Volograms: Ο τεχνοβλαστός του Έλληνα co-founder που καινοτομεί στα 3D ολογράμματα!

Καταρχάς, μιλήστε μας για την Volograms και για το πώς προέκυψε η δημιουργία της και η δική σας παρουσία στην Ιρλανδία. Υπήρχε κάποιο «κενό» στην αγορά που θελήσατε να καλύψετε;

Η Volograms είναι μια εταιρεία τεχνοβλαστός από το Trinity College Dublin (TCD) που ιδρύθηκε αρχές του 2018 από τρεις μεταδιδακτορικούς ερευνητές, προερχόμενους από το ερευνητικό πρόγραμμα V-SENSE («Extending Visual Sensation through Image-based Visual Computing») στο TCD. Το αντικείμενο της είναι η επαυξημένη και εικονική πραγματικότητα (VR/AR) και έχει ως αποστολή της να φέρει τη δημιουργία τρισδιάστατων ολογραμμάτων στα χέρια του καταναλωτή.

Βρέθηκα στο Δουβλίνο το φθινόπωρο του 2016 μετά από πρόταση που μου έγινε από τον επικεφαλής του V-SENSE, καθηγητή Δρ. Aljosa Smolic, έναν καταξιωμένο, διεθνούς κύρους, ακαδημαϊκό στον τομέα των Creative Technologies, για να συνεχίσω την έρευνα μου ως Research Fellow στο TCD εφαρμόζοντας τις γνώσεις μου σε Computer Vision και Machine Learning, μετά την περάτωση της Διδακτορικής μου διατριβής στην πληροφορική από το Πανεπιστήμιο Humboldt του Βερολίνου.

Στο V-SENSE γνώρισα τους άλλους δύο συνιδρυτές μου, όπου για δύο χρόνια περίπου προσπαθούσαμε να βρούμε λύση στο ερευνητικό ερώτημα για το πώς θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε τρισδιάστατα ολογράμματα αντικειμένων του πραγματικού μας κόσμου, κάνοντας ταυτόχρονα βιντεοσκόπηση του αντικειμένου από διαφορετικές γωνίες λήψης.

Έπειτα από μια μελέτη σκοπιμότητας, χρηματοδοτούμενη από την Enterprise Ireland, συμπεράναμε ότι, διεθνώς, μόνο οι εταιρείες παραγωγής που διαθέτουν εγκαταστάσεις green-rooms με κάμερες υψηλών προδιαγραφών μπορούσαν να δημιουργήσουν κάτι αντίστοιχο και μάλιστα σε πολύ υψηλό κόστος. Μετά την ανάπτυξη πρωτότυπου της τεχνολογίας μας και υποβολής αίτησης για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε συνεργασία με το TCD, αποφασίσαμε να εμπορευματοποιήσουμε την τεχνολογία μας, εξασφαλίζοντας κεφάλαιο εκκίνησης 600 χιλ. ευρώ και 250 χιλ. ευρώ από τους επενδυτές Atlantic Bridge και Enterprise Ireland, αντίστοιχα. Σήμερα, η Volograms έχει συνολικά επτά άτομα προσωπικό.

Ποιο είναι το προϊόν που αναπτύσσει σήμερα η εταιρεία σας; Ποιες είναι οι εφαρμογές του και ποια τα πιο καινοτόμα χαρακτηριστικά του;

Η Volograms λειτουργεί σήμερα ως service provider δημιουργίας τρισδιάστατων ολογραμμάτων από δεδομένα βίντεο, των οποίων η λήψη έχει γίνει από production studios ή ιδιώτες, και ενσωμάτωσης των ολογραμμάτων αυτών σε οποιαδήποτε συσκευή υποστηρίζει AR ή VR content (για παράδειγμα κινητά, tablets, AR/VR headsets κτλ.).

