Α. Τσίλογλου, AFI: Το όραμα μας είναι να παραμείνουμε η ηγέτιδα εταιρία μικροπιστώσεων

Τι ακριβώς είναι η AFI, τι προσφέρει και ποιό το όραμα της;

Η AFI παρέχει πρόσβαση σε χρηματοδότηση με τη μορφή μικροπιστώσεων σε ανθρώπους που έχουν μια επιχειρηματική ιδέα και δεν έχουν πρόσβαση στα αναγκαία κεφάλαια. Παράλληλα, βοηθάει και σταθεροποιεί τις νεοσύστατες ή και υφιστάμενες επιχειρήσεις, παρέχοντας δωρεάν εκπαίδευση και υποστήριξη. Συγκεκριμένα, η AFI προάγει τις μικροπιστώσεις στην Ελλάδα, παρέχοντας πρόσβαση σε μικροδάνεια μέχρι 12.500 ευρώ σε επίδοξους επιχειρηματίες που αδυνατούν να βρουν χρηματοδότηση από άλλες πηγές ανεξαρτήτως της εμπορικής δραστηριότητας τους, βαθμού καινοτομίας, κατηγορίας επένδυσης και χρήσης τεχνολογίας. Παράλληλα, το προσωπικό της AFI, σε συνεργασία με το δίκτυο εθελοντών της, παρέχει δωρεάν επιχειρηματική υποστήριξη πριν και μετά την παροχή του δανείου, προσαρμοσμένη στις ανάγκες του μικροεπιχειρηματία.

Μέσω της υποστήριξης της επιχειρηματικότητας, η ΑFI προωθεί την αυτοαπασχόληση, μειώνει την ανεργία και βοηθάει τους επιχειρηματίες να πετύχουν οικονομική ανεξαρτησία, έτσι ώστε κι αυτοί με τη σειρά τους να προσφέρουν κοινωνικά και οικονομικά στην ελληνική κοινωνία.

Η AFI δραστηριοποιείται στην Αττική από το 2015 και στη Βόρεια Ελλάδα από το 2018. Από το 2019, καλύπτουμε συστηματικά τους νομούς Βοιωτίας, Ευβοίας, Φθιώτιδας, Κορίνθου, Πέλλας, Σερρών και Ημαθίας.

Μέχρι σήμερα η AFI έχει χρηματοδοτήσει 306 εταιρείες με 2.8 εκατομμύρια ευρώ, δημιουργώντας 525 νέες θέσεις εργασίας. Αξιοσημείωτο είναι πως το 46% των επιχειρήσεων διοικείται από πρώην ανέργους ενώ 6 στις 10 εταιρίες είναι νέες. Το 36% αφορά γυναικεία επιχειρηματικότητα και το 20% νεανική επιχειρηματικότητα.

Το όραμα μας είναι να παραμείνουμε η ηγέτιδα εταιρία μικροπιστώσεων στην Ελλάδα με θετικό κοινωνικό και οικονομικό αποτύπωμα, τόσο για τους επιχειρηματίες που υποστηρίζει όσο και γενικότερα στο επιχειρηματικό οικοσύστημα.

Γιατί κάποιος να επιλέξει την AFI;

• Γιατί είναι ο πρώτος μη-τραπεζικός οργανισμός παροχής μικροπιστώσεων στην Ελλάδα, που μετά από 4.5 χρόνια έχει την πιο ολοκληρωμένη εμπειρία πεδίου στο χώρο του microfinance στη χώρα μας.
• Γιατί ήδη πάνω από 300 εταιρίες έχουν χρηματοδοτηθεί από την AFI και σε έρευνα μας 95% δήλωσαν απόλυτα ικανοποιημένοι από τις υπηρεσίες μας.
• Γιατί δείχνουμε εμπιστοσύνη στον άνθρωπο. Μέσω των διαδικασιών μας χτίζουμε προσωποποιημένες σχέσεις εμπιστοσύνης και υποστήριξης μέσω απλών και αποτελεσματικών διαδικασιών.
• Γιατί δεν υπάρχει περιορισμός στο είδος της επένδυσης που θέλει κάποιος να κάνει. Μπορεί να επενδύσει ο επιχειρηματίας σε υπολογιστές και μισθούς μέχρι σε γεώτρηση και σπόρους.
• Γιατί δεν θα ζητηθεί ποτέ ποσοστό της επιχείρησης. Θέλουμε ο επιχειρηματίας να είναι πάντα στο επίκεντρο της προσπάθειας μας.
• Γιατί η εκπαίδευση κι η υποστήριξη τόσο πριν όσο και μετά τη χρηματοδότηση είναι εντελώς δωρεάν.
• Γιατί το μοντέλο των μικροπιστώσεων είναι δοκιμασμένο με τεράστια επιτυχία σε όλο τον κόσμο για πάνω από 30 χρόνια.
• Γιατί η AFI δεν προσφέρει μόνο χρηματοδότηση, αλλά ένα ολοκληρωμένο σύστημα επιχειρηματικής συμβουλευτικής και μάλιστα αφιλοκερδώς. Ο σκοπός της AFI είναι η δημιουργία και η υποστήριξη υγειών επιχειρήσεων με αντοχή στον χρόνο.

