Η Δρ. Βαλεντίνη Κωνσταντινίδου, ερευνήτρια διατροφογενετικής και ιδρύτρια της εταιρείας DNAnutricoach με έδρα τη Βαρκελώνη, μιλάει στο epixeiro.gr για τους τομείς της διατροφογενετικής και διατροφογενομικής αλλά και για την άφιξη της εταιρείας στην Ελλάδα.
Μιλήστε μας για την εταιρεία σας, την ομάδα από την οποία αποτελείται και τις διατροφογενετικές υπηρεσίες που παρέχει.
Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2015 με έδρα τη Βαρκελώνη στην Ισπανία. Μετά από δεκαετή εργαστηριακή και ερευνητική εμπειρία στο χώρο της διατροφογενετικής και διατροφογενομικής, αποφάσισα να ιδρύσω το DNAnutricoach προκειμένου να «μεταφράσω» και να εφαρμόσω επακριβώς τη διατροφοφογενετική γνώση για τη βελτίωση και ενίσχυση της υγείας και ευεξίας του κόσμου.
Στο εγχείρημά μου αυτό με βοήθησε ο αδερφός μου, με τον οποίο και αποφασίσαμε να ιδρύσουμε μαζί την εταιρεία μας στην Ισπανία. Εκείνη την περίοδο είχαν ήδη αρχίσει να εμφανίζονται οι πρώτες online γενετικές υπηρεσίες απευθείας στο κοινό (DTC-direct to consumer), δημιουργώντας όμως παράλληλα και μια σύγχυση στο κοινό διότι δεν συνοδεύονταν από την απαραίτητη γενετική συμβουλευτική και ερμηνεία. Υπήρχε κόσμος που είχε ήδη πραγματοποιήσει μια διατροφογενετική ανάλυση, είχε λάβει μία πολυσέλιδη, εκτενέστατη αναφορά αποφυγής τροφών και ερχόταν τρομαγμένος ρωτώντας «...δηλαδή, τι να τρώω;».
Οι υπηρεσίες μας έρχονται να καλύψουν αυτό το κενό και τη σύγχυση, προσφέροντας όχι μόνο τη γενετική ανάλυση αλλά και την απαραίτητη επεξήγηση των αποτελεσμάτων με βάση τα ευρήματα της διατροφογενετικής. Τα προγράμματά μας είναι 3-σε-1 και πάνε και ένα βήμα παραπάνω, ενσωματώνοντας και τη μεθοδολογία του coaching, προκειμένου να μπορέσει το άτομο όχι μόνο να γνωρίσει τη γενετική του προδιάθεση ή/και ευαισθησία αλλά και να μπορέσει να την εξισορροπήσει με στοχευμένες αλλαγές συνηθειών που απαιτούνται.
Ποιο είναι σήμερα το μέγεθος της συγκεκριμένης αγοράς σε ΗΠΑ και Ευρώπη και ποια η παρουσία της στην Ελλάδα;
Στις ΗΠΑ υπάρχουν ήδη περισσότερα από 15 εκ. αγοραστές DTC γενετικών τεστ και οι εκτιμήσεις δηλώνουν μια αύξηση της αγοράς κατά 12% έως το 2021. Η παγκόσμια αγορά DTC γενετικών αναλύσεων εκτιμήθηκε το 2017 στα 117,1 εκατομμύρια δολάρια (Credence Research Inc) και αναμένεται να αυξηθεί στα 611,2 εκατομμύρια έως το 2026. Βασικός παράγοντας για αυτήν την αύξηση αποτελεί η αυξανόμενη γνώση και ενημέρωση του κόσμου σχετικά με τις δυνατότητες που δίνουν τα γενετικά τεστ καθώς και η ταχύτατη τεχνολογική εξέλιξη, που έχει μειώσει το εργαστηριακό κόστος. Η γνώση του DNA μας θα αποτελεί ρουτίνα σε λίγα χρόνια και βασικό συστατικό πρόληψης. Στην Ελλάδα έχουν εμφανιστεί μερικοί αντιπρόσωποι αμερικανικών εταιρειών γενετικών αναλύσεων, αλλά κυρίως χρησιμοποιούνται σε προγενετικούς ελέγχους καθώς και σε ογκολογικές ανάγκες. Είμαι πολύ χαρούμενη που φέρνω για πρώτη φορά την εφαρμοσμένη διατροφογενετική στην Ελλάδα, αποτελεί τιμή και πρόκληση ταυτόχρονα.
