Νευρο-Γλωσσικός Προγραμματισμός (NLP): Έχει επιστημονική βάση ή είναι ψευδο-επιστήμη;
Αν διαβάσει κάποιος το κείμενο του Wikipedia για το NLP (Neuro Linguistic Programming- Νευρο Γλωσσικός Προγραμματισμός), θα πιστέψει ότι είναι μια «ψευδο-επιστήμη», όπως αναφέρεται.
Αν, όμως, αυτό είναι αλήθεια, για ποιο λόγο εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν εκπαιδευτεί σε αυτό και αναφέρουν ότι το χρησιμοποιούν με επιτυχία; Για ποιο λόγο άνθρωποι όπως ο Pharrell Williams, η Oprah Winfrey και ο Warren Buffet εξυμνούν τα αποτελέσματά του; Για ποιο λόγο τόσοι ψυχοθεραπευτές, coaches, publicspeakersτο χρησιμοποιούν συνέχεια χωρίς να το ονοματίζουν; Για ποιο λόγο είναι τόσο δημοφιλές στον αθλητικό και επιχειρηματικό κόσμο;
Τον Σεπτέμβριο 2018 που έλαβα μέρος σε μια εκπαίδευση υψηλού επιπέδου στο Harvard Medical School στη Βοστώνη (“Coaching in Leadership & Healthcare”), οι ομιλητές μας εκμυστηρεύτηκαν ότι στην Αμερική, πλέον, το NLP χρησιμοποιείται μόνο στο top management team, διότι θεωρείται “highly influential”.
Το NLP είναι ένα μείγμα από θεωρίες, μοντέλα και τεχνικές, μια επιστημολογία- αυτό ακριβώς είναι που κάνει περίπλοκη την έρευνα πάνω στο “NLP”. Επίσης, είναι η μελέτη της υποκειμενικής εμπειρίας και αυτό από μόνο του σημαίνει ότι υπάρχει η υποκειμενικότητα του ατόμου που χρησιμοποιεί το NLP, η υποκειμενικότητα του ατόμου που δέχεται τις “NLP τεχνικές” και η υποκειμενική εμπειρία του παρατηρητή.
Άλλες θεωρίες ψυχολογίας είναι βασισμένες σε μια κεντρική φιλοσοφία ή μεθοδολογία, με αποτέλεσμα να μπορούν να τεκμηριωθούν πιο εύκολα ερευνητικά. To NLP είναι περισσότερο σαν ένας… μπουφές, μια συλλογή μοντέλων και τεχνικών. Αυτό το κάνει εξαιρετικά εύχρηστο και ευέλικτο εργαλείο να χρησιμοποιήσει κάποιος, όμως δύσκολο να τεσταριστεί διότι θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα ξεχωριστό ερευνητικό πρωτόκολλο για κάθε τεχνική ή μοντέλο. Φυσικά, από το 1974 μέχρι σήμερα έχει γίνει κάποια πρόοδος σε αυτό και υπάρχουν κάποιες μεμονωμένες έρευνες, αν ψάξει κάποιος.
Πώς δημιουργήθηκε το NLP;
Αρχικά, να πούμε ότι οι συνιδρυτές του NLP είναι 3, αν και οι πιο γνωστοί είναι 2, ο Richard Bandler και ο John Grinder. Όμως, ο συνδετικός κρίκος στην παρέα ήταν ο Frank Pucelik, όπως περιγράφουν στο βιβλίο τους “Origins of Neuro Linguistic Programming” οι Grinder και Pucelik. Τον Δεκέμβριο 2018 είχαμε την χαρά και την τιμή να φιλοξενήσουμε τον Frank Pucelik στην Ελλάδα, σε ένα μοναδικό 2ήμερο workshop, όπου μας αποκάλυψε την ιστορία του NLP, τα πρώτα χρόνια της έρευνας και των ατελείωτων ωρών πρακτικής, παρατήρησης, εξάσκησης και πειραματισμού, και την αρχική του ονομασία, που ήταν “Meta”, από την ελληνική λέξη «μετά», που σημαίνει «πέρα από». Μετά την αποχώρησή του από την αρχική ομάδα, ο Frank Pucelik διατήρησε μέχρι και σήμερα την ονομασία “Meta”, όταν αναφέρεται στο NLP. Δείτε την συνέντευξή του εδώ.
