Ο πρώτος νόμος για την κοινωνική οικονομία στην Ευρώπη ψηφίστηκε στην Ισπανία στις αρχές του 2011. Έως το 2013, η κοινωνική οικονομία στην Ισπανία αντιπροσώπευε το 12% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, με περισσότερες από 44.500 επιχειρήσεις, περισσότερους από 2.215.000 εργαζόμενους, με περισσότερους από 16.528.000 συσχετισμένους ανθρώπους, με αποτέλεσμα την παραγωγή ακαθάριστων πωλήσεων ύψους 150,978 εκατ. ευρώ.
Κατά συνέπεια, η έννοια της κοινωνικής οικονομίας είναι σταθερά ενσωματωμένη στον ακαδημαϊκό, πολιτικό και οικονομικό πυρήνα της χώρας. Η διαδικασία της εθνικής πολιτικής ολοκλήρωσης της κοινωνικής οικονομίας στην Ισπανία ξεκίνησε το 1990 με τη δημιουργία του Εθνικού Ινστιτούτου Προώθησης της Κοινωνικής Οικονομίας (Instituto Nacional de Fomento de la Economía Social-INFES) μέσω του νόμου 31/1990 του Κοινοβουλίου της Ισπανίας στις 27 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους.
Επιπλέον, λόγω της αποκεντρωμένης εξουσίας που χαρακτηρίζει το πολιτικό σύστημα της Ισπανίας, υπάρχουν διαφοροποιημένοι ρυθμιστικοί κανόνες ως προς τις διάφορες οντότητες της κοινωνικής οικονομίας, των οποίων η ρύθμιση εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιοτήτων των περιφερειακών κυβερνήσεων, οδηγώντας στην ύπαρξη παρόμοιων θεσμών σε κάθε αυτόνομο κοινότητα συμμετεχόντων στη βιομηχανία.
Η εθνική συνομοσπονδία επιχειρήσεων κοινωνικής οικονομίας, η CEPES (Confederación Empresarial Española de Economía Social), ιδρύθηκε το 1992, για να εκπροσωπεί τα συμφέροντα των κοινωνικών επιχειρήσεων και να παρέχει μια πλατφόρμα θεσμικού διαλόγου με την επίσημη κρατική εξουσία. Κάθε χρόνο, ο οργανισμός αντλεί δεδομένα και δημοσιεύει διάφορες οικονομοτεχνικές εκθέσεις σχετικά με την κατάσταση του τομέα της κοινωνικής οικονομίας, τόσο στην Ισπανία όσο και στη Μεσόγειο. Γνωστοποιούνται, επίσης, συγκριτικά στοιχεία της ισπανικής κοινωνικής οικονομίας σε σχέση με παρόμοιους τομείς σε άλλα μέρη του κόσμου.
Κοοπερατίβες και τραπεζικό σύστημα
H Cajamar Caja Rural είναι το προκύπτον χρηματοπιστωτικό ίδρυμα από τη συγχώνευση των αγροτικών τραπεζών της Ανδαλουσίας (Αλμερία, Μάλαγα, Μούρθια, Μαδρίτη, Βαλεαρίδων νήσων, Βαλένθια και των Καναρίων Νήσων). Με την πρωτόλεια οργανωσιακή μορφή της ιδρύθηκε το 1963 λόγω της απουσίας μικροπίστωσης η οποία ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με την αναποτελεσματική αγροτική πολιτική του δικτάτορα Φράνκο ο οποίος προσπάθησε να εκβιομηχανίσει την γεωργία χωρίς κεντρικό σχεδιασμό και όραμα. Είναι ο πρώτος τραπεζικός συνεταιρισμός που δημιουργήθηκε.
Η συνεταιριστική ομάδα Cajamar είναι μια ενοποιημένη ομάδα πιστωτικών ιδρυμάτων, η οποία εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2009 από την κεντρική Τράπεζα της Ισπανίας ως θεσμικό σύστημα προστασίας (SIP). Τον Ιανουάριο του 2014, οι 19 αγροτικές τράπεζες του Ομίλου Cajamar και άλλες 13 ισπανικές αγροτικές τράπεζες, σχημάτισαν την Συνεταιριστική Τράπεζα Πίστεως. Σήμερα, αποτελείται από 20 τραπεζικούς φορείς. Είναι η πρώτη συνεταιριστική ομάδα πιστωτικών υπηρεσιών και αντιπροσωπεύει το 50% του συνολικού επιχειρηματικού τομέα που διαχειρίζονται οι ισπανικές αγροτικές τράπεζες, με 4 εκατομμύρια πελάτες και 1.400.000 μέλη, 1.300 καταστήματα και 6.000 εργαζόμενους. Έχει παρουσία σε 42 επαρχίες σε 15 αυτόνομες κοινότητες της Ισπανίας (όλες εκτός από τη Γαλικία και τη Χώρα των Βάσκων), καθώς και στις αυτόνομες πόλεις της Θέουτα και της Μελίγια.
