Παναγής Μάμος: «Η επιστροφή της μπύρας Μάμος ήταν ένα μεγάλο όραμα που έγινε πραγματικότητα» [Συνέντευξη]

Μιλήστε μας για την ιστορία της μπύρας Μάμος. Πως ξεκίνησε και γιατί σταμάτησε η παραγωγή της τη δεκαετία του ’70;

Η Μάμος συγκαταλέγεται στις ζυθοποιίες που έβαλαν τα πρώτα λιθαράκια στον κλάδο του ελληνικού ζύθου. Ο Λορέντζος Μάμος ίδρυσε το πρώτο χειροκίνητο ζυθοποιείο της οικογένειας μας στην Πάτρα το 1876, ενώ ο υιός του, Πέτρος Μάμος, είναι ο πρώτος διπλωματούχος Έλληνας ζυθοποιός, με διεθνή εμπειρία στις πιο φημισμένες ζυθοποιίες της εποχής.

Η μπύρα Μάμος είναι ένα ιστορικό, παραδοσιακό ελληνικό ποτό με το οποίο μεγάλωσαν ολόκληρες γενιές Ελλήνων. Λόγω της εξαιρετικής ποιότητάς της αποτελούσε το συνώνυμο της υψηλής ποιότητας μπύρας στη χώρα μας, ενώ φημιζόταν για την απαράμιλλη γεύση της. Ο Πέτρος Μάμος, ο πρώτος Έλληνας πτυχιούχος ζυθοποιός, είχε προσαρμόσει τη μπύρα του στην ελληνική κουζίνα και τις ελληνικές προτιμήσεις.

Ήταν μία μπύρα που έβρισκε κάποιος στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετάνια, αλλά και στο μεγαλύτερο ζυθοπωλείο της Αθήνας, την Ήβη, του Νικόλαου Γιακουμάκη. Ήταν το πρώτο ελληνικό προϊόν ζύθου το οποίο έλαβε διεθνή βραβεία: χρυσό βραβείο αγνότητας και γεύσης στις διεθνείς εκθέσεις της Πράγας και της Τεργέστης το 1898 και Δίπλωμα Τιμής μετά Χρυσού Μεταλλίου στη Διεθνή έκθεση Αθηνών το 1903. Επίσης, ήταν η πρώτη ελληνική μπύρα που εξήχθη στο εξωτερικό, το 1904, στην Σμύρνη.

Για 100 χρόνια διέγραψε μία λαμπρή πορεία, η οποία διακόπηκε - προσωρινά πλέον - το 1976. Ο κυριότερος λόγος της απόφασης αυτής ήταν ότι ο ανταγωνισμός στην αγορά μεταξύ των παραγωγών ζύθου προκειμένου να κερδίσουν την προτίμηση των καταναλωτών είχε οδηγηθεί από ανταγωνισμό ποιότητας σε ανταγωνισμό τιμών. Αποφασίστηκε λοιπόν, τότε, να αναστείλουμε την παραγωγική μας δραστηριότητα μέχρι να αποκατασταθεί και πάλι η κανονικότητα στην αγορά, αφού δεν ήμασταν διατεθειμένοι να υποβαθμίσουμε την ποιότητα του προϊόντος μας για να μπορέσουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί σε θέματα κόστους και τιμών.

Από το 2017 η μπύρα επανακυκλοφορεί, σε συνεργασία με την Αθηναϊκή Ζυθοποιία. Πως προχωράει η συγκεκριμένη συμφωνία και ποια η δική σας συμβολή επί του θέματος;

Από τον Απρίλιο του 2017, μέσω της συνεργασίας μας με την Αθηναϊκή Ζυθοποιία, η αρωματική, πικρή, ξανθιά Pils Μάμος επανακυκλοφόρησε στην αγορά. Η μπίρα παράγεται στο εργοστάσιο της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας στην Πάτρα, από εκλεκτής ποιότητας πρώτες ύλες, 100% ελληνικό κριθάρι και σύμφωνα με την συνταγή της οικογένειας Μάμου, η οποία είναι αποτέλεσμα έρευνας και πειραματισμών πλέον των 60 ετών ζυθοποίησης. Να σημειωθεί εδώ ότι η συνεργασία μας με την Αθηναϊκή Ζυθοποιία αφορά σε παραχώρηση άδειας χρήσης σήματος, παραμένοντας εμείς, τα μέλη της οικογένειας, ιδιοκτήτες του brand.

