδεικνύει ότι οι πολίτες στρέφονται στον ιδιωτικό τομέα, από τη στιγμή που ο δημόσιος δεν μπορεί να καλύψει επαρκώς τις ανάγκες τους.

Αναφορικά με τις συντάξεις, οι οιωνοί για το μέλλον δεν είναι θετικοί, δεδομένου ότι το αφανές χρέος του συστήματος εκτιμάται για τη χρονική περίοδο 2015-2060 σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα, της τάξης των 470 δισ. ευρώ (βλ. Παρουσίαση Καθηγητών Μ. Νεκτάριου -Πλ. Τήνιου, Work in Progress 2016 - 2 Δεκεμβρίου 2016). Επιπλέον, παρά τις συνεχείς περικοπές, η χώρα μας συνεχίζει να κατατάσσεται, εντός Ε.Ε., ανάμεσα σε εκείνες με τις υψηλότερες δαπάνες για συντάξεις ως ποσοστό του ΑΕΠ (17,3% το 2016 σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής “The 2018 Ageing Report”). Το πρόβλημα, φυσικά, προκύπτει από τη γήρανση του πληθυσμού · το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται, ενώ αναμένεται σταδιακή αύξηση του γηραιότερου πληθυσμού από 21,6% το 2017 στο 36,5% το 2050.

Όπως έχει εξαγγείλει ο Πρωθυπουργός, η ιδιωτική ασφάλιση έχει ρόλο να παίξει ως προς αυτές τις λύσεις στο δεύτερο πυλώνα αλλά και με φορολογικά κίνητρα μπορεί να αυξήσει το ρόλο της στον τρίτο πυλώνα, όπως γίνεται στις περισσότερες αναπτυγμένες χώρες.

Ακούει ο κόσμος για την ίδρυση των Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Ταμείων, όμως κάποιοι μπορεί να μην γνωρίζουν τον ρόλο τους. Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για αυτά, πώς θα δουλέψουν σε συνεργασία με τη δημόσια ασφάλιση και εάν έχουν ομοιότητες με τα ταμεία επικουρικής ασφάλισης που ξέρουμε;

Ο κόσμος μπορεί σήμερα να ακούει για πρώτη φορά για την ίδρυση Επαγγελματικών Ταμείων, ωστόσο ο θεσμός των επαγγελματικών ασφαλίσεων γενικά, για να είμαστε πιο ακριβείς, υφίσταται ακόμη και πριν το 2003, οπότε υιοθετήθηκε ο πρώτη οδηγία IORP (οδηγία 2003/41/ΕΚ). Την οδηγία αυτήν έχει πλέον διαδεχτεί η οδηγία (ΕΕ) 2016/2341, γνωστή και ως IORP II, η οποία επίκειται να μεταφερθεί εντός του προσεχούς διαστήματος στην εθνική μας νομοθεσία.

H επαγγελματική ασφάλιση συνιστά τον δεύτερο πυλώνα των συνταξιοδοτικών συστημάτων, μέσω του οποίου οι εργαζόμενοι ασφαλισμένοι αποβλέπουν σε μια συμπληρωματική προς την κοινωνική ασφάλιση συνταξιοδοτική πηγή από ιδιωτικούς φορείς, η οποία λειτουργεί αποκλειστικά με το κεφαλαιοποιητικό σύστημα.

Επαγγελματική ασφάλιση παρέχουν τόσο οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις (ήδη από την 10ετια 1960, με τα ομαδικά συνταξιοδοτικά προγράμματα) καθώς αποτελεί τον φυσικό χώρο εργασίας τους, όσο και τα ιδρύματα επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών, αποκαλούμενων στην οδηγία ως Ι.Ε.Σ.Π., τα οποία στην Ελλάδα έχουν ταυτιστεί με τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης του ν. 3029/2002.

Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά αλλά και οι διαφορές μεταξύ των 2 αυτών συστημάτων επαγγελματικής ασφάλισης;

Κοινό χαρακτηριστικό και των δύο συστημάτων, αποτελεί η λειτουργία με βάση το κεφαλαιοποιητικό σύστημα, με ατομικούς λογαριασμούς.

Τα Ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης αποτελούν νομικές οντότητες (ΝΠΙΔ), ιδρύονται με βάση καταστατικό το οποίο εγκρίνεται από το υπουργείο εργασίας και κοινωνικών υποθέσεων, απαιτούν ένα ελάχιστο αριθμό μελών για να λειτουργήσουν (σήμερα 100 μέλη), ενώ για την λειτουργία τους απαιτούν δομή μιας «μικρής» ασφαλιστικής εταιρίας και ως εκ τούτου αντιμετωπίζουν αυξημένα σταθερά έξοδα διαχείρισης (50-70.000 ετησίως).

Στον αντίποδα, τα ομαδικά συνταξιοδοτικά συμβόλαια δεν απαιτούν ελάχιστο αριθμό μελών (συνήθως 5 και άνω), «συστήνονται» με μια απλή αίτηση ασφάλισης από τον εργοδότη, οι εισφορές επενδύονται μαζί με τα συνολικά αποθεματικά της ασφαλιστικής εταιρίας (όπου ο κίνδυνος επενδύσεων διαμοιράζεται), ενώ τα έξοδα λειτουργίας διαμοιράζονται στο σύνολο του χαρτοφυλακίου της ασφαλιστικής εταιρίας, δεν είναι σταθερά και αποτελούν ένα πολύ μικρό % του συμβολαίου.

Είναι φανερό ότι το κάθε σύστημα έχει το «κοινό» του.

Τα μεν Ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης για να λειτουργήσουν αποδοτικά χρειάζονται αυξημένο αριθμό μελών και διαθέτουν διαχειριστική και επενδυτική αυτάρκεια, ενώ τα ομαδικά συνταξιοδοτικά προγράμματα αποτελούν μια ευέλικτη λύση, χαμηλού κόστους για μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις.

Ζήτημα ωστόσο, παραμένει η διασφάλιση, από πλευράς πολιτείας, ίσων όρων κατά την άσκηση επαγγελματικών ασφαλίσεων, είτε παρέχονται από Ι.Ε.Σ.Π. είτε από ασφαλιστικές επιχειρήσεις, με έμφαση στο φορολογικό χειρισμό τους, όπως άλλωστε συμβαίνει στις χώρες της ΕΕ, όπου στην Ολλανδία για παράδειγμα λειτουργούν 265 ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης και 30.000 ομαδικά συνταξιοδοτικά προγράμματα, με το ίδιο φορολογικό καθεστώς.

Πώς όμως προέκυψε η ανάγκη κατάστρωσης ενός δεύτερου πυλώνα επαγγελματικής ασφάλισης, ο οποίος έρχεται να συμπληρώσει την κοινωνική ασφάλιση; Η απάντηση έχει σημασία προκειμένου να καταδειχθεί ο σπουδαίος του ρόλος μέσα σε κάθε ασφαλιστικό σύστημα. Ήδη από τη δεκαετία του '80, οι δραματικές αλλαγές στα δημογραφικά δεδομένα, σε συνδυασμό με τις δημοσιονομικές πιέσεις, φανέρωσαν την αδυναμία των δημόσιων διανεμητικών συστημάτων να παρέχουν από μόνα τους επαρκείς συντάξεις. Η διαπίστωση αυτή εξώθησε την συντριπτική πλειοψηφία των χωρών να προβούν σε αναδιοργάνωση του συνταξιοδοτικού εισοδήματος και σε διαμόρφωση ευρύτερων συνταξιοδοτικών συστημάτων με βάση το μοντέλο των τριών πυλώνων (1ος πυλώνας: κοινωνική ασφάλιση, 2ος πυλώνας: επαγγελματική ασφάλιση και 3ος πυλώνας: ιδιωτική ασφάλιση), επιτυγχάνοντας μεγαλύτερη ασφάλεια λόγω διασποράς των κινδύνων, στο βαθμό που συνδυάζουν συνταξιοδοτικό εισόδημα από διαφορετικές πηγές.

