Ε. Σαχίνη, ΕΚΤ: Πώς η έρευνα θα βοηθήσει τις επιχειρήσεις να ανθίσουν

Ξεκινώντας την κουβέντα μας, θα ήθελα να μου πείτε δυο λόγια για εσάς. Ποιος είναι ο ρόλος και η αποστολή σας ως Διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης;

Το ΕΚΤ είναι ένας σημαντικός θεσμός για την έρευνα την ανάπτυξη και την κοινωνία εν γένει. Έχει ως κύρια αποστολή την «τεκμηρίωση» και τη διάχυση της ελληνικής επιστημονικής & τεχνολογικής γνώσης που παράγει η χώρα μας, την προβολή της στο εγχώριο και το διεθνές περιβάλλον, τη συστηματική καταγραφή και ανάδειξη της ελληνικής ερευνητικής, αναπτυξιακής και καινοτομικής δραστηριότητας του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, καθώς και την ενίσχυση του δυναμικού καινοτομίας των ελληνικών επιχειρήσεων μέσα από την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας. Για το ευρύ κοινό αλλά και τους εξειδικευμένους επιστήμονες το ΕΚΤ λειτουργεί ως ψηφιακή «πύλη αναζήτησης» επιστημονικού και πολιτιστικού περιεχομένου και σημείο αναφοράς για ευρωπαϊκές στατιστικές και για ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες του Ελληνικού Συστήματος Έρευνας Τεχνολογίας Ανάπτυξης και Καινοτομίας (ΕΤΑΚ). Το υψηλό επίπεδο των υπηρεσιών τις οποίες παρέχει οδήγησε στην αναγνώριση του ως Εθνική Αρχή του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος για ζητήματα ΕΤΑΚ.

Βρίσκομαι στην ηγεσία του ΕΚΤ εδώ και πολλά χρόνια, η επαγγελματική μου πορεία έχει ταυτιστεί με το ΕΚΤ. Το 2013 εκλέχθηκα στη θέση της Διευθύντριας, ενώ το 2018 ανανεώθηκε η θητεία μου μετά από αξιολόγηση από επιστημονική επιτροπή υψηλού κύρους. Ο ρόλος μου είναι είναι να φροντίζω για την ανάπτυξη και εδραίωση του θεσμού, για την συμμετοχή του στα διεθνή τεκταινόμενα στο χώρο της δραστηριότητάς του και για την εποπτεία της καθημερινής του λειτουργίας.

Ποια είναι η κατάσταση στην Ελλάδα σήμερα όσον αφορά την ερευνητική δραστηριότητα και ποια η συμβολή του ΕΚΤ στην αξιοποίηση των αποτελεσμάτων;

Η Ελλάδα, βάσει των στοιχείων που συλλέγουμε, επεξεργαζόμαστε και συγκρίνουμε με τα αντίστοιχα των χωρών της ΕΕ, διαθέτει ένα πολύ ικανό επιστημονικό και ερευνητικό δυναμικό το οποίο διαχρονικά πετυχαίνει υψηλές επιδόσεις σε ότι αφορά την επιστημονική παραγωγή και τη συμμετοχή του στα ευρωπαϊκά ανταγωνιστικά ερευνητικά έργα, δημιουργώντας έτσι ένα σημαντικό απόθεμα γνώσης που μπορεί να αξιοποιηθεί.

Από τα μέσα του 1980 και μέσω εστιασμένων υπηρεσιών επιστημονικής πληροφόρησης υποστηρίζουμε την ερευνητική και ακαδημαϊκή κοινότητα ενισχύοντας τις προϋποθέσεις παραγωγής νέας γνώσης. Επιπρόσθετα μέσω συμβουλευτικών υπηρεσιών λειτουργούμε καθοριστικά στην αξιοποίηση της γνώσης και στη μεταφορά των ερευνητικών και τεχνολογικών αποτελεσμάτων σε βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα.

Τι είναι αυτό που πιστεύετε ότι χρειάζεται η επιχειρηματικότητα για να ανθίσει; Η πρόσβαση σε ερευνητικά εργαλεία και η εφαρμογή των ερευνητικών αποτελεσμάτων είναι μέσα σε αυτά;

Μία σειρά από δράσεις και υπηρεσίες του ΕΚΤ έρχονται να υποστηρίξουν την επιχειρηματικότητα, την προώθηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων στις επιχειρήσεις και την καινοτομία. Μέσω του συντονιστικού ρόλου στον κόμβο Enterprise Europe Network – Hellas, το ΕΚΤ συμβάλλει καθοριστικά στη διασύνδεση των ακαδημαϊκών, ερευνητικών και πολιτιστικών φορέων με τις καινοτόμες βιομηχανίες, με στόχο την πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία, πληροφορίες για επιχειρηματικούς κλάδους και αγορές. Αντίστοιχα, το Δίκτυο Δομών Στήριξης Επιχειρήσεων, μια θεσμική πρωτοβουλία που προγραμματίζεται να λειτουργήσει το αμέσως προσεχές διάστημα, θα παρέχει εξειδικευμένες υπηρεσίες τεχνολογικής αναβάθμισης, εξωστρέφειας, ψηφιακού μετασχηματισμού, κλπ σε επιχειρήσεις, σε όλη τη χώρα, ενισχύοντας έτσι τα επενδυτικά τους σχέδια. Η πρωτοβουλία αυτή συντονίζεται από το ΕΚΤ και, σε συνεργασία με την Κεντρική Ενωση Επιμελητηρίων την ΓΣΕΒΕΕ και την ΕΣΕΕ, θα προσφέρει ηλεκτρονικές υπηρεσίες αλλά και υπηρεσίες με φυσική παρουσία που θα παρέχονται στα Επιμελητήρια όλης της χώρας.

