Κώστας Τσαούσης: Ο 51χρονος startupper της Netdata που «σήκωσε» 21 εκατ. δολάρια

Πώς ξεκίνησε η Netdata; Ποιο ήταν το «κενό» που εντοπίσατε στην αγορά και ποια η λύση που προσφέρατε; Πώς προέκυψε αυτή;

Η Netdata ξεκίνησε ως επιχείρηση, μόλις ένα χρόνο πριν, τον Σεπτέμβριο του 2018. Η δημιουργία του ελεύθερου και ανοιχτού λογισμικού Netdata, όμως, ξεκίνησε το 2013.

Πολλοί φίλοι όπως και επενδυτές, παραξενεύονται από το γεγονός ότι είμαι 51 ετών. Θεωρούν προφανώς ότι σε αυτές τις ηλικίες δεν υπάρχει αρκετή όρεξη για τέτοιου τύπου δημιουργικότητα. Στην περίπτωση μου όμως, δεν λειτουργεί έτσι. Αν και τα τελευταία 20 χρόνια έχω διατελέσει στέλεχος σε μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες στην Ελλάδα, πάντα θεωρούσα ότι οι λύσεις στα βασικότερα προβλήματα των επιχειρήσεων είναι κύρια τεχνολογικές και ήμουν πάντα πρόθυμος να δώσω τέτοιες λύσεις, ακόμα και με τα ίδια μου τα χέρια.

Το 2013 ήταν η πρώτη φορά που χρησιμοποίησα παραγωγικά, σε απαιτητικό περιβάλλον, υποδομές cloud. Είχαμε πολλά προβλήματα. Μετά από εκτενή έρευνα αγοράς για λύσεις παρακολούθησης των υποδομών, ήταν εμφανές ότι οι προσφερόμενες λύσεις, τόσο ανοιχτού κώδικα όσο και εμπορικές, δεν μπορούσαν να προσφέρουν αυτό που απαιτείται για την αποτελεσματική παρακολούθηση και διάγνωση τέτοιων προβλημάτων.

Το Netdata ξεκίνησε από περιέργεια. Γιατί όλες οι λύσεις είναι τόσο περιορισμένες; Γιατί οι κατασκευαστές τους δεν έδωσαν σωστή λύση στο πρόβλημα; Μήπως είναι ανέφικτο, ουτοπικό να δοθεί σωστότερη λύση;

Προφανώς, η διαδικασία ανάπτυξης του ήταν επίπονη. Βλέπετε είχα σκουριάσει με τα χρόνια...

Σε τι σημείο βρίσκεται σήμερα η ανάπτυξη του προϊόντος σας και πώς πραγματοποιείται αυτή; Ποια η ομάδα της Netdata και που δραστηριοποιείστε;

Τον Απρίλιο του 2016 έγινε η πρώτη διάθεση του λογισμικού Netdata στο κοινό, δωρεάν. Η προώθηση του περιορίστηκε σε ένα μόνο post στο Reddit.

Αλλά αμέσως έγινε viral. Μόλις σε δύο εβδομάδες είχε 10.000 stars στο GitHub. Ήταν πλέον το δημοφιλέστερο project παγκόσμια. Παρέμεινε σε αυτή τη θέση για δύο συνεχείς μήνες, ενώ ποτέ δεν σταμάτησε να είναι το δημοφιλέστερο project για την γλώσσα C. Το GitHub συμπεριέλαβε το Netdata στον ετήσιο απολογισμό του για το 2016.

Σήμερα, οι δείκτες του Netdata είναι καθηλωτικοί:

• GitHub Stars: 42.000+. Αν και το Netdata δεν έχει σχέση με το CNCF (Clound Native Computing Foundation), είναι το τρίτο πιο δημοφιλές project στο CNCF landscape.
• Code Contributors: 300.
• Μοναδικοί Χρήστες: 1.820.000. Αύξηση +5.000 ανά ημέρα.
• Μοναδικές Εγκαταστάσεις: 1.063.000. Αύξηση +2.500 ανά ημέρα.
• Εγκαταστάσεις μέσω docker: 155.600.000. Αύξηση +500.000 ανά ημέρα.

Συνολικά, η Netdata έχει μέχρι σήμερα χρηματοδοτηθεί με 20,65 εκατομμύρια δολάρια. Η Netdata είναι δύο εταιρείες, η μητρική Netdata, Inc. με έδρα την Αμερική, και η θυγατρική της Netdata Μονοπρόσωπη ΙΚΕ με έδρα την Ελλάδα. Συνολικά έχουμε 30 υπαλλήλους (κυρίως μηχανικούς λογισμικού) σε 20 χώρες, με στόχο να γίνουμε 60 μέσα στο 2020. Είμαστε πρωτοπόροι σε πολλά μέτωπα, ιδίως για τα ελληνικά δεδομένα. Για παράδειγμα, όλοι εργαζόμαστε απομακρυσμένα. Οι εταιρείες δεν έχουν γραφεία, δεν έχουν ωράριο λειτουργίας, κανείς δεν ελέγχει τον χρόνο κανενός. Το μοναδικό που μας ενδιαφέρει είναι το παραγόμενο έργο, τα αποτελέσματα.