Όσον αφορά, τέλος, τα επικουρικά ταμεία, θα πρέπει να επισημανθεί ότι στην Ελλάδα, σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες, έχουν εξομοιωθεί με την κοινωνική ασφάλιση και λειτουργούν με τους ίδιους ή παρεμφερείς όρους με την κύρια ασφάλιση. Κατά συνέπεια, τα επικουρικά ταμεία, τα οποία είναι δημόσιοι φορείς, δεν πρέπει να συγχέονται με τα ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης. Με την αναθεώρηση της επικουρικής ασφάλισης που προωθείται από την Κυβέρνηση, αναμένονται αλλαγές που θεωρώ ότι κινούνται προς τη θετική κατεύθυνση, προσδίδοντας περισσότερες επιλογές στον ασφαλισμένο αναφορικά με τις επενδύσεις των κεφαλαίων του, αλλά και εδραιώνοντας ακόμη περισσότερο τον κεφαλαιοποιητικό τους χαρακτήρα.

Τι οφέλη θα υπάρχουν από την καθιέρωση της επαγγελματικής ασφάλισης για τους εργαζόμενους και τις οικογένειές τους; Για το κράτος;

Τα οφέλη από την καθιέρωση στην Ελλάδα της επαγγελματικής ασφάλισης, στην οποία περιλαμβάνονται και τα ομαδικά συνταξιοδοτικά προγράμματα που προσφέρουν οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις, είναι πολλαπλά και σπουδαία.

Κατ’ αρχάς, όπως προανέφερα, η επαγγελματική ασφάλιση στηρίζεται στην κεφαλαιοποιητική λειτουργία. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Σημαίνει ότι κάθε εργαζόμενος έχει το δικό του «κουμπαρά»: δηλαδή ό,τι εισφέρει ο ίδιος ή και ο εργοδότης του, εάν είναι έμμισθος, θα εγγράφεται στον ατομικό του λογαριασμό. Το θετικό, με άλλα λόγια, στοιχείο του κεφαλαιοποιητικού του συστήματος είναι ότι με τους ατομικούς λογαριασμούς ο καθένας έχει ξεκάθαρη εικόνα των χρημάτων που έχει συγκεντρώσει ανά πάσα στιγμή, άρα επιτυγχάνεται διαφάνεια και αντιστοιχία των εισφορών που έχουν καταβληθεί με την σύνταξη που θα λάβει ο ασφαλισμένος.

Ο ασφαλισμένος ενισχύει με την επαγγελματική ασφάλιση, το συνταξιοδοτικό του εισόδημα με μια διαφορετική πηγή προερχόμενη από ιδιωτικό φορέα, η οποία υπόκειται στους προστατευτικούς κανόνες της οδηγίας ΙΟRP II (π.χ. αυξημένες απαιτήσεις ενημέρωσης), ενώ σε περίπτωση που φορέας επαγγελματικής ασφάλισης είναι ασφαλιστική επιχείρηση, εφαρμογή έχει επίσης το ιδιαίτερα αυστηρό εποπτικό πλαίσιο της Φερεγγυότητας ΙΙ με υψηλές κεφαλαιακές απαιτήσεις και προδιαγραφές διακυβέρνησης.

Με τη διευρυμένη εισαγωγή του κεφαλαιοποιητικού στοιχείου θα επιτευχθεί η συγκέντρωση μεγάλου όγκου κεφαλαίων προς επένδυση, τα οποία όχι μόνο θα βοηθήσουν την ελληνική κεφαλαιαγορά, δίνοντας περαιτέρω ώθηση στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας, αλλά θα συμβάλλουν και στη μεγέθυνση των ατομικών λογαριασμών των ασφαλισμένων με τα έσοδα από τις επενδύσεις. Υπενθυμίζουμε ότι στις χώρες του ΟΟΣΑ οι επενδύσεις των ιδιωτικών κεφαλαιοποιητικών συντάξεων ανέρχονται στο 133.6 % του αντίστοιχου ΑΕΠ ενώ στην Ελλάδα στο 0.8 % του ΑΕΠ (!).