Ποια η επιστημονική αναγνώριση που υπάρχει για τις συγκεκριμένες μεθόδους; Υπάρχουν, ίσως, πιθανοί κίνδυνοι;
Η εργαστηριακή μέθοδος που χρησιμοποιείται για τις διατροφογενετικές αναλύσεις δεν είναι καινούρια αλλά αποτελεί θεμελιώδη εργαστηριακή μέθοδο μοριακής βιολογίας. Στη διατροφογενετική, η επιλογή των γονιδίων που αναλύουμε είναι δυναμική διαδικασία που πληρεί επιστημονικά κριτήρια όπως αυτό των επιβεβαιωμένων, ανεξάρτητων μελετών στον άνθρωπο, με εξακριβωμένη δράση και επίδραση στον εκάστοτε πληθυσμό που μας ενδιαφέρει και για όσο το δυνατό μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Η επιστημονική αναγνώριση προέρχεται ακριβώς από αυτά τα επιστημονικά κριτήρια, τα οποία δεν αποτελούν κάτι θεωρητικό και αόριστο, αλλά αποδεικνύονται από τις δημοσιευμένες μελέτες μας, σε έγκυρα ερευνητικά περιοδικά, που έχουν περάσει έλεγχο και έγκριση της επιστημονικής κοινότητας πριν τη δημοσίευσή τους.
Ο βασικός κίνδυνος στο χώρο της διατροφογενετικής και διατροφογενομικής είναι η άγνοια και η ελλιπής ή λανθασμένη επεξήγηση μιας γενετικής ανάλυσης από μη ειδικούς. Ελάχιστοι είναι όσοι μπορούν να διακρίνουν τη διαφορά μεταξύ των δύο εννοιών, πόσο περισσότερο να δώσουν σαφείς οδηγίες με βάση τα διατροφογενετικά αποτελέσματα. Ο ανθρώπινος οργανισμός έχει πάνω από 30.000 γονίδια και πάνω από ένα εκατομμύριο πολυμορφισμούς στα γονίδια αυτά. Οι επαγγελματίες υγείας, στο σύνολό τους, δεν είναι ακόμα προετοιμασμένοι να ερμηνεύουν ή/και να αξιολογούν τα διατροφογενετικά αποτελέσματα, λόγω του ότι πρόκειται για μια καινούρια σχετικά γνώση που άρχισε να αναπτύσσεται ραγδαία από το 2001 και μετά, όταν αποκτήσαμε δηλαδή την αποκωδικοποίηση του ανθρώπινου γονιδιώματος.
Σε ποιους απευθύνεται η μέθοδος που εφαρμόζετε; Τι αποτελέσματα μπορεί να περιμένει κάποιος και σε τι χρόνο;
Ιδιαίτερα ευνοημένοι από τα προγράμματα εφαρμοσμένης διατροφογενετικής που αναπτύσσουμε στο DNAnutricoach είναι όσοι αθλούνται ερασιτεχνικά ή επαγγελματικά, όσοι προσπαθούν να γίνουν γονείς, όσοι αντιμετωπίζουν εντερικά προβλήματα, χρόνιους πόνους και έντονο καθημερινό στρες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η εξατομίκευση της διατροφικής συνήθειας με βάση το DNA του κάθε ατόμου ενισχύει την αποτελεσματικότητα μιας κοινής, υγιεινής διατροφής, ακριβώς επειδή «κουμπώνει» πάνω στις γενετικές ανάγκες του κάθε σώματος.
