Impact Hub Athens: Ένα ταξίδι προς τον θετικό κοινωνικό αντίκτυπο! [Συνέντευξη]

Σε περίπτωση που κάποιος δεν γνωρίζει τι ακριβώς είναι το Impact Hub Athens, πώς θα το περιγράφατε; Πώς προέκυψε η δημιουργία του και ποιοι οι στόχοι σας;

Δημήτρης Κοκκινάκης: Το Impact Hub Athens είναι μια κοινότητα επαγγελματιών, δημιουργών και επιχειρηματιών που μέσα από βιώσιμες δράσεις δίνουν λύσεις στις πιο σύγχρονες κοινωνικο-οικονομικές προκλήσεις με στόχο το θετικό κοινωνικό αντίκτυπο. Είμαστε μέρος ενός παγκόσμιου δικτύου με περισσότερα από 100 Impact Hub σε όλο το κόσμο που μοιραζόμαστε κοινές αξίες, προγράμματα και μεθοδολογίες.

Πρακτικά, ξεκινήσαμε το 2010, όταν η Σόφη άρχισε να δουλεύει στο Impact Hub της Μαδρίτης και εγώ στο Impact Hub της Βιέννης, με πρόθεση να χτίσουμε το δικό μας Impact Hub στην Αθήνα. Το 2013 αποφασίσαμε να επιστρέψουμε, φέρνοντας κοντά μια κοινότητα ανήσυχων και δημιουργικών ανθρώπων και οργανισμών και ιδρύοντας την πρώτη κοινότητα. Από τότε, λειτουργούμε ως καταλύτες, εφαρμόζοντας και ενισχύοντας επιχειρηματικές προτάσεις και εγχειρήματα με όρους και αξίες που φέρνουν την αλλαγή σε μικρή και μεγάλη κλίμακα.

Το Impact Hub Athens συμπληρώνει φέτος έξι χρόνια «ζωής». Μιλήστε μας για αυτήν την πορεία, τα σημεία που ξεχωρίζετε και τον αντίκτυπο που είχε η προσπάθεια σας.

Σόφη Λάμπρου: Διαμορφώνοντας ένα συνεργατικό χώρο που μέχρι στιγμής έχει φιλοξενήσει 700 μέλη. Φτιάξαμε τις προϋποθέσεις ώστε δημιουργικοί άνθρωποι να συναντώνται, να συνδέονται, να συνεργάζονται, να συνδημιουργούν. Περισσότερες από 200 επιχειρηματικές πρωτοβουλίες με κοινωνικό προσανατολισμό έχουν υποστηριχθεί και έχουν κάνει τα πρώτα τους βήματα, ενώ παράλληλα έχουμε λειτουργήσει ως φυτώριο (incubator) και ως επιταχυντής (accelerator) σε 100 ανερχόμενες κοινωνικές επιχειρήσεις. Μέσω των δράσεών μας, έχουν δοθεί περισσότερα από 600.000 ευρώ σε κοινωνικές επιχειρήσεις και έχουν δημιουργηθεί 150 νέες θέσεις εργασίας.

Σήμερα, ιδέες όπως η «κοινωνική επιχειρηματικότητα» και η «κοινωνική καινοτομία» ακούγονται έντονα και η επιδίωξη του θετικού κοινωνικού αντικτύπου μπήκε στον κεντρικό κοινωνικό και πολιτικό διάλογο. Και σ’ αυτό, συμβάλλαμε κι εμείς.

Πώς, κατά τη γνώμη σας, μπορεί να συνδεθεί η επιχειρηματικότητα με τον θετικό κοινωνικό αντίκτυπο; Και πως, μέσα από αυτή τη διαδικασία, μπορεί να προκύψει βιώσιμη επιχειρηματική δράση;

Δ.Κ.: Κάθε επιχειρηματική δράση, πέρα από το οικονομικό της πρόσημο (κέρδος ή ζημία), έχει ξεκάθαρο αλλά συχνά μη μετρήσιμο κοινωνικό και περιβαλλοντολογικό αντίκτυπο. Μέχρι πρόσφατα, κυρίαρχος δείκτης επιτυχημένης επιχειρηματικότητας ήταν το οικονομικό κέρδος. Τα τελευταία χρόνια συναντάμε μια μετατόπιση σε δράσεις περισσότερο φιλικές προς το περιβάλλον και την κοινωνία, αν και συχνά αυτές συγχέονται με πρακτικές marketing και επικοινωνίας. Παράλληλα, συναντάμε πολίτες και καταναλωτές περισσότερο συνειδητοποιημένους και απαιτητικούς.

