Τα προγράμματα ενίσχυσης της απασχόλησης, κατάρτισης και κοινωνικής προστασίας για τους επόμενους μήνες

Υπό το πρίσμα της αλματώδους ανόδου της ανεργίας και του κινδύνου περιθωριοποίησης μερίδας του πληθυσμού που βγαίνει εκτός αγοράς εργασίας ή κινδυνεύει να βρεθεί κάτω από τα όρια της φτώχειας, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης σχεδιάζει και υλοποιεί στοχευμένα προγράμματα.

Στο πλαίσιο αυτό, ξεκινούν στο αμέσως επόμενο διάστημα (Μάρτιος – Απρίλιος) τα εξής νέα προγράμματα, τα οποία έχουν προϋπολογισμό 1.236.010.000€ και από τα οποία αναμένεται να ωφεληθούν 289.294 άτομα.

Στον σχεδιασμό και την υλοποίηση των προγραμμάτων κομβικό ρόλο διαδραματίζουν τόσο η Γενική Γραμματεία Διαχείρισης Κοινοτικών και Άλλων Πόρων όσο και ο ΟΑΕΔ, ο οποίος άλλωστε συνεχίζει την υλοποίηση προγραμμάτων και εθνικούς πόρους.

Νέα Προγράμματα

Δράσεις Κοινωνικής Ένταξης και Προστασίας

Εξαιρετικής σημασίας σε αυτή την κατεύθυνση είναι το Εθνικό Δίκτυο Άμεσης Κοινωνικής Παρέμβασης, η πρόσκληση για το οποίο θα δημοσιευθεί άμεσα. Σκοπός του Δικτύου είναι η αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού μέσα από μια δέσμη ενεργειών ψυχοκοινωνικής και υλικής υποστήριξης των ατόμων που ανήκουν στις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες του πληθυσμού. Αντικείμενο του έργου είναι η χρηματοδότηση Σχεδίων Δράσης που αφορούν στη δημιουργία νέων, ή τη συνέχιση της λειτουργίας Κοινωνικών Δομών Άμεσης Αντιμετώπισης της Φτώχειας, οι οποίες θα παρέχουν μία δέσμη ολοκληρωμένων υπηρεσιών προς τους ωφελούμενους, προσφέροντας κατ’ αυτόν τον τρόπο πολλαπλασιαστικά κοινωνικά οφέλη.

Στόχος του έργου είναι η δημιουργία θέσεων απασχόλησης για νέους έως 30 ετών, μέσω της πρόσληψής τους από τα Κοινωνικά Εταιρικά Σχήματα, καθώς για τη λειτουργία των Κοινωνικών Δομών προβλέπεται η δημιουργία 40 θέσεων εργασίας ανά Δήμο. Το 80% του προϋπολογισμού του έργου αφορά στη επιδότηση των δημιουργούμενων θέσεων εργασίας και το υπόλοιπο 20% του προϋπολογισμού σε άλλα λειτουργικά έξοδα των Κοινωνικών Δομών.

Η διάρκεια υλοποίησης κάθε Σχεδίου Δράσης ορίζεται στους 24 μήνες και το ανώτατο όριο προϋπολογισμού στο ποσό των 1.360.000€ για κάθε Σχέδιο Δράσης. Με την κοινωνική αυτή παρέμβαση αναμένεται να δημιουργηθεί Δίκτυο 300 περίπου Κοινωνικών Δομών σε 40 Δήμους της χώρας, για τη λειτουργία του οποίου θα δημιουργηθούν περίπου 1.500 θέσεις εργασίας, ενώ ο προϋπολογισμός του έργου εκτιμάται στα 36.000.000€ περίπου.

Παράλληλα, το Υπουργείο προχωρά σε νέες δράσεις για την ένταξη των ευπαθών κοινωνικά ομάδων, με το πρόγραμμα προκατάρτισης και κατάρτισης ΕΚΟ από εξειδικευμένα κέντρα επαγγελματικής κατάρτισης, με Π/Υ 13.090.000 ευρώ και 1.480 ωφελούμενους. (Ο Πίνακας με τα Κέντρα τα οποία θα υλοποιήσουν τα προγράμματα έχει αναρτηθεί στο www.epanad.gov.gr).

Επιπλέον, το Υπουργείο Εργασίας έχει δημιουργήσει τις απαραίτητες συνθήκες για την ενεργοποίηση της χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις Κοινωνικής Οικονομίας. Η ψήφιση από την Ελληνική Βουλή του Νόμου 4019/2011 τον περασμένο Σεπτέμβρη αποτέλεσε το θεσμικό εφαλτήριο για την καθιέρωση της κοινωνικής οικονομίας στην Ελλάδα. Η εφαρμογή του Νόμου αυτού αποτελεί άμεση προτεραιότητα και στόχο του Υπουργείου. Στο πλαίσιο αυτό:

α) εκδόθηκε η σχετική Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 221/Β’/9-2-2012) για τη σύσταση του Γενικού Μητρώου Κοινωνικής Οικονομίας και έτσι ανοίγει ουσιαστικά ο δρόμος για τη δημιουργία και τη λειτουργία Κοινωνικών Επιχειρήσεων στην Ελλάδα.

