Την τελευταία δεκαετία, οι αναδυόμενες αγορές έχουν γίνει ο βασικός μοχλός ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας. Σύμφωνα με την HSBC, 19 από τις σημερινές αναδυόμενες αγορές θα βρίσκονται μεταξύ των 30 μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου το 2050 και θα είναι πιο σημαντικές από τις σημερινές χώρες του ΟΟΣΑ.
Σύμφωνα με τον Javier Santiso, Καθηγητή Οικονομικών στο ESADE Business School και διευθυντή του ESADE Center for Global Economy and Geopolitics (ESADEgeo), "οι αναδυόμενες αγορές έχουν ήδη «πιάσει» το 40% του παγκόσμιου ΑΕΠ και το 37% των παγκόσμιων άμεσων ξένων επενδύσεων. Και, ενώ οι χώρες του ΟΟΣΑ συνεχίζουν να παραμένουν στάσιμες το 2011, οι αναδυόμενες εμφανίζουν ισχυρή ανάπτυξη.
Η Κίνα ξεπέρασε την Ιαπωνία και έγινε η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, ενώ η Ινδία προσέλκυσε άμεσες ξένες επενδύσεις που άγγιξαν το ποσό ρεκόρ των 80 δισ. δολαρίων, ποσό διπλάσιο σε σχέση με το 2010. Η Petrobras της Βραζιλίας, η οποία είναι ήδη μια από τις μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες του κόσμου, άντλησε το ποσό-ρεκόρ των 67 δισ. δολαρίων από την δημόσια εγγραφή της τον Σεπτέμβριο του 2010.
Ο αυξανόμενος πλούτος αυτών των οικονομιών προσελκύει όλο και περισσότερες πολυεθνικές των χωρών του ΟΟΣΑ. Στην Ασία, η μεσαία τάξη αντιπροσωπεύει πλέον το 60% του συνολικού πληθυσμού (1,9 δισ. άνθρωποι). Η Κίνα έγινε η μεγαλύτερη αγορά αυτοκινήτων το 2010. Ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου είναι Μεξικάνος. Και η ταχύτατη οικονομική ανάπτυξη πραγματοποιείται σε ένα περιβάλλον μικρών ελλειμμάτων, χαμηλού χρέους και ελεγχόμενου πληθωρισμού".
Όμως, υπάρχει μια άλλη, πιο σιωπηρή «επανάσταση» που φέρνει εταιρείες από τις χώρες του ΟΟΣΑ στις αναδυόμενες αγορές: η διασπαστική καινοτομία (disruptive innovation). "Από τη μια πλευρά, οι πολυεθνικές των αναδυόμενων αγορών αριστεύουν ακόμα και στους τομείς με υψηλή προστιθέμενη αξία και σ' αυτούς που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην τεχνολογία. Από την άλλη πλευρά, εταιρείες από χώρες του ΟΟΣΑ όλο και περισσότερο επανεισάγουν καινοτομία από εταιρείες των αναδυόμενων αγορών", τονίζει ο κ. Santiso.
Οπως επισημαίνει, "σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ, υπάρχουν περίπου 21.500 πολυεθνικές με έδρα σε αναδυόμενες αγορές. Ορισμένες, όπως για παράδειγμα η μεξικανική τσιμεντοβιομηχανία Cemex, η Ινδική τεχνολογική εταιρεία Infosys και η κινεζική εταιρεία μπαταριών BYD, είναι ήδη ηγέτες στους τομείς τους. Οι βασικοί προμηθευτές των τηλεπικοινωνιακών εταιρειών ανά τον κόσμο βρίσκονται στην Κίνα, όπου η Huawei συναγωνίζεται πλέον την Σουηδική Ericsson. Το 2008, η Huawei κατοχύρωσε περισσότερες πατέντες από οποιαδήποτε άλλη εταιρεία στον κόσμο, ενώ ήρθε δεύτερη, μετά την Ιαπωνική Panasonic το 2009.
Στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, στο παγκόσμιο top ten, οι μισές περίπου είναι πολυεθνικές εταιρείες από τις αναδυόμενες αγορές. Η βραζιλιάνικη Embraer έφερε την επανάσταση στην κατασκευή αεροσκαφών με ένα επιχειρηματικό μοντέλο το οποίο αντέγραψαν άλλοι. Η ινδική Tata πουλά αυτοκίνητα φθηνότερα κατά 75% σε σχέση με τις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες. Η κινεζική Mindray έχει αναπτύξει ιατρικό εξοπλισμό στο 10% του κόστους των δυτικών ανταγωνιστών. Η Safaricom της Κένυας «μεταμορφώνει» την αγορά με την υπηρεσία mobile banking M-Pesa, όπως έχουν κάνει οι ινδικές πολυεθνικές TCS και Wipro.