Η οικογένεια Μάμου είναι γεμάτη χαρά, συγκίνηση και υπερηφάνεια, καθώς η επιστροφή της μπύρας Μάμος στην αγορά ήταν ένα μεγάλο όραμα που έγινε πραγματικότητα, τόσο για εμένα όσο και για όλη την οικογένεια Μάμου. Είμαστε σίγουροι ότι με την εξαιρετική ποιότητά της, μέρα με την μέρα, θα κερδίζει ξανά την προτίμηση των φίλων του ποιοτικού ζύθου στην χώρα μας, φέρνοντας στο παρόν μνήμες, αρώματα και γεύσεις μιας άλλης γνήσιας εποχής, ακριβώς όπως τότε.

Υπάρχουν θα λέγατε «μαθήματα» που μπορούν να πάρουν σήμερα όσοι ασχολούνται με το επιχειρείν στην Ελλάδα από την εξέλιξη και την ιστορία της μπύρας Μάμος;

Δεν θα έλεγα να πάρουν «μαθήματα» αλλά να γνωρίσουν ένα παράδειγμα καλής πρακτικής (best practice). Το παράδειγμα μιας επιχείρησης που η λειτουργία της χαρακτηριζόταν από σημαντικές αξίες, όπως το φιλότιμο, ο σεβασμός, το ήθος, η αξιοπρέπεια, η εντιμότητα, η φιλία, η άμιλλα και ο δίκαιος ανταγωνισμός, η προσπάθεια και η επιβράβευση, η τιμή, η υπόληψη, η αλληλεγγύη αλλά και, παρά την εποχή της, η κοινωνική και περιβαλλοντολογική συνείδηση.

Σε όλη τη διάρκεια της ιστορικής της διαδρομής, αλλά και στη συνέχεια, παρά την απουσία της από την αγορά, η Μάμος ήταν καταγεγραμμένη στη μνήμη των Ελλήνων ως η «έντιμη και χαμηλών τόνων» ελληνική ζυθοποιία που παρήγαγε μπύρα εκλεκτής και απαράμιλλης ποιότητας. Αυτό ήταν και είναι σήμερα το μεγάλο προσόν της μάρκας Μάμος – Ζυθοποιία 1876.

Όμως, επίσης, ως best practice, θα συμπεριλάμβανα και τον τρόπο με τον οποίο επέστρεψε στην αγορά, μέσω της συνεργασίας μας δηλαδή με μία καταξιωμένη εταιρεία όπως η Αθηναϊκή Ζυθοποιία. Είναι μία συνεργασία που δείχνει το δρόμο για αγαπημένες μάρκες του παρελθόντος - και όχι μόνο – να βρουν μία θέση και πάλι στο σήμερα και στο καλάθι του καταναλωτή, ειδικά όταν ακόμα παραμένουν στην καρδιά του.

Τι έχει αλλάξει στην αγορά της μπύρας από όταν σταμάτησε η παραγωγή ζύθου από την εταιρεία μέχρι σήμερα, που επανακυκλοφορεί; Μπορεί ένα ελληνικό brand να είναι ανταγωνιστικό και να προτιμηθεί από τους Έλληνες καταναλωτές;

Πάρα πολλά. Η μέρα με την νύχτα θα έλεγα, τόσο από πλευράς τεχνολογίας και χρησιμοποιούμενου σήμερα εξοπλισμού στην παραγωγική διαδικασία, όσο και από πλευράς προβολής και προώθησης του προϊόντος μέχρι αυτό να φτάσει στον τελικό καταναλωτή. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας και η μείωση, μέσω αυτής, του κόστους του βιομηχανικού εξοπλισμού, βοήθησε και στην ανάπτυξη της κουλτούρας της μπύρας και μέσω των μικροζυθοποιείων. Γενικά, είμαι της άποψης ότι ο Έλληνας καταναλωτής θα πρέπει να έχει την δυνατότητα της επιλογής μεταξύ εύγευστων και ποιοτικών μαρκών, ώστε να έχει την «βάσανο» της τελικής αγοραστικής του απόφασης.