Η κοινωνική επιχειρηματικότητα γεμίζει ουσιαστικά τα κενά που άφησαν πίσω τους τα παραδοσιακά επιχειρηματικά μοντέλα. Φέρνει κοντά επιχειρηματικές πρακτικές και κοινωνικές ανάγκες δημιουργώντας καινοτόμες λύσεις για άμεσα κοινωνικά προβλήματα σχετικά με την εργασία, την υγεία την εκπαίδευση, το περιβάλλον και κινητοποιεί ιδέες και πόρους αναγκαίους για βιώσιμες αλλαγές. Εκεί είναι η μεγάλη πρόκληση αλλά και η ευθύνη, καθώς οι λύσεις αυτές πρέπει να είναι ανθεκτικές στον χρόνο και ευέλικτες σε ένα τόσο ασταθές και ανταγωνιστικό περιβάλλον. Πρώτο μέλημα των κοινωνικών επιχειρήσεων χρειάζεται να είναι η παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών και προϊόντων με δίκαιο τρόπο παραγωγής και με θετικό - μετρήσιμο πρόσημο για τη κοινωνία και το περιβάλλον.

Μιλήστε μας για το σήμερα και για τις «δυνάμεις» που το μετασχηματίζουν. Ποιες είναι οι παγκόσμιες τάσεις που διαμορφώνουν αυτήν την αλλαγή;

Σ.Λ.: Ο μετασχηματισμός αυτός έρχεται μόνο μέσα από ένα σύνολο δυνάμεων που συμπληρώνονται, συνεργάζονται, συγκρούονται και μαθαίνουν. Ακαδημαϊκοί που ερευνούν κοινωνικά κινήματα και νέες δομές οργάνωσης, ερευνητικά κέντρα που πειραματίζονται με βιώσιμες ενεργειακές πρακτικές, μεγάλες εταιρείες που αλλάζουν τις εσωτερικές τους διεργασίες παραγωγής, νεοσύστατα εγχειρήματα που δημιουργούν νέες ανθρωποκεντρικές υπηρεσίες για τη βελτίωση της ποιότητας διαβίωσης. Οι τάσεις που διαμορφώνουν την αλλαγή στο υπάρχον σύστημα είναι και η ερώτηση κλειδί που καλούμαστε να προσεγγίσουμε με το #5yearsofimpact - A world that works for all - Tech for good - Urbanism - Activism - Circular Economy.

Ποιος είναι ο ρόλος των νέων τεχνολογιών σε όλα αυτά; Στην εποχή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, της τεχνητής νοημοσύνης και όλων των καινοτόμων τεχνολογιών, ποιες οι ευκαιρίες που δημιουργούνται και ποιοι οι πιθανοί κίνδυνοι;

Δ.Κ.: Η τεχνολογία, ως βάση, μπορεί να ενισχύσει και να διασυνδέσει τα πεδία που επικεντρωνόμαστε και στοχεύουμε. Είναι σημαντικό η έρευνα και οι εφαρμογές της τεχνολογίας να γίνονται με επίκεντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες που υπάρχουν στην κοινωνία και όχι αποκλειστικά με βάση το κυρίαρχο μοντέλο παραγωγής. Σήμερα αξιοποιούμε τεχνολογικά μέσα για τις πιο απλές και καθημερινές μέχρι τις πιο σύνθετες και πολύπλοκες διεργασίες. Με την τεχνολογία μπορούμε να ενημερωνόμαστε καλύτερα ώστε να παίρνουμε τεκμηριωμένες αποφάσεις, να εξασφαλίσουμε οριζόντια συμμετοχή στην εξουσία, να έχουμε αποτελεσματικότερο σύστημα υγείας, να έχουμε πρόσβαση στην εκπαίδευση. Και κυρίως μπορούμε να συνδεόμαστε μεταξύ μας και να συντονιζόμαστε καλύτερα. Καθώς είμαστε μια γενιά σε ψηφιακή μετάβαση, οι πιθανές εφαρμογές αρχίζουν να θεσμοθετούνται, τόσο κοινωνικά, όσο πολιτικά και οικονομικά.