Κοιτάμε τις γενετικές ανάγκες και ευαισθησίες που αφορούν στον μεταβολισμό λιπιδίων, υδατανθράκων, βιταμινών, λακτόζης, γλουτένης, αλκοόλ, καφείνης, αντιοξειδωτικής και αντιφλεγμονώδους ικανότητας κα προσαρμόζουμε τις οδηγίες σε ό,τι έχει περισσότερη ανάγκη ο οργανισμός μας. Ενισχύοντας τη θετική του δύναμη και «κοιμίζοντας» την αρνητική του προδιάθεση.
Η εφαρμοσμένη διατροφογενετική βοηθά όλον τον πληθυσμό που ενδιαφέρεται να παραμείνει υγιής και να διατηρήσει την ευεξία του για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Η γνώση του DNA είναι γνώση πρόληψης και, δεδομένης της ολοένας μεγαλύτερης αύξησης του προσδόκιμου ζωής, είναι πολύ πιο σημαντική από τη θεραπεία. Όσο πιο νωρίς την ενσωματώσει κανείς στον τρόπο ζωής του, τόσο καλύτερα. Η διατροφογενετική ανάλυση γίνεται με απομόνωση DNA από δείγμα σάλιου, που παίρνουμε με ειδικές μπατονέτες και στέλνουμε στο εργαστήριο. Τα αποτελέσματα τα έχουμε σε περίπου 25 μέρες και πάντα συνοδεύονται από την εξειδικευμένη επεξήγηση, αναφορά και ανάλυση. Ανάλογα με τις ανάγκες και τους στόχους του κάθε ατόμου, το κάθε πρόγραμμα συνοδεύεται με περισσότερες ή λιγότερες συνεδρίες food coaching για αλλαγή συνηθειών.
Τι είναι εκείνο που σας κάνει να ξεχωρίζετε από τον ανταγωνισμό και τις υπάρχουσες λύσεις ή ακόμα και από τις υπηρεσίες που προσφέρει ένας διατροφολόγος/διαιτολόγος; Υπάρχει κάποιο κενό που έρχεστε να καλύψετε;
Αρχικά, οι κλινικοί επαγγελματίες υγείας αυτή τη στιγμή, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, δεν έχουν διδαχθεί διατροφή στη βασική τους εκπαίδευση, ούτε και γνωρίζουν να ερμηνεύσουν διατροφογενετικά αποτελέσματα. Συνεπώς, δεν είναι ακόμα προετοιμασμένοι να ερμηνεύουν ή/και να αξιολογούν τα διατροφογενετικά τεστ και τα αποτελέσματά τους, που συνδυάζουν όχι μόνο βαθιές γνώσεις διατροφής αλλά και γενετικής και μοριακής βιολογίας αλλά και επιδημιολογίας και στατιστικής. Το ίδιο ισχύει και για τους διατροφολόγους/διαιτολόγους οι οποίοι, αν και είναι ειδικοί στη διατροφή, δεν έχουν διδαχθεί διατροφογενετική.
Επιπλέον, η διατροφογενετική δεν στοχεύει αμιγώς στη απώλεια βάρους, όπως γίνεται με την πληθώρα των μορφών δίαιτας που κυκλοφορούν. Δυστυχώς, είναι σύνηθες ο κόσμος να ενδιαφέρεται για τη διατροφή του μόνο όταν επιθυμεί να χάσει βάρος, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι είναι και ο σωστός λόγος. Το κενό που καλύπτουμε είναι η έγκυρη επιλογή γονιδίων, η επακριβής επεξήγηση και ερμηνεία και η μέθοδος του Food Coaching για την ομαλή και εξατομικευμένη αλλαγή συνηθειών, 3-σε-1, με άκρως επιστημονική εξειδίκευση.