Ο πρώτος διπλωματούχος Έλληνας ζυθοποιός ήταν μέλος της οικογένειας σας. Θα λέγατε πως οι νέοι ενδιαφέρονται σήμερα για το συγκεκριμένο χώρο; Πόσο εύκολο είναι για κάποιον να ασχοληθεί με το αντικείμενο;

Είμαι υπερήφανος για το γεγονός ότι ο παππούς μου, Πέτρος Μάμος, είναι ο ιδρυτής της ελληνικής σχολής ζυθοποιίας. Είχε το πάθος και το μεράκι να δημιουργήσει κάτι δικό του, κάτι που να τον εκφράζει και αυτό δεν ήταν άλλο από τον ζύθο του. Και χαίρομαι ιδιαίτερα όταν βλέπω νέους με προσόντα, τόσο στον τομέα της παραγωγής, όσο και σ’ αυτόν της προβολής και προώθησης, να θέλουν να δραστηριοποιηθούν στον κλάδο μας ιδρύοντας μικροζυθοποιεία. Και μάλιστα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία, η μικροζυθοποιία αναπτύσσεται διαρκώς τα τελευταία χρόνια, έχοντας φτάσει περισσότερες από τις 50 εταιρείες σε αριθμό, διασκορπισμένες σε όλη την γεωγραφική επικράτεια της χώρας μας, με έντονη παρουσία στα νησιά.

Γενικότερα, ποια η γνώμη σας για το περιβάλλον στο οποίο καλούνται να δραστηριοποιηθούν οι Έλληνες επιχειρηματίες; Θα λέγατε πως υπάρχει η απαραίτητη στήριξη από την πολιτεία προς την ελληνική βιομηχανία;

Το εξωτερικό περιβάλλον (μακροοικονομικό περιβάλλον) αποτελεί οπωσδήποτε έναν πολύ σημαντικό παράγοντα, όσον αφορά στη δημιουργία και ανάπτυξη υγιών, βιώσιμων επιχειρήσεων στην πατρίδα μας, είτε από Έλληνες, είτε από ξένους. Αυτό λοιπόν ήταν άλλοτε λίγο ευνοϊκότερο, άλλοτε λίγο δυσμενέστερο, από αυτό που υπάρχει σήμερα στην χώρα μας. Και φυσικά, αποτελεί βασικό στοιχείο που θα πρέπει να το λαμβάνει πάντοτε σοβαρά υπόψη του κάθε επενδυτής που θέλει να δραστηριοποιηθεί ή δραστηριοποιείται ήδη στην χώρα μας, στα διάφορα στρατηγικά και επιχειρησιακά πλάνα που καταρτίζει, προσπαθώντας μέσω αυτών να αποφεύγει, κατά το δυνατόν, τις δυσμενείς επιπτώσεις - αντίκτυπο της εκάστοτε οικονομικής συγκυρίας στην κερδοφορία και βιωσιμότητα της επιχείρησης.

Σήμερα, όλο το πολιτικό προσωπικό της χώρας μας πιστεύω ότι έχει την βούληση να συμβάλει στην ανάπτυξη του δευτερογενή τομέα της οικονομίας της χώρας μας, ενός τομέα που αποδεδειγμένα δημιουργεί πλούτο και υψηλή προστιθέμενη αξία μέσω των προϊόντων που παράγει.

Τι μπορούμε να περιμένουμε από το brand της μπύρας Μάμος; Υπάρχουν σχέδια για περαιτέρω επέκταση της διάθεσης (πχ στο εξωτερικό) ή για παρουσίαση νέων προϊόντων υπό τη συγκεκριμένη ετικέτα;

Δεν μπορώ να σας αποκαλύψω πολλές λεπτομέρειες. Αυτό, όμως, που μπορώ να σας πω αυτή τη στιγμή είναι ότι θα συνεχίσουμε την προσπάθειά μας να κερδίζουμε συνεχώς νέους φίλους για την μπύρα μας, με «όπλο» την εξαιρετική ποιότητα της και δουλεύοντας με πάθος και μεράκι.