Μιλώντας για το λογισμικό που παρέχει η Netdata, ποια είναι τα οφέλη αυτού, σε σύγκριση με τον ανταγωνισμό και τις προϋπάρχουσες λύσεις; Ποια τα βασικότερα χαρακτηριστικά του;

Το λογισμικό Netdata είναι αρκετά διαφορετικό σε σχέση με οτιδήποτε άλλο υπάρχει για την παρακολούθηση συστημάτων και εφαρμογών:

Απεριόριστοι δείκτες (unlimited metrics)

Οι περισσότερες άλλες λύσεις παρακολουθούν μόνο τους βασικούς δείκτες των συστημάτων και των εφαρμογών. Επικεντρώνονται, δηλαδή, στην βασική παρακολούθηση τους χωρίς να είναι σε θέση να «δουν» κάθε πτυχή της λειτουργίας τους. Η αρχιτεκτονική του Netdata όμως του επιτρέπει να χρησιμοποιήσει όλους τους διαθέσιμους δείκτες. Για παράδειγμα, σε μια τυπική εγκατάσταση όλες οι άλλες λύσεις θα παρακολουθήσουν περίπου 80 ως 120 δείκτες. Στην ίδια εγκατάσταση το Netdata θα παρακολουθήσει πάνω από 2.000 δείκτες, προσφέροντας στους χρήστες όλη την πληροφορία που διαθέτει η κονσόλα του συστήματος ή των εφαρμογών. Γι’ αυτό και για τους περισσότερους χρήστες, το Netdata είναι «console killer».

Υψηλή ανάλυση (1s granularity)

Οι περισσότερες άλλες λύσεις, ενημερώνουν τους δείκτες που παρακολουθούν, στην καλύτερη περίπτωση κάθε 10 δευτερόλεπτα. Το Netdata όμως παρακολουθεί όλους τους δείκτες κάθε δευτερόλεπτο. Η υψηλή ανάλυση των δεικτών είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε περιβάλλον cloud, όπου η λειτουργία των υποδομών δεν είναι γραμμική και συνήθως υπάρχουν προβλήματα με μικρή διάρκεια. Το απίστευτο με το Netdata είναι πως ενώ έχει περίπου 200 φορές περισσότερη δουλειά να κάνει (20 φορές περισσότεροι δείκτες, 10 φορές πιο συχνά), είναι αρκετά ταχύτερο και ιδιαίτερα φιλικότερο ως προς το σύστημα και τις εφαρμογές που παρακολουθεί.

Άμεσα αποτελέσματα

Οι περισσότερες άλλες λύσεις απαιτούν συνήθως σχεδιασμό και μεγάλη προετοιμασία. Αντίθετα, το Netdata δεν απαιτεί κανέναν σχεδιασμό και καμιά προετοιμασία. Οι χρήστες απλά το εγκαθιστούν και δευτερόλεπτα αργότερα έχουν ένα πλήρες σύστημα παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένων των dashboards και των alarms. Αυτό κάνει την χρήση του ιδανική για όσους θέλουν άμεσα αποτελέσματα, μειώνει δραματικά το κόστος λειτουργίας και βελτιώνει το time to market.

Εκπαιδευτικό

Οι περισσότερες άλλες λύσεις βασίζονται στην λογική ότι ο κάθε χρήστης ξέρει τι πρέπει να κάνει και θα το κάνει για να έχει σωστή παρακολούθηση των υποδομών του. Στην πράξη όμως, αυτό δεν λειτουργεί. Οι περισσότερες εταιρείες έχουν ελλιπές σύστημα παρακολούθησης, όχι επειδή τα εργαλεία που χρησιμοποιούν δεν είναι καλά, αλλά επειδή οι μηχανικοί τους δεν ξέρουν να φτιάξουν ένα σωστό σύστημα παρακολούθησης. Το Netdata, λοιπόν, έχει μέσα του όλη την τεχνογνωσία που απαιτείται για να δημιουργήσει αυτόματα ένα ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης και είναι έτσι σχεδιασμένο ώστε να βοηθήσει τους χρήστες του να καταλάβουν τις υποδομές που παρακολουθούν. Μπορεί να προσφέρει 200 φορές περισσότερη πληροφορία από τα άλλα συστήματα, αλλά οι χρήστες του δε χάνονται.