β) Στον πρόσφατο Νόμο 4052/2012 (ΦΕΚ Α’/41/1-3-2012) ψηφίστηκε διάταξη (άρθρο 138 παράγραφος Δ’), η οποία προβλέπει τη δυνατότητα επιχορήγησης των κοινωνικών επιχειρήσεων για το ξεκίνημα της λειτουργίας τους (start-up). Εντός του Μαρτίου θα εκδοθεί η σχετική Υπουργική Απόφαση για τα κριτήρια, τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία της εν λόγω επιχορήγησης.

Επιταγή Κατάρτισης

Ταυτόχρονα, προβλέπεται η επέκταση της επιταγής κατάρτισης (voucher) σε νέα προγράμματα. Πέρα από το προγράμματα πληροφορικής τα οποία θα βγουν άμεσα από τον ΟΑΕΔ, η πλατφόρμα της επιταγής θα αξιοποιηθεί για προγράμματα κατάρτισης ανέργων δημοσιογράφων, με Π/Υ 6.800.000 και 2.000 ωφελούμενους. Το πρόγραμμα, το οποίο θα ξεκινήσει εντός του μήνα, δεν είναι το μόνο. Μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα βγει επίσης το πρόγραμμα κατάρτισης ανέργων σε τεχνικά επαγγέλματα (συγκεκριμένα στα λατομεία και ορυχεία), με χρηματοδότηση 38.670.000 και 6.500 ωφελούμενους, ενώ τον Απρίλιο προβλέπεται να επεκταθεί η χρήση του voucher και σε προγράμματα για την κατάρτιση νέων σε επιλεγμένους αναπτυξιακούς τομείς (αρχικός Π/Υ 70.000.000 και πρόβλεψη για 25.000 ωφελούμενους).

Απασχόληση Νέων

Η ανεργία ανάμεσα στους νέους έχει αυξηθεί ανησυχητικά, τροφοδοτώντας πολλαπλές κοινωνικές εντάσεις και δημιουργώντας φόβους για μια χαμένη γενιά. Κατά τη διάρκεια του άτυπου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες στις 30/1/2012, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Jose Manuel Barroso επισήμανε την ανάγκη συνεργασίας ανάμεσα στα κράτη-μέλη, στα οποία η κατάσταση των νέων είναι πιο επισφαλής, έτσι ώστε, με την χρησιμοποίηση, μεταξύ άλλων μηχανισμών, και των Διαρθρωτικών Ταμείων, να ενισχυθούν οι εθνικές προσπάθειες για την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων. Προς την κατεύθυνση αυτή, το Υπουργείο ανταποκρίνεται άμεσα με τον σχεδιασμό καινοτόμων, ειδικά στοχευμένων δράσεων για τους νέους. Συγκεκριμένα σχεδιάζονται δράσεις προϋπολογισμού 185.000.000€, από τις οποίες προβλέπεται να ωφεληθούν 40.000 και πλέον νέοι άνεργοι. Πρόκειται συγκεκριμένα για τα ακόλουθα:

- Επιταγή κατάρτισης και εργασιακής εμπειρίας για νέους, με Π/Υ 100.000.000€ και 12.000 περίπου ωφελούμενους, το οποίο προγραμματίζεται να βγει τον Απρίλιο.

- Κατάρτιση νέων με χρήση voucher σε επιλεγμένους δυναμικούς τομείς της οικονομίας (πρωτογενής, δευτερογενής και τριτογενής τομέας) με αναπτυξιακή προοπτική, με Π/Υ 70εκ ευρώ και 25.000 ωφελούμενους. Εκτιμώμενη ημερομηνία έναρξής του είναι ο Μάιος του 2012.

- Προγράμματα κοινωφελούς εργασίας στον πολιτισμό για νέους. Το πρόγραμμα, ύψους 15 εκ ευρώ, έχει αντικείμενο τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και περιλαμβάνει την εξάμηνη (στη διάρκεια ενός έτους) απασχόληση ανέργων σε έργα κοινωφελούς χαρακτήρα, όπως η κατασκευή, ανάδειξη και συντήρηση πολιτιστικών υποδομών. Αναμένεται να ξεκινήσει τον προσεχή Μάιο, με ωφελούμενους 3.200 ανέργους.

- Εξάλλου, είναι έτοιμο προς υλοποίηση και το πρόγραμμα επιχορήγησης επιχειρήσεων για νέους ανέργους πτυχιούχους έως 35 ετών από τον ΟΑΕΔ, με 5.000 ωφελούμενους και Π/Υ 67.750.000 ευρώ. Έχει δημοσιευτεί σε ΦΕΚ η σχετική ΚΥΑ και αναμένεται εντός του Μαρτίου η έκδοση της Πρόσκλησης από τον ΟΑΕΔ.