Μιλήστε μας για τις υπηρεσίες που προσφέρετε σε επαγγελματίες υγείας και εταιρείες αλλά και για την εφαρμογή που μπορεί να έχουν στην Ελλάδα.
Η ελληνική αγορά είναι πολύ συνειδητοποιημένη όσον αφορά στην αξία της διατροφής και με χαρά λαμβάνω το ενδιαφέρον των Ελλήνων να γνωρίσουν και να ενσωματώσουν τη διατροφογενετική γνώση στις διατροφικές τους συνήθειες. Οι εταιρείες στο εξωτερικό έχουν ήδη ξεκινήσει να επενδύουν στην ευεξία και στην πρόληψη των υπαλλήλων τους, προσφέροντας προγράμματα διατροφογενετικής. Αισιοδοξώ ότι και οι ελληνικές εταιρείες δεν θα αργήσουν πολύ να ακολουθήσουν αυτό το παράδειγμα. Υπάρχουν πολλές μελέτες που αποδεικνύουν ότι με αυτό τον τρόπο βελτιώνεται η αποδοτικότητα και παραγωγικότητα.
Με την εταιρεία σας να κάνει το ξεκίνημα της από την Ισπανία, ποιος είναι ο προγραμματισμός που υπάρχει για την παρουσία σας στην ελληνική αγορά;
Το ενδιαφέρον από το ελληνικό αγοραστικό κοινό είναι αυτό που μας έχει ήδη φέρει στην Ελλάδα και έχουμε ήδη ξεκινήσει την παρουσία μας στην Αθήνα. Ο προγραμματισμός μας είναι να δημιουργηθεί μια σταθερή ελληνική ομάδα και να εξασφαλιστούν και οι απαραίτητοι πόροι και βοήθεια για την υλοποίηση του. Στο εγχείρημά μας αυτό ευχαριστούμε θερμά για την υποστήριξη τους το Δήμο Κηφισιάς και το ΕΒΕΑ, που μέσα από το πρόγραμμα του Φυτώριου νέων επιχειρήσεων και της Θερμοκοιτίδας Επιχειρήσεων Αθήνας, αντιστοίχως, μας συνοδεύουν σε αυτά τα πρώτα επιχειρηματικά μας βήματα στην χώρα.
Ποιες οι διαφορές που εντοπίζετε στο επιχειρηματικό περιβάλλον μεταξύ Ισπανίας και Ελλάδας;
Η βασική διαφορά είναι το μέγεθος των ευκαιριών, η ποικιλία και οι τομείς των δράσεων, η σαφήνεια νομικών και φορολογικών κανόνων και η νοοτροπία, τόσο των επενδυτών όσο και των επιχειρήσεων. Η ποιότητα των ιδεών και των ατόμων θεωρώ ότι είναι η ίδια και η χώρα μας δεν έχει τίποτα να ζηλέψει σε αυτό τον τομέα. Το πρόβλημα είναι να καταφέρουν να αναπτυχθούν οι ιδέες αυτές στο εσωτερικό και να μην φύγουν εκτός. Η Ισπανία, χωρίς να έχει τεράστιες διαφορές με την Ελλάδα, τα έχει καταφέρει σε αυτό τον τομέα και νομίζω ότι πρέπει να μπορεί και η Ελλάδα.
Ποια είναι τα επόμενα βήματα για την DNANUTRICOACH και ποιοι οι στόχοι για τα αμέσως επόμενα χρόνια;
Τα επόμενα βήματα είναι η εξυπηρέτηση του ενδιαφέροντος εκ μέρους του ελληνικού κοινού, η αναζήτηση χρηματοδότησης και η συνεχής καινοτομία στα προγράμματά μας, προσθέτοντας νέα γονίδια και επικυρωμένα αποτελέσματα ενισχύοντας τη μέθοδο μας.
Σχόλια