Η καινοτομία είναι επιλογή, στρατηγική και επένδυση για την επιχείρηση

Αναζήτηση Προοπτικών Καινοτομίας

Είμαι καινοτόμος όταν η πανευρωπαϊκή έρευνα για την καινοτομία (Community Innovation Survey) στις επιχειρήσεις και αντίστοιχα το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) με θεωρεί ως καινοτόμο. Η καινοτομία είναι ένα διαφορετικό case study ανά επιχείρηση, καθώς για κάθε επιχειρηματική μονάδα ισοδυναμεί με αλλαγές / διαφοροποιήσεις που θεωρούνται νέες ή παρέχουν μία σημαντική βελτίωση συγκριτικά με ό,τι χρησιμοποιούσε ή πωλούσε πριν η επιχείρηση. Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι η καινοτομία αξιολογείται συγκριτικά. Οι αλλαγές που θα υιοθετήσει μία επιχείρηση, και αφορούν το προϊόν ή άλλες διαδικασίες, μπορεί να έχουν αρχικά αναπτυχθεί ή χρησιμοποιηθεί από άλλες επιχειρήσεις του ίδιου ή άλλου κλάδου δραστηριότητας, ελάχιστη προϋπόθεση όμως για να θεωρηθούν καινοτομία είναι να χρησιμοποιούνται για πρώτη φορά από την υπό εξέταση επιχείρηση.

Οι ενέργειες καινοτομίας μπορεί να έχουν διαφορετικές εκφάνσεις. Η καινοτομία μπορεί να αφορά ένα νέο ή σημαντικά βελτιωμένο σε σχέση με τα βασικά του χαρακτηριστικά, τις τεχνικές προδιαγραφές, τις προστιθέμενες χρήσεις ή τη φιλικότητα προς τον χρήστη, προϊόν / υπηρεσία όπως η εισαγωγή οικολογικών, πράσινων προϊόντων ή η παροχή εξ αποστάσεως υπηρεσιών εκπαίδευσης των πελατών (καινοτομία προϊόντος). Επιπρόσθετα, η επιχείρηση καινοτομεί ως προς τις διαδικασίες παραγωγής, μεθόδους διανομής ή δραστηριότητες υποστήριξης, όπου πρακτικά μπορεί να είναι η αγορά σύγχρονης τεχνολογίας μηχανημάτων παραγωγής / διάγνωσης, οι μέθοδοι εντοπισμού και ελέγχου των φορτίων, τα συστήματα που μετρούν και ελέγχουν τα αποθέματα (καινοτομία διαδικασίας). Αξίζει να αναφέρουμε και την οργανωσιακή καινοτομία που αντιστοιχεί σε επιχειρησιακές πρακτικές για την οργάνωση της εργασίας, για παράδειγμα η εισαγωγή συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου ποιότητας και νέα είδη πιστοποίησης, καθώς και την καινοτομία marketing που απαιτεί νέα στρατηγική ως προς τον σχεδιασμό, τη συσκευασία, την τοποθέτηση, την προώθηση ή την τιμολόγηση π.χ. ηλεκτρονικοί κατάλογοι, εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας.

Επιχειρηματικό Σχέδιο Καινοτομίας & Χρηματοδότηση

Η καινοτομία είναι επένδυση και όπως κάθε επένδυση χρειάζεται προετοιμασία, έρευνα αγοράς και business plan. Η επιχείρηση καλείται να εξετάσει ως προς ποια κατεύθυνση θα καινοτομήσει, ποιο είναι το κόστος του εγχειρήματος και ποια είναι τα προβλεπόμενα οικονομικά αποτελέσματα. Εκτός από την χρηματοοικονομική ανάλυση, στο εγχείρημα της καινοτομίας συνυπολογίζονται συνιστώσες σχετικά με τις δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού. Η καινοτομία είναι συνδυασμός διάφορων γνωστικών και τεχνικών ικανοτήτων και ως ένα βαθμό η ανάπτυξη, η εφαρμογή και η απόδοσή της στηρίζεται στην κατάρτιση των εργαζομένων. Σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται εξειδικευμένο προσωπικό που θα δημιουργήσει γνώση, «in house», ή θα είναι σε θέση να εκπαιδευτεί για να διαχειριστεί την τεχνογνωσία. Είναι ευθύνη της εταιρίας να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για την εξοικείωση, την εναρμόνιση των εργαζομένων με τις καινοτόμες αλλαγές, καθώς και να ενεργήσει για τις όποιες οργανωτικές, διοικητικές προσαρμογές θα εξυπηρετήσουν την εισαγωγή καινοτομιών προϊόντος ή διαδικασίας.

Με την κατάλληλη συμβουλευτική υποστήριξη, η επιχείρηση μπορεί να αναζητήσει πηγές χρηματοδότησης έργων καινοτομίας, καθώς και ευκαιρίες για τη συμμετοχή, δικτύωσή της σε προγράμματα Έρευνας και Ανάπτυξης (Ε&Α) σχετικά με το «Know-how» της επένδυσης. Για παράδειγμα, μία μικρομεσαία επιχείρηση μπορεί να ενισχυθεί μέσω των ανοιχτών Δράσεων του ΕΣΠΑ - Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία 2014 - 2020» για δαπάνες καινοτομίας όπως οι επενδύσεις σε τεχνολογικό εξοπλισμό, σε μηχανήματα και η απόκτηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Συμπληρωματικά, στο πλαίσιο των προγραμμάτων προωθούνται παρεμβάσεις που αφορούν συμπράξεις – συνεργασίες επιχειρήσεων με ερευνητικούς οργανισμούς για την από κοινού υλοποίηση έργου, καινοτόμου έργου.

Η καινοτομία είναι στρατηγική, πέρα από το προφανές ότι υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η ανάληψη καινοτομικών πρωτοβουλιών δίνει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και διαμορφώνει μία υγιή επιχειρηματική εικόνα, λειτουργεί και ως «δημιουργική ενέργεια» κυρίως στο εσωτερικό της επιχείρησης. Είναι μέρος της στρατηγικής η διοίκηση μίας επιχείρησης να καλλιεργεί θετικό εργασιακό κλίμα και «καινοτομική» διάθεση, θέληση για επιτυχία. Η επιχείρηση δεν καινοτομεί μόνο μία φορά, βρίσκεται σε ετοιμότητα, σε συνεχή εγρήγορση να ανταποκριθεί σε πρωτοποριακές ιδέες και να ηγηθεί.