Δώστε μας μια εικόνα από τις επιχειρήσεις που έχει υποστηρίξει, μέχρι σήμερα, η AFI. Ποια είναι, συνήθως, η εξέλιξη αυτών μετά την μικροχρηματοδότηση;

Το εύρος των επιχειρήσεων που έχουμε υποστηρίξει είναι τεράστιο. Ελαιοπαραγωγός στα Κύθηρα, κτηνοτρόφοι στην Εύβοια, εργαστήρι αρχιτεκτονικής για παιδιά στην Αθήνα, βιβλιοπωλείο στη Σαλαμίνα, σχεδιάστρια ρούχων με έντονο εξαγωγικό χαρακτήρα, υπηρεσίες ευεξίας και yoga, startup εταιρία εμπορικής σπογγοκαλλιέργειας (ξακουστά σφουγγάρια του ελληνικού βυθού). Επιπρόσθετα, έχουμε υποστηρίξει εταιρία με τη μεγαλύτερη πισίνα για μωρά/παιδιά στην Ευρώπη, νέους δικηγόρους και λογιστές, την πρώτη εταιρεία προϊόντων κανναβιδιόλης στην Ελλάδα, ελεύθερους επαγγελματίες όπως σχεδιαστή νυφικών, ιδιοκτήτες κομμωτήρια, φούρνους, φροντιστήρια, παιδικούς σταθμούς κι η λίστα μεγαλώνει κάθε μέρα.

Η εξέλιξη τους μας έχει εκπλήξει θετικά: υπάρχουν εγχειρήματα που έπιασαν με την πρώτη κι έχουν μέσα σε 2-3 χρόνια κάνει άλματα, υπάρχουν παραδείγματα εταιριών που έχουν εξασφαλίσει περαιτέρω επένδυση μετά τη μικροπίστωση, ενώ άλλες έχουν μεταφέρει την έδρα τους γιατί χρειαζόντουσαν μεγαλύτερες εγκαταστάσεις λόγω ζήτησης. Φυσικά, υπάρχουν οι περιπτώσεις που πορεύονται πιο αργά, δεν παύουν όμως να είναι μέσα στα χρονοδιαγράμματα τους. Να αναφέρουμε πως υπάρχουν ήδη εταιρίες που έχουν αποπληρώσει το πρώτο τους μικροδάνειο κι έχουν προχωρήσει σε δεύτερο επιτυχώς.

Σε μια έρευνα που πραγματοποίησε η PwC Ελλάδος, ένα ευρώ που επενδύεται στην AFI αποφέρει ήδη 1,87 ευρώ στην ελληνική οικονομία. Αυτό επιτυγχάνεται με:

• Μετατροπή ανεπίσημων πηγών εισοδήματος σε επίσημα έσοδα,
• Έσοδα στην οικονομία από τις νέες επιχειρήσεις,
• Εξοικονόμηση εξόδων κοινωνικής πρόνοιας από επιδόματα,
• Εξαγωγική δραστηριότητα φέρνει ρευστότητα από το εξωτερικό.

Τέλος, να αναφέρουμε κάτι που ξεχωρίζει την AFI όχι μόνο εγχώρια αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο: το ποσοστό επισφαλειών είναι <3% του συνολικού μας χαρτοφυλακίου, κάτι που σφραγίζει την επιτυχία του εγχειρήματος, αλλά και την ικανότητα των επιχειρηματιών να αποπληρώσουν τα δάνεια τους με έσοδα από τη δραστηριότητα τους.

Ποιοί μπορούν να απευθυνθούν στην AFI για μικροχρηματοδότηση; Σε ποιούς, δηλαδή, απευθύνεται η συγκεκριμένη διαδικασία;

Σε κάθε πρόσωπο το οποίο, λόγω της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης, δεν μπορεί να έχει πρόσβαση σε τραπεζικά δάνεια για να ξεκινήσει ή να επεκτείνει μια μικρή ανεξάρτητη επιχείρηση και καλύπτει τα κριτήρια χρηματοδότησης. Σε όλους τους ανέργους, υφιστάμενους και εν δυνάμει επιχειρηματίες από 18-65 ετών. Σε όλους έχουν μια επιχειρηματική ιδέα και θέλουν να την κάνουν πραγματικότητα. Δεν υπάρχει κάποιος περιορισμός στην ίδια την ιδέα, αρκεί να είναι νόμιμη.

