Μήπως η ανάγκη σου να είσαι αγαπητός στη δουλειά σε βάζει σε μπελάδες;

Αυτός που προσπαθεί να ικανοποιεί τους άλλους και να αποφύγει τη σύγκρουση και τη διαμάχη πλάθει ουσιαστικά έναν «ψεύτικο» χαρακτήρα που προσαρμόζεται σε κάθε περίσταση, δημιουργώντας πιθανή σύγχυση. Κυρίως όμως, δυσκολεύει τον εαυτό του καταπιέζοντας προσωπικές επιθυμίες, υποβιβάζοντας την αξία του, αναλαμβάνοντας επιπλέον όγκο εργασίας και καταλήγοντας να είναι «το παιδί για όλες τις δουλειές».

Πρόσφατα, σε ένα workshop επαγγελματικής ενδυνάμωσης γυναικών που οργανώνω, γνώρισα μια εξαιρετικά ευγενική, ικανή και επιτυχημένη γυναίκα. Αποκαρδιωμένη, ζήτησε βοήθεια για τη δύσκολη καθημερινότητα που βιώνει στη δουλειά. Έχοντας αναλάβει χρέη διευθύντριας τους τελευταίους 9 μήνες, τρέχει συνεχώς να βοηθήσει ή να σώσει την ομάδα της. Όταν οι άλλοι δεν είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους, αναλαμβάνει εκείνη να ολοκληρώσει τη δουλειά. Είναι σίγουρα συμπαθής και αγαπητή αλλά δεν της δείχνουν τον απαραίτητο σεβασμό. Η ίδια ικανοποιείται από την «αγάπη» των συναδέλφων αλλά πλέον, στα όρια της σωματικής και ψυχικής εξάντλησης, αντιλαμβάνεται ότι η ανάγκη της να είναι ευχάριστη και να μην προκαλεί εντάσεις έχει αντίκτυπο τόσο στα αποτελέσματα της δουλειάς όσο και στην ίδια, η οποία εργάζεται πάρα πολλές ώρες και πνίγεται από μνησικακία για τους συναδέλφους που δεν τη σέβονται αρκετά ώστε να κάνουν τη δουλειά τους.

Πώς σου ακούγεται η ιστορία της; Θα μπορούσε να σε αφορά; Μήπως κι εσύ θέτεις τα την ικανοποίηση των άλλων πάνω από τις προσωπικές σου ανάγκες; Μήπως η ανάγκη να είσαι αγαπητός/ή σε βάζει σε μπελάδες;

Εάν έχεις αμφιβολίες αναλογίσου τις παρακάτω ερωτήσεις:

• Δυσκολεύεσαι να πεις «όχι»;
• Ανησυχείς μήπως απογοητεύσεις/στεναχωρήσεις τους άλλους;
• Κάνεις υποχωρήσεις ακόμη κι όταν αισθάνεσαι ότι μειώνεις τον εαυτό σου;
• Φοβάσαι να εκφραστείς για να μην δημιουργήσεις διαμάχη;
• Φοβάσαι ότι εάν δεν εξυπηρετείς δεν θα είσαι και συμπαθής;
• Κάνεις πράγματα από «υποχρέωση» ακόμη κι αν δεν συμφωνείς;

Κουνάς το κεφάλι σου; Ίσως ήρθε η ώρα λοιπόν, να κάνεις κάποιες αλλαγές και να σταματήσεις να ευχαριστείς τους άλλους με αρνητικό αντίκτυπο στη δική σου επαγγελματική εξέλιξη, αυτοεκτίμηση και προσωπική ζωή.

• Δείξε καλοσύνη... στον εαυτό σου: Για να βρίσκεσαι σε αυτήν την κατάσταση, η καλοσύνη μάλλον σε χαρακτηρίζει. Ίσως λόγω της καλοσύνης σου γίνεσαι χίλια κομμάτια για να μην δυσαρεστήσεις κανέναν. Η καλοσύνη είναι μια θετική ποιότητα, όχι όμως όταν απευθύνεται προς όλους τους άλλους εκτός από εσένα. Δείξε καλοσύνη στον εαυτό σου και ξεκίνα να θέτεις όρια!
• Αναγνώρισε την ανθεκτικότητα των άλλων: Όταν προσπαθείς να ευχαριστήσεις και να βοηθήσεις τους άλλους, ίσως θεωρείς ότι δεν θα τα καταφέρουν μόνοι τους, ότι δεν μπορούν να διαχειριστούν τη δυσκολία ή τη δυσφορία. Η αλήθεια όμως είναι ότι μπορούν. Ο άνθρωπος δείχνει εξαιρετική ανθεκτικότητα και δημιουργικότητα όταν χρειαστεί. Εάν είσαι συνεχώς διαθέσιμος, τους εκπαιδεύεις να σε «χρησιμοποιούν».
• Μάθε να λες «όχι»: Η βασική δεξιότητα που χρειάζεται να αναπτύξεις για να πάψεις να είσαι το «παιδί για όλες τις δουλειές» είναι να λες «όχι». Θέσε ξεκάθαρες προτεραιότητες και σκέψου τι σε απομακρύνει από αυτές. Αναλογίσου εάν η απαίτηση του συναδέλφου είναι λογική και την επίπτωση που θα έχει στο δικό σου πρόγραμμα και υποχρεώσεις. Εάν σου δημιουργεί πρόβλημα, πες ένα «θετικό όχι». Θετικό όχι είναι ένα ξεκάθαρο, ειλικρινές όχι, που δεν αφήνει χώρο για αμφιβολίες ή παρερμηνείες. Μπορείς να προτείνεις μια εναλλακτική λύση. Μπορείς να παρουσιάσεις τον λόγο της άρνησης, αλλά χωρίς να απολογείσαι. Για έναν άνθρωπο που του είναι σημαντικό να είναι αγαπητός, θα μπορούσες να δείξεις και συμπάθεια για το πρόβλημα του άλλου αλλά να επιμείνεις στο «όχι» σου π.χ. «Ναι, καταλαβαίνω ότι είσαι πιεσμένος και χρειάζεσαι βοήθεια, αλλά δεν μπορώ να το κάνω εγώ».
• Αποδέξου τη διαμάχη: Σύντομα θα αντιληφθείς ότι το «όχι» δεν είναι δύσκολο και δεν δημιουργεί σημαντικά προβλήματα. Κάποιες φορές όμως, ειδικά όταν έχουν συνηθίσει αλλιώς, θα υπάρξει αντίδραση, ένταση και διαμάχη. Προετοιμάσου να τη διαχειριστείς. Κράτα στο μυαλό σου τον στόχο σου, που βεβαίως δεν είναι να λες συνέχεια όχι, αλλά να διαφυλάξεις τα προσωπικά σου όρια. Δείξε συμπάθεια, καλοσύνη και υπερασπίσου τη θέση σου.

Να θυμάσαι ότι η εξάσκηση φέρνει αποτελέσματα και γεννά την αυτοπεποίθηση. Απαλλάσσοντας τον εαυτό σου από την ανάγκη να ικανοποιείς τους άλλους, θα νιώσεις μεγάλη ανακούφιση και απελευθέρωση και θα ανοίξεις καινούριες πόρτες προσωπικής εξέλιξης.