Επίσης, ως εταιρεία έχουμε και το δικό μας green-screen capture studio στο Δουβλίνο και το μοναδικό αυτή τη στιγμή στην Ιρλανδία, το οποίο και χρησιμοποιείται για την εξυπηρέτηση πελατών που δεν έχουν τη δυνατότητα για δικό τους capture studio. Παράλληλα, η εταιρία κατασκευάζει την πρώτη παγκοσμίως συννεφιακή πλατφόρμα, η οποία προβλέπεται να είναι διαθέσιμη σαν υπηρεσία SaaS μέχρι το τέλος του χρόνου, επιτρέποντας σε οποιονδήποτε με δικό του capture studio να χρησιμοποιεί την πλατφόρμα μας με σκοπό την αυτόνομη δημιουργία τρισδιάστατων ολογραμμάτων.

Ασχολείστε με την αγορά του AR (επαυξημένη πραγματικότητα) και του VR (εικονική πραγματικότητα). Που θα λέγατε πως συγκλίνουν και που διαφέρουν οι δύο αυτές τεχνολογίες;

Στο μόνο πράγμα που συγκλίνουν αυτές οι δύο τεχνολογίες είναι ότι ο χρήστης αλληλεπιδρά με ψηφιακό περιεχόμενο. Η βασική αρχή και λογική αυτών των δύο τεχνολογιών διαφέρει αισθητά.

Συγκεκριμένα, η τεχνολογία της επαυξημένης πραγματικότητας αφορά στην εισαγωγή ψηφιακού περιεχομένου και στην αλληλοεπίδραση με αυτό στον πραγματικό του χώρο. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με την χρήση ειδικών γυαλιών AR, όπως για παράδειγμα του Hololens της Microsoft ή του Magic Leap One της Magic Leap, είτε από κινητά τηλέφωνα, είτε tablets. Δηλαδή με συσκευές που έχουν κάμερα και υπολογιστική δύναμη που να μπορούν, μέσω AR apps, να εισάγουν ψηφιακό περιεχόμενο στον χώρο του χρήστη.

Αντίθετα, η εικονική πραγματικότητα απομονώνει τον χρήστη από το φυσικό του περιβάλλον και τον εισάγει σε ένα αποκλειστικά ψηφιακό περιβάλλον μέσα στο οποίο και του επιτρέπει να αλληλεπιδρά με ψηφιακά αντικείμενα. Αυτό μπορεί να γίνει με την χρήση ειδικών γυαλιών VR, με τα ποιο γνωστά στην αγορά να είναι το HTC Vive και το Oculus Rift.

Επιπλέον, μία βασική διαφορά αυτών των τεχνολογιών είναι και το κόστος. Μια αγορά AR headset είναι της τάξης κάποιων χιλιάδων ευρώ, σε σχέση με ένα VR headset που είναι της τάξης των 300-500 ευρώ. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που πολλοί χρήστες VR σήμερα είναι καταναλωτές. Για να είμαι δίκαιος όμως, αν εξαιρέσουμε τα AR headsets, οποιοσδήποτε καταναλωτής με φορητή συσκευή που υποστηρίζει AR apps (οι περισσότερες σήμερα) μπορεί να χρησιμοποιήσει AR.

Επικεντρώνοντας στην επαυξημένη πραγματικότητα, ποιες θα λέγατε πως θα είναι οι σημαντικότερες χρήσεις της στο άμεσο μέλλον; Υπάρχουν κάποιοι κλάδοι που θα επηρεαστούν άμεσα από την περαιτέρω ανάπτυξη της;

Οι χρήσεις και οι εφαρμογές της επαυξημένης πραγματικότητας είναι πάρα πολλές. Οι κλάδοι όμως που πραγματικά πιστεύω ότι η επαυξημένη πραγματικότητα έχει φέρει την καινοτομία με πολλές υποσχόμενες εφαρμογές είναι ο κατασκευαστικός τομέας, ο τομέας της υγείας και η εκπαίδευση.