Ως εταιρεία, βασίζεστε στον ανοικτό κώδικα και στην δωρεάν παροχή του λογισμικού σας. Ποια τα οφέλη για την ανάπτυξη μιας εταιρείας όπως η Netdata από μια τέτοια στρατηγική; Και πώς προκύπτουν τα έσοδα;

Η παροχή δωρεάν ανοιχτού λογισμικού, όταν γίνει σωστά, είναι σχεδόν μαγική. Προσφέρει πάρα πολλά πλεονεκτήματα. Το βασικότερο είναι η επιβεβαίωση ότι το λογισμικό είναι χρήσιμο, ότι καλύπτει μια υπαρκτή ανάγκη, λύνει το πρόβλημα με έναν αποτελεσματικό τρόπο και έχει την αποδοχή των υποψήφιων χρηστών / πελατών.

Ταυτόχρονα, θέτει την εταιρεία σε μια διαρκή αλληλεπίδραση με τους χρήστες του λογισμικού. Έρχονται στην επιφάνεια ανάγκες, που αλλιώς θα ήταν δύσκολο να αναγνωριστούν. Εντοπίζονται πολλά προβλήματα, και, σε αρκετές περιπτώσεις, λύνονται από τους ίδιους τους χρήστες. Ιδιαίτερα για το Netdata, η ευρεία αποδοχή του προσφέρει έναν ακόμα σημαντικό παράγοντα. Το ίδιο το λογισμικό αποτελεί τον βασικό άξονα προσέγγισης νέων χρηστών. Αυτό μειώνει σημαντικά το κόστος προώθησης.

Προφανώς, όταν προσφέρεις κάτι εντελώς δωρεάν, πρέπει να προσέξεις ώστε να μπορείς τελικά να έχεις έσοδα με κάποιο τρόπο. Ευτυχώς, η περίπτωση της Netdata είναι εύκολη. Οι περισσότερες εταιρείες έχουν μεγάλες και ιδιαίτερα πολύπλοκες ανάγκες και υπάρχει άπλετο περιθώριο να προσφερθούν επιπλέον λειτουργίες υπό την μορφή SaaS.

Χαρακτηρίζεστε ως ένας μη τυπικός ιδρυτής μιας early-stage startup. Τελικά, υπάρχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που θα πρέπει να έχει ένας startupper; Ποια η σημασία της αρχικής ιδέας και τι θα πρέπει να προσέξει στα πρώτα του βήματα;

Νομίζω ότι κάθε περίπτωση είναι μοναδική. Δεν υπάρχει δηλαδή μια συνταγή και η σχετική βιβλιογραφία είναι πολλές φορές παραπλανητική.

Ίσως η μεγάλη μου εμπειρία στις επιχειρήσεις είναι αυτό που με κάνει λίγο διαφορετικό από τον τυπικό startupper. Αυτή η εμπειρία μου προσφέρει κάποια παραπάνω αυτοπεποίθηση, ίσως λίγο παραπάνω θράσος και μια αυθεντικότητα που πηγάζει από την τριβή μου με το αντικείμενο.

Θα έλεγα ότι τα βασικότερα χαρακτηριστικά είναι να υπάρχει ουσιαστική ανάγκη γι’ αυτό που προσφέρει η εταιρεία, όραμα για το που μπορεί να οδηγηθεί (που προϋποθέτει βαθιά γνώση του ανταγωνισμού), επιχειρηματικό πλάνο για το πως μπορεί να δημιουργηθεί αξία και ικανότητα να εκτελεστεί αυτό το πλάνο με επιτυχία.

Επίσης, σημαντικό είναι η επιλογή των βασικών συνεργατών. Είμαι πάρα πολύ τυχερός να έχω μαζί μου δύο πολύ ικανούς ανθρώπους και να χτίζω την εταιρία γύρω τους, τον Χριστόφορο Ακριτίδη ως Διευθυντή Λειτουργίας και τον Δημοσθένη Καπώνη ως Διευθυντή Τεχνολογίας. Προφανώς η εταιρία έχει πολλά ακόμα ικανά στελέχη, από όλο τον κόσμο, αλλά είναι επίσης σημαντικό να μη νιώθεις μόνος - να υπάρχουν οι βασικοί άνθρωποι, οι πυλώνες, που ταυτίζουν το μέλλον τους με τον κοινό στόχο. Μια startup είναι ομαδικό παιχνίδι.

Το σίγουρο είναι ότι απαιτείται πάρα πολύ δουλειά. Καλό είναι να υπάρχει μεγάλη αγάπη για το αντικείμενο, ανοιχτό μυαλό και αποδοχή της περιπέτειας ως τρόπου δουλειάς.