Δώστε μας μια εικόνα από τα βασικά κριτήρια επιλεξιμότητας. Υπάρχουν περιορισμοί;

Τα κριτήρια για την δανειοδότηση είναι τα εξής:

• Το σύνολο της επένδυσης/προϋπολογισμού να μην ξεπερνάει τις 25.000 ευρώ.

Αυτό ισχύει για την αρχική επένδυση εάν πρόκειται για νεοσύστατη επιχείρηση ή για τον προϋπολογισμό ενός καινούριου εγχειρήματος εάν πρόκειται για υφιστάμενη επιχείρηση.

Το ποσό αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι θέλουμε να είμαστε σημαντικό κομμάτι οικονομικής υποστήριξης και απευθυνόμαστε κυρίως σε ανθρώπους που δεν θα μπορούσαν να βρουν πόρους από άλλες πηγές, άρα το δάνειο που θα πάρουν να είναι για αυτούς μεγάλο κομμάτι της συνολικής τους επένδυσης και όχι απλά ένα «μπάλωμα» ανάμεσα σε άλλες πηγές χρηματοδότησης.

Κάποια παραδείγματα επενδύσεων για τις οποίες μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει το δάνειο είναι τα εξής:

• Μια εταιρία πουλάει ήδη εγχώρια, αλλά θέλει να εξάγει κι άρα χρειάζεται κάποιο ποσό χρηματοδότησης για διεθνή κατοχύρωση ονόματος και συμμετοχή σε εκθέσεις,
• Μια εταιρία καλλυντικών θέλει να λανσάρει καινούργιο προϊόν και χρειάζεται χρήματα για την πιστοποίηση και την προώθηση,
• Ένας επιχειρηματίας θέλει να χτίσει ένα online κατάστημα και χρειάζεται να πληρώσει τον developer για την κατασκευή της πλατφόρμας,
• Θέλει κάποιος να ανοίξει ένα χώρο εστίασης και χρειάζεται χρήματα για την αδειοδότηση, την εγγραφή, τα νομικά έξοδα, τις πρώτες ύλες, τα πρώτα ενοίκια και τις ασφάλειες,
• Θέλει ένας αγρότης να αγοράσει σπόρους για μια καινούρια καλλιέργεια.

Συνεχίζοντας με τα κριτήρια:

• Η επιχείρηση να είναι εγγεγραμμένη την στιγμή που θα εκταμιευθεί το δάνειο.
• Καλύπτουμε τις εξής νομικές μορφές: ΑΕ, ΕΠΕ, ΟΕ, ΙΚΕ, ατομικές επιχειρήσεις, ΚΟΙΝ.ΣΕΠ, ΚΟΙΣΠΕ, καθώς κι ελεύθερους επαγγελματίες.
• Η δραστηριότητα να είναι νόμιμη.
• Ο ενδιαφερόμενος πρέπει να έχει πλειοψηφία των μετοχών (majority stake) στην επιχείρηση.
• Να υπάρχει καθαρό μητρώο στον Τειρεσία. Δανειακές ληξιπρόθεσμες οφειλές αποτελούν εμπόδιο για μια θετική έγκριση.
• Να υπάρχει ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα.
• Να υπάρχει θετική καθαρή θέση (για τις ΙΚΕ και ΕΠΕ)
• Ο ενδιαφερόμενος πρέπει να έχει εγγυητή που θα βοηθάει στην αποπληρωμή της μικροπίστωσης, μόνο εάν ο επιχειρηματίας αντιμετωπίσει δυσκολία πληρωμής. Η εγγύηση αφορά το 50% της συνολικής αξίας για ποσό δανείου κάτω των 6000 ευρώ. Για ποσό δανείου άνω των 6000 ευρώ, η ευθύνη του εγγυητή παραμένει στις 3.000 ευρώ και δεν αυξάνεται. Ο εγγυητής υπογράφει την εγγύηση με την AFI.

Η εγγύηση δεν περιλαμβάνει οποιαδήποτε μορφή ακίνητης/κινητής περιουσίας. Επίσης, δεν απαιτείται να δεσμευτεί ολόκληρο το ποσό της εγγύησης σε καμιά χρονική στιγμή.