Το virtual reality το γνωρίζουμε ως όρο εδώ και πολύ καιρό, τα τελευταία χρόνια φαίνεται να «επανακάμπτει». Με πολλές μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες να ασχολούνται με αυτό, θα λέγατε πως είναι το μέλλον;

Πιστεύω ότι το μέλλον μας επιφυλάσσει ποιο πολλά στο χώρο του augmented reality παρά στο virtual reality. Δεν είναι τυχαίο πού ένας πολύ γνωστός επιχειρηματικός σύμβουλος και δημόσιος ομιλητής, ο Tomi Ahonen, είχε πει στο Dublin Augmented Reality marketing event ότι η επαυξημένη πραγματικότητα θα είναι το «8th mass media» μετά τα κινητά τηλέφωνα.

Ένα καλό παράδειγμα είναι οι μεγάλοι τεχνολογικοί κολοσσοί του χώρου, Apple, Microsoft και Magic Leap, που πιέζουν απίστευτα την τεχνολογία για τη δημιουργία AR γυαλιών που θα αντικαταστήσουν τα πραγματικά γυαλιά και θα κοστίζουν τόσο, όσο να μπορεί ο καταναλωτής να τα αγοράζει.

Με την ταχύτητα που κινείται η τεχνολογία εκτιμώ ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει στα επόμενα πέντε χρόνια. Με την Microsoft και την Magic Leap να έχουν είδη κάνει το πρώτο μεγάλο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, φήμες λένε ότι η Apple θα ανακοινώσει τα πρώτα της AR γυαλιά μέσα στο 2020. Με ολόκληρη τη Γη να ψηφιοποιείται, με τα Google Maps να παρέχουν οδηγίες πλοήγησης σε AR, πιστεύω ότι η σχέση του καταναλωτή με τον έξω κόσμο θα επαναπροσδιοριστεί μέσω του AR.

Με την startup σας να βρίσκεται στην Ιρλανδία, περιγράψτε μας το επιχειρηματικό περιβάλλον της συγκεκριμένης χώρας και την τρέχουσα κατάσταση της τοπικής startup σκηνής.

Αρχικά, αξίζει να αναφερθώ σε κάποια πρόσφατα στατιστικά στοιχεία της Global Entrepreneurship Monitor. Ενδεικτικά, η Ιρλανδία βρίσκεται στη πρώτη θέση στην ΕΕ όσο αναφορά στην προβολή success stories επιχειρηματιών από τα τοπικά ΜΜΕ (73%). Επίσης, πάνω από το 50% του πληθυσμού θεωρεί την επιχειρηματικότητα ως ένα πολύ καλό career path, θέτοντας την έτσι ως μέρος της «κουλτούρας» της χώρας, έχοντας το μεγαλύτερο ποσοστό πετυχημένων επιχειρηματιών στην Ευρώπη (82%).

Επιπλέον, στον τομέα της τεχνολογίας, η Ιρλανδία βρίσκεται στην 4η θέση (11,4%) μετά τις Σλοβενία (16,1%), Ολλανδία και Γαλλία. Επίσης, για το ποσοστό νέων επιχειρηματιών ηλικίας μεταξύ 18-25, η Ιρλανδία βρίσκεται στο 6,6% (με την Ελλάδα να ακολουθεί και την Εσθονία να βρίσκεται πρώτη με 24,6%) ενώ αντίθετα, για επιχειρηματίες ηλικίας 55-64, η Ιρλανδία βρίσκεται στη 3η θέση με 7,7%, με την Σλοβακία να βρίσκεται στη πρώτη θέση με 13,1%.

Κομμάτι της επιχειρηματικής κουλτούρας της χώρας είναι και η ενίσχυση της έρευνας που πραγματοποιείται στα ιρλανδικά πανεπιστήμια και ινστιτούτα με σκοπό την εμπορευματοποίηση της έρευνας μέσω της δημιουργίας τεχνοβλαστών. Συγκεκριμένα, τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια / ινστιτούτα της χώρας έχουν δημιουργήσει δικά τους γραφεία προώθησης τεχνολογίας με σκοπό να βοηθήσουν φιλόδοξους ερευνητές να προστατεύσουν, αρχικά, την τεχνολογία τους μέσω πατέντας και στη συνέχεια να τους στηρίξουν μέσω του επενδυτικού τους δικτύου, για την εξασφάλιση ενός κεφαλαίου εκκίνησης της εταιρείας τους.