Ακόμα και ο ψηφιακός κόσμος επηρεάζεται από την ανάπτυξη των αναδυόμενων αγορών. Το Facebook θα μπορούσε να ήταν λατινοαμερικάνικο, αφού ο ένας από τους ιδρυτές του είναι Βραζιλιάνος. Ο κινεζικός διαδικτυακός όμιλος Tencent Holdings είναι ο τρίτος μεγαλύτερος στον κόσμο σε επίπεδο κεφαλαιοποίησης (45 δισ. δολάρια το 2011).
Ο μεγαλύτερος χρηματοοικονομικός μέτοχός του είναι μια άλλη πολυεθνική αναδυόμενης αγοράς, η Naspers της Νοτίου Αφρικής. Οι δυο εταιρείες επενδύουν από κοινού σε start-ups, όχι στην Καλιφόρνια όπως κάνει η Google, αλλά σε αναδυόμενες αγορές. Το 2010 επένδυσαν 700 εκατ. δολάρια στον ρωσικό διαδικτυακό «γίγαντα» Mail.ru. Η ρωσική Digital Sky Technologies (ιδιοκτήτρια της Mail.ru) έχει παρουσία σε αμερικανικά διαδικτυακά start-ups όπως το Facebook, το Zynga και η Groupon".
Κατά τον κ. Santiso, "αυτές οι πολυεθνικές των αναδυόμενων αγορών δεν είναι μόνο διασπαστικά καινοτόμες. Είναι επίσης εξαιρετικά οικονομικές, κάτι που τις καθιστά «θανάσιμους ανταγωνιστές». Επίσης, ανεβαίνουν ταχύτατα στην αλυσίδα αξιών: το 2010 σύμφωνα με την Booz & Company, η Samsung της Ν. Κορέας έγινε μια από τις δέκα κορυφαίες εταιρείες του κόσμου σε επίπεδο επενδύσεων σε Έρευνα και Ανάπτυξη. Το Ισραήλ έχει ξεκινήσει περισσότερα από 4.000 start-ups και κατατάσσεται στην δεύτερη θέση παγκοσμίως σε ότι αφορά τον αριθμό εταιρειών που διαπραγματεύονται στον NASDAQ.
Ως αποτέλεσμα, η αντίστροφη καινοτομία από πολυεθνικές του ΟΟΣΑ αποτελεί πλέον κοινή πρακτική. Πράγματι, οι πολυεθνικές του ΟΟΣΑ που συγκαταλέγονται στο Fortune 500 έχουν πλέον περίπου 100 κέντρα R&D με έδρα σε αναδυόμενες αγορές, κυρίως στην Κίνα και την Ινδία. Το κέντρο R&D της GE στην Ινδία είναι το μεγαλύτερο που διαθέτει η εταιρεία παγκοσμίως. Η Cisco δαπάνησε ένα δισ. δολάρια για ένα άλλο κέντρο στην Ινδία. Το μεγαλύτερο κέντρο της Microsoft εκτός ΗΠΑ βρίσκεται στο Πεκίνο. Η IBM απασχολεί πλέον περισσότερους εργαζόμενους στην Ινδία απ' ότι στις ΗΠΑ, ενώ η γερμανική Siemens βασίζει το 12% των 30.000 μηχανικών R&D της στην αναδυόμενη Ασία".
"Για να κατανοήσουμε την ταχύτητα αυτής της παγκόσμιας αναδιάταξης δυνάμεων, ας σκεφτούμε ότι το 1990, ποσοστό άνω του 95% της Έρευνας και Ανάπτυξης πραγματοποιούνταν στις αναπτυγμένες χώρες. Μια δεκαετία αργότερα, το μερίδιο των αναδυόμενων αγορών υποχώρησε στο 76%. Σήμερα, οι αναδυόμενες αγορές αντιπροσωπεύουν το 40% των ερευνητών παγκοσμίως. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της UNESCO, η Κίνα, η οποία πλέον δαπανά περισσότερα από 100 δισ. δολάρια ετησίως (ή το 2,5% του ΑΕΠ) σε Έρευνα και Ανάπτυξη, κοντεύει να ξεπεράσει τις ΗΠΑ και την Ευρώπη σε ότι αφορά τον αριθμό των ερευνητών της. Το 2010, το 40% των κινέζων φοιτητών σπούδαζαν θετικές επιστήμες ή Mηχανική, ποσοστό διπλάσιο σε σχέση με τις ΗΠΑ", τονίζει.
"Οι χώρες των αναδυόμενων αγορών δεν θα διεκδικήσουν μόνο τη μερίδα του λέοντος της παγκόσμια ανάπτυξης την ερχόμενη δεκαετία• θα είναι επίσης όλο και περισσότερο η πηγή της διασπαστικής και οικονομικής καινοτομίας. Μέχρι το 2020, η γεωγραφία της καινοτομίας -όπως και αυτή του πλούτου των εθνών- θα έχει υποστεί μια τεράστια διαδικασία αναδιάταξης δυνάμεων", καταλήγει ο κ. Santiso.
Διαβάστε εδώ το άρθρο, στο euro2day.gr.
Σχόλια