Για τον Ιωάννη το Διάστημα οφείλουμε να το γράφουμε με κεφαλαίο Δ γιατί είναι μοναδικό. Για εμάς είναι και ο ίδιος Μοναδικός (με Μ κεφαλαίο) καθώς ξεχωρίζει από τους νέους της γενιάς τους και είμαστε βέβαιοι ότι το μέλλον του ανήκει. Κι αν δυσκολεύεστε να καταλάβετε τι ακριβώς είναι η Διαστημική Διαδικτύωση, ο Ιωάννης Κόμνιος μας το εξηγεί και αποκαλύπτει πώς κατάφερε να κάνει τη NASA να τον εμπιστευτεί και πόσο εύκολο είναι για έναν Έλληνα ερευνητή να παραμείνει στην Ελλάδα.
Τι ήταν αυτό που έκανε τη NASA να σας... εμπιστευτεί; Ποιο είναι ακριβώς το project πάνω στο οποίο δουλεύεις εσύ και η ομάδα σου και ποιος είναι ο βασικός στόχος; Με απλά λόγια τι θα πει Διαστημική Διαδικτύωση;
Διαστημική Διαδικτύωση είναι ένας νέος τρόπος επικοινωνίας στο Διάστημα, όπου δορυφόροι και ρομπότ μπορούν πλέον να επικοινωνούν αυτοματοποιημένα μεταξύ τους, ανεξάρτητα από τον οργανισμό και την αποστολή στην οποία ανήκουν. Ουσιαστικά σήμερα οι διαστημικές επικοινωνίες είναι στατικές και χειροκίνητες. Για κάθε διαστημική αποστολή δεσμεύονται εκ των προτέρων οι δορυφόροι που θα χρησιμοποιηθούν και είναι προδιαγεγραμένη η διαδρομή που θα ακολουθήσουν τα δεδομένα για να φτάσουν, για παράδειγμα,από ένα ρομπότ στην επιφάνεια του Άρη μέχρι τη Γη. Όλα αυτά πρόκειται να αλλάξουν. Δεδομένα που συλλέγονται από ρομπότ της NASA στο Διάστημα θα μπορούν να μεταφέρονται μέσω δορυφόρων της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος, θα αξιοποιούνται πολλαπλές εναλλακτικές διαδρομές και όλα αυτά θα γίνονται αυτοματοποιημένα.
Τι θεωρείται επιτυχία για έναν νέο επιστήμονα όπως εσύ;
Να δεις ένα νέο μηχανισμό που προτείνεις να υλοποιείται και να εφαρμόζεται στην πράξη. Να γνωρίζεις πως το αντικείμενο στο οποίο δούλεψες και αφιέρωσες πάρα πολύ κόπο και χρόνο πραγματικά αξιοποιείται.
Ποιες θυσίες απαιτούνται για την επιτυχία;
Κυρίως χρόνος με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Πολλά ξενύχτια στη δουλειά. Ευτυχώς έχοντας καλούς συνεργάτες-φίλους και έναν σύντροφο που δείχνει κατανόηση, όλα είναι πιο εύκολα.
Χαμένος στο Διάστημα...κυριολεκτικά! Τελικά υπάρχει και η κυριολεκτική ερμηνεία της φράσης. Τι σε γοητεύει περισσότερο στο Διάστημα;
Ειλικρινά απεύχομαι να υπάρχει κυριολεκτική ερμηνεία της φράσης, ειδικά αφού είδα το Gravity! Αυτό που με γοητεύει περισσότερο στο Διάστημα είναι ότι είναι ένας τόσο ιδιαίτερος τομέας για έρευνα χωρίς περιορισμούς.Το Διάστημα έχει εξαιρετικό ερευνητικό ενδιαφέρον λόγω των συνθηκών που επικρατούν:Τέραστιες αποστάσεις, μεγάλες απώλειες, συχνή διακοπή σύνδεσης και, φυσικά, περιορισμένες δυνατότητες επικοινωνίας που πρέπει να αξιοποιηθούν όσο το δυνατόν καλύτερα, ώστε να παραλάβουμε στη Γη όσο περισσότερα διαστημικά δεδομένα γίνεται.
Η Ελλάδα "τρώει" τα παιδιά της;
Δεν θα έλεγα ότι τα "τρώει", αλλά σίγουρα δεν τα διευκολύνει. Και το χειρότερο είναι όταν προσπαθείς με πολύ κόπο να αποκτήσεις χρηματοδότηση από έναν ευρωπαϊκό ή διεθνή φορέα στην Ελλάδα και βλέπεις ότι η γραφειοκρατία σου δημιουργεί συνεχώς εμπόδια. Η κατάσταση αυτή σε φτάνει στο σημείο που αρχίζεις να αμφισβητείς αν πραγματικά αξίζει τον κόπο ή αν όλα θα ήταν ευκολότερα αν δούλευες σε ένα ερευνητικό ινστιτούτο στο εξωτερικό.
Στην Ελλάδα ένας νέος, όπως εσύ, μπορεί να κάνει το αντικείμενο σπουδών του, επάγγελμα;
Μπορεί, αλλά για να τα καταφέρει πρέπει να το "κυνηγά" συνεχώς. Να προσπαθείς να βρεις νέες πηγές χρηματοδότησης, να κάνεις νέες συνεργασίες, να παρακολουθείς τις εξελίξεις και να ασχολείσαι με νέα αντικείμενα για να μην εγκλωβιστείς. Κανείς δεν θα έρθει από μόνος του να σου δώσει χρήματα απλώς για να κάνεις έρευνα. Πρέπει να τα διεκδικήσεις και μάλιστα να συναγωνιστείς μεγάλους φορείς και πανεπιστήμια.
Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζεις;
Μέχρι πρόσφατα, πριν πάρουμε σημαντική χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν η έλλειψη εξοπλισμού και η χρηματοδότησης τόσο για μισθούς, όσο για συνέδρια, παρουσιάσεις σε άλλους φορείς κτλ. Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια η κατάσταση είναι σημαντικά βελτιωμένη. Έχουμε εξειδικευμένο εξοπλισμό αποκλειστικά για τα πειράματα μας και ενεργές συνεργασίες με πολλά πανεπιστήμια και ερευνητικά ινστιτούτα. Χρόνο δεν έχουμε πλέον.
Πώς φαντάζεσαι το μέλλον σου;
Ερευνητή σε ένα ινστιτούτο ή μια εταιρεία που θα μπορεί να μου προσφέρει ότι χρειάζομαι για να μπορώ να αφοσιωθώ πλήρως στην έρευνα. Χωρίς τις δυσκολίες που ανέφερα παραπάνω.
Σε ποιον οφείλεις το μεγαλύτερο ευχαριστώ;
Στην οικογένεια μου, τον σύντροφο μου και τους φίλους μου. Χωρίς την υποστήριξη και την κατανόηση όλων δεν θα κατάφερνα τίποτα.
Το παρόν άρθρο δημοσιέυτηκε στο τεύχος Μαϊου 2014 του περιοδικού "ADORE" της εφημερίδας "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ". Επιμελήθηκε από την Στελίνα Γλάστρα και την Ελένη Ντινώρη.
Σχόλια