Άλλα προγράμματα

Το πρόγραμμα ενίσχυσης της προσαρμοστικότητας των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων εισέρχεται στη φάση της υλοποίησης. Το πρόγραμμα, το οποίο αναλύεται σε τρεις επιμέρους ενότητες συνολικού ύψους 133.700.000 ευρώ, στοχεύει στην ενίσχυση των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων με την εκπόνηση και εφαρμογή ολοκληρωμένων Σχεδίων Διαρθρωτικής Προσαρμογής, προκειμένου να ανταποκριθούν στις νέες συνθήκες που διαμορφώνει η οικονομική κρίση, με την παράλληλη ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών στην παραγωγική διαδικασία και την παροχή υπηρεσιών. Το πρόγραμμα έρχεται να απαντήσει στις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας, της οποίας ραχοκοκαλιά αποτελούν οι μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες μάλιστα έχουν πληγεί σημαντικά από την ύφεση.

Επιπλέον, το πρόγραμμα τεχνικών έργων στους δήμους με αυτεπιστασία έχει ήδη προχωρήσει με τη δημιουργία του κυλιόμενου καταλόγου στον ΟΑΕΔ. Σήμερα κιόλας θα πραγματοποιήσουμε συνάντηση με την ηγεσία του ΥΠΕΣ προκειμένου να οριστικοποιηθεί η ΚΥΑ του προγράμματος, ώστε να είμαστε έτοιμοι για την υλοποίησή του μέσα στο μήνα. Υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για πρόγραμμα ύψους 200εκ ευρώ με 35.000 ωφελούμενους. Τα ΤΟΠΣΑ έχουν ήδη εκχωρηθεί στις περιφέρειες, οι οποίες είναι έτοιμες να τα προκηρύξουν. Παράλληλα, η προθεσμία για τα ΤΟΠ ΕΚΟ «κλείνει» αυτή την εβδομάδα. Προβλέπουμε συνεπώς ότι αμέσως μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, θα ξεκινήσουν τα πρώτα προγράμματα. Υπενθυμίζεται ότι τα δύο προγράμματα έχουν συνολικό προϋπολογισμό 140.000.000 και 50.000 ωφελούμενους.

Τέλος, όσον αφορά την κοινωφελή εργασία, ήδη έχουν προκηρυχθεί οι πρώτες από τις προβλεπόμενες 57.000 θέσεις του προγράμματος (ύψους 188 εκ ευρώ) και σύντομα θα πραγματοποιηθούν και οι πρώτες προσλήψεις.

Βοήθεια στο Σπίτι

Με το Νόμο 4052/2012 θεσπίζεται η συνέχεια του προγράμματος παροχής Κατ’ Οίκον Βοήθειας για τους ασφαλισμένους συνταξιούχους. Πρόκειται για πρόγραμμα που αποσκοπεί στην παροχή κοινωνικών και νοσηλευτικών υπηρεσιών σε ηλικιωμένους με στόχο να αποφευχθεί η ιδρυματοποίηση και οι κοινωνικός αποκλεισμός. Το πρόγραμμα, υπεύθυνο για την υλοποίηση του οποίου είναι πλέον το ΙΚΑ, θα χρηματοδοτηθεί από πόρους του ΑΚΑΓΕ ενώ είμαστε σε συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να διασφαλιστεί η επί μέρους χρηματοδότηση από κοινοτικούς πόρους, {που θα διασφαλίσει και την παραμονή του προσωπικού των δήμων στις θέσεις τους}.

Ενημέρωση και Ευαισθητοποίηση

Οι δύο βασικοί άξονες στους οποίους συναντώνται δυσκολίες στην εφαρμογή των προγραμμάτων αφορούν αφενός την ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τα παρεχόμενα προγράμματα, αφετέρου δε την ευαισθητοποίηση και ενεργοποίηση των κατά τόπους φορέων στην υλοποίησή τους. Το Υπουργείο προσπαθεί να διευκολύνει την ενημέρωση των πολιτών αναρτώντας επικαιροποιημένες πληροφορίες στο σάιτ του, ενώ και η ιστοσελίδα του ΕΠΑΝΑΔ περιέχει σχετική πληροφόρηση. Ο ωφελούμενος, με ένα κλικ στο ειδικά διαμορφωμένο banner με τον τίτλο «νέα προγράμματα», οδηγείται σε ένα μενού με τρεις υποενότητες, οι οποίες αντιστοιχούν στους τομείς παρέμβασης του Επιχειρησιακού μας Προγράμματος: την απασχόληση – τη συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση και την κοινωνική ένταξη και προστασία.

Σχετικά τώρα με την κινητοποίηση των τοπικών φορέων, η ΓΓΔΚΑΠ έχει διοργανώσει ενημερωτικές ημερίδες σε όλες τις περιφέρειες προκειμένου να παράσχει πληροφόρηση στις τοπικές αρχές και κοινωνίες αναφορικά με τα εν εξελίξει προγράμματα και τη δυνατότητά τους να επωφεληθούν από αυτά. Παράλληλα, μέσα στον Μάρτιο θα διοργανωθεί φόρουμ για την κοινωνική οικονομία, μέσα από το οποίο θα δοθεί η δυνατότητα ευαισθητοποίησης και πληροφόρησης όσον αφορά την ενεργοποίηση του νέου θεσμικού πλαισίου που δημιουργήθηκε με το Νόμο 4019/2011.