Πέραν όμως της πολύ σημαντικής αναπτυξιακής επίδρασης, θα δημιουργηθεί επίσης, μια νέα προς φορολόγηση ύλη, η οποία προφανώς θα ευνοήσει τη χώρα στην τρέχουσα συγκυρία επανάκαμψης.

Έρχεται και το Πανευρωπαϊκό Ατομικό Συνταξιοδοτικό Προϊόν. Τι είναι με δύο λόγια και τι σημαίνει αυτό για τους πολίτες;

Το Πανευρωπαϊκό Ατομικό Συνταξιοδοτικό Προϊόν (ΠΕΣΠ) διαθέτει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και προσφέρεται σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Ο ενδιαφερόμενος πολίτης θα μπορεί να το αγοράσει σε κάθε χώρα και μάλιστα όχι μόνο από ασφαλιστικές εταιρείες, αλλά επίσης από τράπεζες και άλλους χρηματοοικονομικούς οργανισμούς. Το ΠΕΣΠ επιτρέπει στους πολίτες να αποταμιεύουν χρήματα οπουδήποτε στην Ευρώπη, ώστε να έχουν πρόσβαση σε συμπληρωματική σύνταξη. Η αγορά ενός τέτοιου προϊόντος είναι εθελοντική και απευθύνεται σε εκείνους που επιθυμούν να ενισχύσουν τις μελλοντικές συνταξιοδοτικές τους απολαβές, να λάβουν ένα επιπλέον εφάπαξ ή ακόμα και μερικές καταβολές. Φυσικά, εντάσσεται στον τρίτο πυλώνα ασφάλισης, στον πυλώνα των εθελοντικών προγραμμάτων. Για να δώσω ένα παράδειγμα, ένας Έλληνας πολίτης θα έχει τη δυνατότητα να αγοράζει το ίδιο ΠΕΣΠ προϊόν σε οποιαδήποτε χώρα της Ευρώπης. Τέλος, το ΠΕΣΠ θα μπορεί να μεταφερθεί από χώρα σε χώρα.

Όμως ο κόσμος στερείται ρευστότητας; Τι έχετε να προτείνετε για αυτό;

Η ασφάλιση δεν είναι ακριβή ούτε απαγορευτική. Το αντίθετο μάλιστα, καθώς υπάρχουν πολλά προϊόντα στην αγορά, σε προσιτά πλαίσια και με μεγάλο εύρος καλύψεων. Κατά τη δεκαετή οικονομική κρίση, με το εισόδημα των νοικοκυριών και την κρατική χρηματοδότηση για την υγεία να μειώνονται, ως κλάδος είχαμε την ευθύνη να προσφέρουμε προσιτά προϊόντα, με πλήθος καλύψεων. Την ευθύνη αυτή την αναλάβαμε πλήρως και καταφέραμε να ανταποκριθούμε. Η ασφάλιση απευθύνεται στον οικονομικά ασθενέστερο, εκείνος είναι που την έχει περισσότερο ανάγκη, επομένως δεν είναι δυνατό να κοστολογείται σε επίπεδα απλησίαστα για τον μέσο πολίτη.

Επίσης, αξίζει να σημειώσουμε ότι για το κομμάτι της σύνταξης μιλάμε ουσιαστικά για αποταμίευση που μπορεί να ξεκινά και με μικρά ποσά κάθε φορά. Όλα ξεκινούν από την (επανα)θέσπιση κινήτρων, ώστε ιδιαίτερα οι νέοι άνθρωποι να αποταμιεύουν από νωρίς για την μακρά περίοδο συνταξιοδότησης που τους περιμένει.