Το Science Foundation Ireland (SFI) και η Enterprise Ireland (ΕΙ) είναι οι δύο μεγαλύτεροι κρατικοί οργανισμοί χρηματοδότησης έρευνας και startup εταιριών στη χώρα. Γύρω από αυτούς, βρίσκονται και αρκετοί VC που «συνυπάρχουν» επενδυτικά σε αρκετά deals που κάνει η ΕΙ και αντίστροφα.

Επιπλέον, η ΕΙ έχει πολλά συμβουλευτικά προγράμματα ενίσχυσης νέων επιχειρηματιών, για να μπορούν να σταθούν αρχικά στην ιρλανδική αγορά και στη συνέχεια να επεκταθούν και στη παγκόσμια. Αυτή ήταν και η διαδικασία που ακολουθήσαμε με την Volograms.

Θα μπορούσαμε να κάνουμε μια σύγκριση Ιρλανδίας και Ελλάδας, όσον αφορά στην υποστήριξη και στις ευκαιρίες που έχει μια νεοφυής εταιρεία; Υπάρχουν ομοιότητες και διαφορές μεταξύ των δύο χωρών;

Η αλήθεια είναι ότι δεν έχω εμπειρία από την ελληνική startup σκηνή. Γνωρίζω όμως και έχω δει να δημιουργούνται startup hubs, να διοργανώνονται startup events, εκθέσεις κτλ, αλλά δεν γνωρίζω κατά πόσο αυτό βοηθάει ουσιαστικά στην ανάπτυξη μιας startup στην Ελλάδα.

Αυτό που γνωρίζω σίγουρα, πάντως, είναι ότι τα τελευταία χρόνια, μέσω του ευρωπαϊκού ταμείου χρηματοδότησής EquiFund, έχουν δημιουργηθεί αρκετές Venture Capitals οι οποίες παρέχουν χρηματοδότησή σε φιλόδοξους startupers για να δημιουργήσουν και να εισάγουν καινοτομία στην παγκόσμια αγορά.

Δυστυχώς όμως, με το φορολογικό καθεστώς στην Ελλάδα να είναι ασφυκτικό, πολλές από αυτές τις εταιρείες αναγκάζονται, μετά από την ολοκλήρωση της χρηματοδότησης εκκίνησης που λαμβάνουν, να μεταφέρουν την έδρα τους σε χώρα του εξωτερικού με πολύ πιο ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς.

Αντίθετα, στην Ιρλανδία, η startup σκηνή είναι πολύ δυνατή, με το κράτος να έχει δημιουργήσει ένα τρομερά ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς, το οποίο δίνει τη δυνατότητα σε κάθε νέα εταιρεία να αναπτυχθεί στην τοπική και στην συνέχεια στη παγκόσμια αγορά.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα για την Volograms και οι στόχοι που έχετε θέσει για τα αμέσως επόμενα χρόνια;

Ο βασικός μας στόχος για τα επόμενα χρόνια είναι να κάνουμε διαθέσιμη την τεχνολογία μας στο ευρύτερο καταναλωτικό κοινό, δίνοντας τους τη δυνατότητα να μπορούν να δημιουργούν τα δικά τους τρισδιάστατα ολογράμματα και να τα μοιράζουν με τους φίλους τους χρησιμοποιώντας τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Όραμα μας είναι τα τρισδιάστατα ολογράμματα να γίνουν το επόμενο story που θα θέλει να μοιραστεί ένας χρήστης με το ευρύ κοινό του. Πιστεύουμε ότι, σε λίγα χρόνια, το λεγόμενο «sharing experience» θα πραγματοποιείται πάνω σε ένα στρώμα ψηφιακής μακέτας του πραγματικού κόσμου που θα έχει πλήρως ανασκευαστεί και η τεχνολογία μας θα είναι εκεί για να γεμίσει αυτόν τον κόσμο με content εμπειριών των χρηστών της.