Από πού προέρχονται τα χρήματα της μικροχρηματοδότησης, ποιές είναι οι πηγές; Πώς "επηρεάζεστε" από τις πρόσφατες εξελίξεις γύρω από τις μικροχρηματοδοτήσεις στην Ελλάδα, με δάνεια έως 25.000 ευρώ;

Οι πόροι για τα ίδια τα μικροδάνεια προέρχονται από τη Eurobank, τον τραπεζικό συνεργάτη της AFI, οι εγγυήσεις των δανείων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων, ενώ οι πόροι για τα λειτουργικά έξοδα του οργανισμού καλύπτονται από ιδιώτες επενδυτές/φιλάνθρωπους, καθώς και ιδρύματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Ο νόμος για τις μικροχρηματοδοτήσεις στην Ελλάδα με δάνεια έως 25.000 ευρώ αναμένεται εντός του 2019, κι είναι το πρώτο βήμα ωριμότητας του κλάδου στη χώρα μας, καθώς θεσμοθετείται επίσημα το χρηματοδοτικό αυτό εργαλείο. Ελπίζουμε κατ' αρχάς να είναι το έναυσμα να ιδρυθούν κι άλλες εταιρίες παροχής μικροπιστώσεων, καθώς ο ανταγωνισμός επιφέρει οφέλη: περισσότερα προϊόντα, καλύτερες υπηρεσίες, διαφάνεια, μεγαλύτερη κάλυψη πληθυσμού και το κυριότερο εξάπλωση κι επίγνωση του θεσμού των μικροπιστώσεων που ακόμη παραμένει περιορισμένος.

Η AFI πληροί ήδη αρκετές προϋποθέσεις για να γίνει ανεξάρτητος φορέας μικροπιστώσεων σύμφωνα με το νέο νόμο, ωστόσο θα πρέπει να γίνουν κι άλλα βήματα. Σίγουρα θα αλλάξει η μετοχική σύνθεση του οργανισμού με νέους επενδυτές, οπότε και προετοιμαζόμαστε σε αυτό το επίπεδο. Ταυτόχρονα, εργαζόμαστε για την επόμενη μέρα σε ότι αφορά νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Σήμερα, υπάρχει μόνο ένα προϊόν μικροπιστώσεων, ενώ οι ανάγκες της κοινωνίας απαιτούν πιο στοχευμένες εκδοχές μικροδανείων με ευελιξία σε όρους ανάλογα τον κλάδο και τη φύση της οικονομικής δραστηριότητας.

Στο πακέτο των παροχών προφέρετε εκπαίδευση και mentoring. Μιλήστε μας για αυτές και για τις ανάγκες που έχουν οι Έλληνες επιχειρηματίες σε αυτό το κομμάτι σήμερα.

Πράγματι, η AFI προσφέρει επιχειρηματική εκπαίδευση, τόσο πριν όσο και μετά την εκταμίευση των μικροπιστώσεων. Μέχρι σήμερα έχουν εκπαιδευτεί πάνω από 1.000 επιχειρηματίες με 1.300+ ξεχωριστές εκπαιδεύσεις. Οι εκπαιδεύσεις γίνονται είτε από την ίδια την ομάδα της AFI, είτε από εθελοντές-εκπαιδευτές/μέντορες. Το 50% των εθελοντών είναι εμπειρογνώμονες σε κάποιον τομέα (μάρκετινγκ, οικονομικά, εξαγωγές, κλπ), το 30% ειδικοί σε επιχειρηματικούς κλάδους (αγροτικά, τεχνολογία, υπηρεσίες, κλπ), ενώ το 20% είναι έμπειροι επιχειρηματίες με πιο σφαιρική επιχειρηματική εμπειρία σε διάφορους τομείς και κλάδους. Οι μέντορες είναι επιχειρηματίες, πρώην και νυν επαγγελματίες στον τραπεζικό χώρο, αλλά και ανώτατα στελέχη στον ιδιωτικό κλάδο.

Οι εκπαιδεύσεις αφορούν πιο συχνά θέματα επιχειρησιακού σχεδιασμού, προϋπολογισμού, μάρκετινγκ και πωλήσεων, online εργαλείων προώθησης, εξαγωγών, καθώς και νομικής μορφής με τεχνικές συμβουλές σε θέματα έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας. Υπολογίζουμε πως έως σήμερα έχουν επενδυθεί 3.500-4.000 ώρες επιχειρηματικής συμβουλευτικής κι εκπαίδευσης από τον οργανισμό μας.