Συνεργατικοτητα και πρωτογενής τομέας
Η περιοχή της Αλμερίας είναι η κορυφαία παραγωγός φρούτων και λαχανικών, με συνεχώς αυξητικές τάσεις, με εισόδημα το οποίο τοποθετείται μεταξύ των τριών πλουσιότερων περιφερειών στην Ισπανία. Ο λόγος του οικονομικού μετασχηματισμού της περικλείεται στο δίπτυχο συνεργασία και πίστωση. Η συνεταιριστική τράπεζα αποφάσισε να προχωρήσει στην χρηματοδότηση του συνεταιρισμού της Coexphal οπού εδρεύει στην ίδια γεωγραφική περιοχή. Οι συνεταιρισμοί της Αλμερία ανταποκρίθηκαν στις νέες προκλήσεις που επιφέρει η παγκοσμιοποίηση της αγοράς και ο διεθνής ανταγωνισμός, επενδύοντας στρατηγικά στην έρευνα και ανάπτυξη σε θέματα όπως τα βιώσιμα θερμοκήπια, ο βιολογικός έλεγχος των καλλιεργειών, η έρευνα του γονιδιώματος, οι άμεσες μικρότερες αλυσίδες εφοδιασμού και οι ΑΠΕ.
Η Ένωση Οργανώσεων Παραγωγών Οπωροκηπευτικών της Αλμερία (Coexphal) συγκεντρώνει 83 εταιρείες φρούτων και λαχανικών και αντιπροσωπεύει το 70% των εξαγωγών, το 65% της παραγωγής φρούτων και λαχανικών και το 67% σε διακοσμητικά παραγωγής. Κατά την περίοδο εμπορίας 2015/2016, οι συνδεδεμένες εταιρείες πώλησαν συνολικό όγκο 2.251.176 τόνων 9.300 γεωργών που καλλιεργούν την παραγωγή τους σε 23.100 εκτάρια. Μέσω του συνεταιρισμού παρέχεται εργασία σε περίπου 40.000 άτομα από περισσότερες από 150 διαφορετικές εθνικότητες. Από την ίδρυση της, η Coexphal οδηγεί τις εξελίξεις στον τομέα των κηπευτικών της Αλμερία, δεν εφησυχάζει και διαρκώς επανεφεύρει τις λειτουργίες της, όπως είναι η βελτιστοποίηση των εμπορικών διαύλων, η αυτοματοποίηση των παραγωγικών διαδικασιών, η εκπαίδευση των μελών του συνεταιρισμού, η αναζήτηση ευκαιριών σε «ανεξερεύνητες» αγορές, η εφαρμογή του βιολογικού ελέγχου, προωθώντας την αειφόρο και βιώσιμη ανάπτυξη του αγροτικού τομέα της επαρχίας, με βάση την ποιότητα των προϊόντων της, τον σεβασμό για το περιβάλλον και τους ανθρώπους, ενώ η ικανοποίηση των αναγκών των μελών της, μέσα από ένα ευρύ φάσμα λειτουργιών, προσθέτει υπεραξία.
Κοοπερατίβες και υψηλή τεχνολογία
Το Πάρκο Κοινωνικής Καινοτομίας που αναπτύχθηκε από την DennokInn στη Χώρα των Βάσκων είναι το πρώτο πείραμα στον κόσμο για τη δημιουργία μιας κοινωνικής «silicon valley». Το πάρκο θα περιλαμβάνει νεοσύστατες επιχειρήσεις, περιφερειακούς και κυβερνητικούς οργανισμούς και φιλανθρωπικά ιδρύματα. Το έργο αυτό βρίσκεται στο Santurtzi (περιοχή του Μεγάλου Μπιλμπάο της βόρειας Ισπανίας) και υποστηρίζεται από τις τοπικές Αρχές και την ισπανική κυβέρνηση με αρχικό προϋπολογισμό 6 εκατομμυρίων ευρώ.
Για πρώτη φορά, οι φιλανθρωπικές οργανώσεις, οι ΜΚΟ και οι επιχειρήσεις που επικεντρώνονται στην κοινωνική καινοτομία θα έχουν την ευκαιρία να συνεργαστούν, να αλληλεπιδράσουν, να μάθουν ο ένας από τον άλλο και να αναπτύξουν νέες κοινές επιχειρήσεις σε ένα ιδιαίτερα καινοτόμο περιβάλλον. Θα φιλοξενήσει επίσης τον πρώτο «Παραγωγό Κοινωνικών Επιχειρήσεων», ο οποίος θα επιτρέπει στους εργαζόμενους που λαμβάνουν παροχές απασχόλησης και κοινωνικής ασφάλισης να εργάζονται για τις επιχειρήσεις του πάρκου χωρίς να χάνουν τα οφέλη τους και το πρώτο εργαστήριο κοινωνικής καινοτομίας της Νότιας Ευρώπης, παρέχοντας την ευκαιρία σε όσους εδρεύουν στο πάρκο να συνεργαστούν για τη δημιουργία νέων κοινωνικών επιχειρήσεων που θα επωαστούν στο πάρκο, με πρόσβαση στην κατάρτιση, καθοδήγηση και αξιολόγηση.
Σχόλια