Τελικά πώς «παντρεύεται» η επιχειρηματικότητα με την έρευνα και πώς αξιοποιούνται εμπορικά τα ερευνητικά αποτελέσματα;

Απαραίτητο συστατικό και λέξη «κλειδί» για την επίτευξη αυτού του σκοπού είναι η συνεργασία ανάμεσα στην ερευνητική και επιχειρηματική κοινότητα. Είναι κρίσιμη η απόκτηση συναντίληψης για τις προτεραιότητες και τους περιορισμούς που η κάθε κοινότητα αντιμετωπίζει. Γενικά, θα πρέπει να επιδιωχθεί η στενότερη συνεργασία έτσι ώστε τα ερευνητικά αποτελέσματα να διευκολύνονται στην μετατροπή τους σε αξιοποιήσιμα αποτελέσματα, ενώ παράλληλα θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η επιστημονική περιέργεια έχει αυταξία σε μία κοινωνία που στηρίζεται στην γνώση. Πιστεύω ότι η επιδίωξη μίας συμβιωτικής σχέσης ενέχει οφέλη για όλους μας.

Ερχόμενοι στην αξία της συνεργασίας, μιλήστε μας για την πρωτοβουλία «Γέφυρες Γνώσης και Συνεργασίας». Πώς προέκυψε και ποια είναι η ανάγκη που ήρθε να καλύψει;

Η πρωτοβουλία «Γέφυρες Γνώσης και Συνεργασίας» δημιουργήθηκε με στόχο τη δικτύωση των Ελλήνων επιστημόνων οπουδήποτε και αν βρίσκονται. Επιχειρηματίες, επαγγελματίες, ακαδημαϊκοί, ερευνητές κάθε κλάδου της κοινωνικής και οικονομικής ζωής, μπορούν να αποτελέσουν μέρος της παγκόσμιας ψηφιακής κοινότητας των Ελλήνων μέσω των «Γεφυρών Γνώσης και Συνεργασίας». Επιδίωξη είναι να προκύψουν οφέλη για όλους τους εμπλεκόμενους στο βαθμό που δύνανται να δημιουργηθούν εταιρικές, ερευνητικές και επιστημονικές συμπράξεις. Ευελπιστούμε ότι τέτοιες συμπράξεις θα δημιουργήσουν τις συνθήκες και για την αντιμετώπιση του φαινομένου διαρροής εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού της Ελλάδας.

Από αυτή την πρωτοβουλία γεννήθηκαν και τα Bridges Awards, ένας νέος θεσμός που υλοποιείται για πρώτη χρονιά φέτος. Τι προσδοκάτε από αυτά τα βραβεία και με ποιον τρόπο διαφοροποιούνται από άλλα;

Τα βραβεία Bridges Award που θα απονεμηθούν για πρώτη χρονιά τον χειμώνα του 2019 στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Γέφυρες Γνώσης και Συνεργασίας», θα επιβραβεύουν τη σύναψη συνεργασιών μεταξύ των δημιουργικών Ελλήνων επιστημόνων όπου και αν βρίσκονται. Συγκεκριμένα, στοχεύει στην ενίσχυση των δεσμών των Ελλήνων ή ελληνικής καταγωγής επιστημόνων, που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό, με την Ελλάδα και την ανάπτυξη συνεργασιών που οδηγούν σε αμοιβαίο όφελος. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να συμπληρώσουν την αίτηση συμμετοχής έως τις 16 Σεπτεμβρίου.

Κλείνοντας θα ήθελα να μου πείτε ποιο είναι το όραμά σας για την έρευνα μελλοντικά και να μας δώσετε τρεις επιχειρηματικές συμβουλές για επιχειρηματίες που θέλουν να αξιοποιήσουν ερευνητικά εργαλεία για να αναπτυχθούν. Όραμά μας είναι να συνεχίσουμε να χαράσσουμε στρατηγικούς δρόμους για τη μεταφορά και αξιοποίηση της γνώσης, την ενδυνάμωση του ερευνητικού και καινοτομικού δυναμικού της χώρας, καθώς και να υποστηρίζουμε αποτελεσματικά τη δημόσια διοίκηση στην χάραξη και την άσκηση πολιτικών μέσα από την παροχή επίκαιρων και αντικειμενικών δεδομένων, αναλύσεων και μελετών. Αν θα μπορούσα να συνοψίσω τις «τρεις συμβουλές» σε μία παρότρυνση προς τις επιχειρήσεις που θέλουν να αξιοποιήσουν ερευνητικά εργαλεία, αυτή είναι να έρθουν σε επικοινωνία με τα εξειδικευμένα στελέχη του ΕΚΤ για να εντοπίσουν από κοινού τα πλέον κατάλληλα και στοχευμένα εργαλεία, με βάση τις ειδικότερες ανάγκες και δυνατότητές τους.