Γενικότερα, ποια η γνώμη σας για το επιχειρηματικό περιβάλλον της χώρας μας και την ελληνική startup σκηνή; Υπάρχει ανάπτυξη σημαντικών καινοτομιών; Τι χρειάζεται για να υποστηριχθεί αυτή, σε επίπεδο πολιτείας;

Οι Έλληνες είμαστε δημιουργικός λαός. Δεν είναι τυχαίο ότι για παράδειγμα στο San Francisco και στην Silicon Valley, που βρίσκομαι πλέον πολύ συχνά, οι Έλληνες είναι ιδιαίτερα επιτυχημένοι επιχειρηματίες και σημαντικά στελέχη επιχειρήσεων.

Παρόλα αυτά, τον περιβάλλον στην Ελλάδα δεν είναι φιλικό. Υπάρχει μια γενικότερη έλλειψη ευκαιριών για δικτύωση με τους κατάλληλους ανθρώπους και εταιρείες. Υπάρχουν μερικές φωτεινές εξαιρέσεις, όπως οι πρώτοι μου επενδυτές, η Marathon Venture Capital, τους οποίους θεωρώ καθοριστικούς για τη μέχρι τώρα πορεία της Netdata και τους οποίους ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου για την συνεισφορά τους. Τα χρήματα της επένδυσης ήταν το λιγότερο που προσέφεραν! Πρακτικά με πήραν από το χέρι να με ξεναγήσουν στην Silicon Valley.

Αλλά και το ρυθμιστικό πλαίσιο δεν είναι καλύτερο. Για παράδειγμα, άνοιξα την αμερικανική Netdata σε μόλις 30 λεπτά, ενώ βρισκόμουν στην Ελλάδα και ταυτόχρονα άνοιξαν αυτόματα τραπεζικοί λογαριασμοί, δημιουργήθηκε καταστατικό, μετοχές, κλπ. Για να ανοίξω όμως την θυγατρική της Netdata στην Ελλάδα, έπρεπε να κάνω μέχρι και συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο στον... εαυτό μου! Είμαι ακριβής. Εγώ, ως Διευθύνων Σύμβουλος της Αμερικανικής Netdata, έδωσα σε εμένα, ως Διαχειριστή της υπό ίδρυσης Ελληνικής Netdata, την πλήρη εξουσία να το κάνω. Αλλιώς η εφορία δε δεχόταν να ανοίξει την εταιρεία. Αυτά είναι κωμικοτραγικά πράγματα...

Ως ένας άνθρωπος που ανέπτυξε το δικό του λογισμικό, θα ήθελα την γνώμη σας και για τις ευκαιρίες καριέρας που προσφέρει ο συγκεκριμένος χώρος, αυτό που θα χαρακτηρίζαμε ως «προγραμματισμός». Είναι μια επαγγελματική διαδρομή με σημαντικές ευκαιρίες, εντός και εκτός Ελλάδας;

Κάθε δημιουργικός άνθρωπος έχει σήμερα την δυνατότητα να πετύχει. Σήμερα, η γνώση είναι παντού. Είναι ελεύθερη και προσφέρεται σε απίστευτα μεγάλες ποσότητες. Το ίδιο και η επικοινωνία.

Είναι τελικά καθαρά θέμα ικανότητας να εντοπιστούν και να αναγνωριστούν οι ανάγκες που υπάρχουν και ικανότητας να σχεδιαστεί και να υλοποιηθεί μια σωστή λύση.

Συνήθως αυτό σημαίνει να σπάσουν κάποια στερεότυπα. Θέλει πίστη, επιμονή, λίγο θάρρος και κάμποσο θράσος να πεις την άποψη σου, προφανώς με το έργο σου.

Λάβατε πριν από μερικές εβδομάδες μια σημαντική χρηματοδότηση από τις Bain Capital και Marathon Ventures. Πώς θα χρησιμοποιηθούν τα συγκεκριμένα κεφάλαια; Και, γενικότερα, ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι;

Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των χρημάτων θα γίνουν μισθοί. Εύχομαι κύρια Ελλήνων και Ελληνίδων μηχανικών λογισμικού.

Ο στόχος μας είναι να αλλάξουμε για πάντα τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει ο κόσμος το monitoring. Να απλοποιηθεί σημαντικά, να προσφέρει πολύ περισσότερη πληροφορία, να γίνει ιδιαίτερα πιο αποτελεσματικό και ευέλικτο και να μειωθεί δραστικά το κόστος του.

Έχουμε πολύ δρόμο ακόμα, αλλά όπως φαίνεται, τα καταφέρνουμε...