Η τεχνολογία μπορεί να δώσει νέες διαστάσεις στο τομέα του impact economy φέρνοντας κοντά μια ευρύτερη κοινότητα από ειδικούς και επαγγελματίες που θα επικεντρωθούν σε λύσεις και μοντέλα που μπορούν να επικρατήσουν στο μέλλον. Είναι σημαντικό να ενισχύσουμε μικρής κλίμακας εφαρμογές και τεχνολογικές λύσεις που κάνουν τις υπηρεσίες μας αποδοτικότερες. Η τεχνολογία είναι η ευκαιρία μας να φτάσουμε γρηγορότερα σε ένα νέο μοντέλο οίκο-νομίας.

Κεφάλαιο ακτιβισμός. Ποιος ο ρόλος του και ποια τα θέματα στα οποία θα πρέπει, ως κοινωνία, να επικεντρωθούμε και να δράσουμε;

Σ.Λ.: Ο ακτιβισμός είναι μέρος της ουσίας του τι θα πει πολίτης. Είναι τόσο δικαίωμά μας, όσο και υποχρέωσή μας. Για να ζήσουμε σήμερα στον κόσμο που ονειρευόμαστε - χωρίς διακρίσεις, χωρίς αποκλίσεις, με σεβασμό στο περιβάλλον και την φύση, χρειάζεται από τους διαφορετικούς μας ρόλους να εμπλεκόμαστε ενεργά.

Αυτή τη στιγμή υπάρχουν καίρια κοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα που απαιτούν την κινητοποίησή μας, τόσο ως επαγγελματίες, φορείς όλου του βεληνεκούς και επιχειρηματίες, αλλά και ως πολίτες. Η καταγγελία της ρατσιστικής βίας, η συστηματική προσπάθεια μείωσης των ρυθμών αύξησης της θερμοκρασίας για την αποτροπή των σοβαρότερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, η στροφή προς εναλλακτικούς τρόπους ενέργειας, η ισχυρή αντίσταση στην εξόρυξη υδρογονανθράκων που έχουν πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις στις τοπικές οικονομίες και κοινωνίες, το περιβάλλον, η συμμετοχή στα κοινά, το ενδιαφέρον για το τι συμβαίνει καθημερινά στην πόλη μας, η ενημέρωση και η δράση - από πολύ απλές παρεμβάσεις, όπως η φροντίδα του πράσινου και η διατήρηση της καθαριότητας, μέχρι σε πιο ουσιαστικές που αφορούν τη λήψη αποφάσεων στα κέντρα τοπικής αυτοδιοίκησης.

Επικεντρώνοντας λίγο στις startups, ποια είναι η υποστήριξη που προσφέρετε στις ελληνικές νεοφυείς εταιρείες; Ποια η άποψη σας για την καινοτομία που αναπτύσσεται στην χώρα μας και για τις ευκαιρίες που προσφέρει το σημερινό επιχειρηματικό περιβάλλον;

Δ.Κ.: Έξι χρόνια μετά τη λειτουργία μας πιστεύουμε ότι υπάρχει ακόμα μεγαλύτερο περιθώριο για επιχειρηματικότητα και νέες εταιρείες. Στοχευμένη καθοδήγηση και διασύνδεση τοπικά και διεθνώς μπορεί να μειώσει το ρίσκο και να δημιουργήσει «ανθεκτικά» και επιτυχημένα επιχειρηματικά μοντέλα.

Κοιτώντας προς το μέλλον και τα επόμενα πέντε χρόνια του Impact Hub Athens, ποιος είναι ο προσανατολισμός που υπάρχει, οι στοχεύσεις και οι ενέργειες που προγραμματίζετε;

Σ.Λ.: 5+1 χρόνια μετά από τη μέρα που ξεκινήσαμε το Impact Hub Athens είμαστε σε θέση να σχεδιάσουμε, να δημιουργήσουμε και να ενδυναμώσουμε περισσότερες πρωτοβουλίες και εγχειρήματα στο πλαίσιο του Impact Economy.

Εξασφαλίζοντας μεγαλύτερη διασύνδεση τοπικά αλλά και διεθνώς, έχουμε την δυνατότητα να δημιουργήσουμε νέες συνεργασίες με φορείς με κοινές αξίες, να φέρουμε πιο κοντά την έρευνα και την επιχειρηματικότητα, να επηρεάσουμε σε εθνικό επίπεδο το πλαίσιο που αφορά στην κοινωνική οικονομία και να ενδυναμώσουμε περαιτέρω τη κοινότητα μας για να πραγματοποιεί βιώσιμες δράσεις και επιχειρήσεις. Ελάτε μαζί μας στο ταξίδι προς τον θετικό αντίκτυπο!