Το NLP, λοιπόν, δημιουργήθηκε μετά από έρευνα στους κορυφαίους ειδικούς ψυχολογίας εκείνη την εποχή. Οι ιδρυτές μελέτησαν, πήραν συνέντευξη και παρατήρησαν σε βάθος τη δουλειά της Virginia Satir, του Milton Erickson και του Fritz Perls ανάμεσα σε άλλους. Υπάρχει, επίσης, μια πολύ μεγάλη επιρροή από ανθρωπολόγους όπως ο Gregory Bateson, η Margaret Mead κα. Όπως είναι φανερό, το NLP έχει επιρροή από διάφορες ψυχολογικές προσεγγίσεις και σήμερα θα μπορούσε να περιγραφεί ως Συνθετική προσέγγιση. Το πρόβλημα με αυτό είναι ότι η αρχική αυθεντική δουλειά δεν είχε συνταχθεί σε μια επίσημη έρευνα.
Τι πρέπει να προσέξετε όταν θέλετε να μάθετε NLP
Είναι πολύ βασικό να διαχωρίσουμε την εκπαίδευση στο NLP και τα σεμινάρια αυτοβελτίωσης που είναι βασισμένα στο NLP. Στην πρώτη περίπτωση θα πάρετε μια ατομική πιστοποίηση ότι είστε NLP Practitioner μετά από την επιτυχή παρακολούθηση των μαθημάτων (7-12 μέρες, ανάλογα με τον φορέα πιστοποίησης) και τις απαραίτητες εξετάσεις, ενώ στη δεύτερη θα μάθετε κάποιες τεχνικές NLP που μπορεί να σας βοηθήσουν σε κάποιους τομείς (μπορεί και όχι). Στην πρώτη περίπτωση, εκπαιδεύεστε εσείς, το «εργαλείο» του NLP, όπως λέμε στην Dynamic Equilibrium System. Εκπαιδεύεστε πρώτα στις απαραίτητες δεξιότητες και ικανότητες που χρειάζεται να αναπτύξετε για να μπορέσουν να έχουν εφαρμογή οι τεχνικές του NLP. Στη δεύτερη περίπτωση, απλά βλέπετε τον εισηγητή να έχει (ή να μην έχει) τις δεξιότητες και εσείς απλά ακολουθείτε την συνταγή της τεχνικής, χωρίς να ξέρετε όμως τα συστατικά της επιτυχίας.
Αν σας βολεύει να ακολουθείτε εντολές από άλλους (και, αν δεν δουλεύει η τεχνική, να ρίχνετε την ευθύνη στον εισηγητή, την τεχνική ή το NLP γενικά), είναι δική σας απόφαση.
Αν, όμως, θέλετε πραγματικά να μάθετε να δημιουργείτε εσείς την πραγματικότητά σας, γιατί θα ξέρετε ποια δομικά εργαλεία θέλετε να χρησιμοποιήσετε, αν θέλετε να δίνετε εσείς τις εντολές για την πραγματοποίηση των επιθυμιών σας σε στόχους καταδικασμένους να πετύχουν ή αν θέλετε να μάθετε την τέχνη της λεκτικής και μη λεκτικής επικοινωνίας, τότε αξίζει να δώσετε στον εαυτό σας ένα πολύτιμο δώρο: μια εκπαίδευση υψηλού επιπέδου στο NLP, με πιστοποίηση παγκόσμιας ισχύος, που θα διασφαλίζει και την υψηλή ποιότητα των γνώσεων που θα λάβετε και, φυσικά, τη βιωματική ψυχοεκπαίδευση για να έχετε την πλήρη εμπειρία των τεχνικών εσείς οι ίδιοι (δείτε εδώ).
NLP και έρευνα στην Ελλάδα
Η διεθνής κοινότητα του NLP γνωρίζει πολύ καλά ότι χρειάζεται περισσότερη δουλειά στα μοντέρνα ερευνητικά πρωτόκολλα και ήδη έχουν δημιουργηθεί ομάδες που συνεισφέρουν σε αυτόν τον τομέα. Η ομάδα της Dynamic Equilibrium System συμμετέχει σε ερευνητικά projects στον τομέα της Διατροφής και του Wellbeing, της Αθλητικής Απόδοσης, της Εκπαίδευσης και της Ψυχοθεραπείας. Αν θέλετε κι εσείς να λάβετε μέρος σε ερευνητικά projects, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας!
Σχόλια