Γενικότερα, ποια η γνώμη σας για το ελληνικό επιχειρηματικό περιβάλλον; Υπάρχουν ευκαιρίες και δυνατότητες ανάπτυξης νέων ιδεών;

Ευκαιρίες και δυνατότητες ανάπτυξης νέων ιδεών υπάρχουν πάντοτε, μερικές φορές μάλιστα στις πιο δύσκολες οικονομικές συγκυρίες γεννιούνται και επωάζονται οι πιο θαυμάσιες επιχειρηματικές ιδέες. Υπάρχει τόσο η επιχειρηματικότητα ανάγκης, αλλά κι αυτή της ευκαιρίας, βλέπουμε δε πως και οι δυο μορφές της έφεραν στο προσκήνιο νέα επιχειρηματικά εγχειρήματα που έχουν πετύχει ακόμη και πέραν των προσδοκιών μας. Αυτό δεν σημαίνει πως η επιχειρηματικότητα ταιριάζει σε όλους, ούτε πως το περιβάλλον στην Ελλάδα ενισχύει την επιχειρηματικότητα όσο σε άλλες χώρες.

Παρόλο που έχει γίνει πρόοδος, υπάρχουν ακόμη πολλά που πρέπει να εφαρμοστούν: η γραφειοκρατία λιμνάζει νέα εγχειρήματα που απαιτούν ευελιξία και σπιρτάδα, το συνολικό κόστος εργασίας είναι ακραία δυσανάλογο σε σχέση με άλλες χώρες, η χρήση της τεχνολογίας σε θέματα επιχειρηματικότητας είναι ακόμη πολύ περιορισμένη, ενώ συχνά παρατηρούμε διστακτικότητα σε συνεργασίες και συνέργειες μεταξύ φορέων (δημόσιοι, ιδιωτικοί, τράπεζες).

Σε θέματα μικροπιστώσεων, έχουμε προτείνει σε δημόσιους φορείς να μπορούν οι μικροχρηματοδοτήσεις να δίνονται και πριν της επίσημης έναρξης εταιρίας, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες, ώστε να μπορεί ο επιχειρηματίας να «δοκιμάσει» την ιδέα του στην αγορά για 6 μήνες. Παρ' όλες τις προκλήσεις ωστόσο, ιδέες υπάρχουν πάντοτε, όπως και επιχειρηματίες που τολμάνε, που ξεχωρίζουν και βρίσκουν λύσεις σε κάθε εμπόδιο.

Ροιά είναι τα επόμενα βήματα για την AFI, ποιά η στόχευση σας για το άμεσο μέλλον;

Στον άμεσο προγραμματισμό μας είναι η εξάπλωση του οργανισμού σε νέες γεωγραφικές περιοχές και η υποστήριξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων εκτός των μητροπολιτικών κέντρων, Αθηνών και Θεσσαλονίκης. Η ενίσχυση επιχειρήσεων από την AFI σε άλλες περιοχές έχει δείξει πως υπάρχει πληθώρα από βιώσιμες επιχειρηματικές ιδέες στην επαρχία και πως οι μικροπιστώσεις αποτελούν ιδιαίτερα κρίσιμο χρηματοοικονομικό εργαλείο για την ανάπτυξη τους. Δεν είναι τυχαίο που έχουμε υποστηρίξει χωρίς δεύτερη σκέψη επιχειρηματικές προτάσεις από μαστιχοπαραγωγούς στη Χίο, αγρότες στην Κεντρική Ελλάδα και κτηνοτρόφους στη Μάνη, ανάμεσα σε άλλους.

Αυτή η παρουσία θέλουμε να γίνει πιο συστηματική και να αποτελεί η AFI ένα σταθερό σημείο αναφοράς και στήριγμα στους μικροεπιχειρηματίες της επαρχίας, τόσο με τη χρηματοδότηση όσο και με την παράλληλη επιχειρηματική υποστήριξη που παρέχουμε. Παράλληλα, το επόμενο βήμα για την AFI είναι ο εναρμονισμός με το νέο νομοθετικό πλαίσιο για τις μικροχρηματοδοτήσεις που αναμένεται μέχρι τέλη του έτους, οπότε και η AFI θα πρέπει να προετοιμαστεί για το επόμενο στάδιο ωριμότητας του κλάδου στην Ελλάδα. Αυτό συνεπάγεται πολλή δουλειά σε επίπεδο νέων συνεργασιών, και σε επίπεδο υποδομών, κυρίως τεχνολογικών, που θα φέρουν τις μικροπιστώσεις πιο προσβάσιμες σε όλους, ανεξαρτήτως γεωγραφικής απόστασης.

Η AFI έχει γραφεία στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και υποστηρίζει μικρές επιχειρήσεις και σε πολλές περιοχές ανά την Ελλάδα. [Facebook, Instagram]