Συνήγορος του Πολίτη: Τα έκτακτα φορολογικά µέτρα πλήττουν δυσανάλογα τις ευάλωτες οµάδες πολιτών

Οι πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις πλήττουν εισόδηµα που έχει ήδη φορολογηθεί µε το συνήθη φόρο εισοδήµατος, και υπερβαίνουν τις οικονοµικές δυνατότητες ευπαθών οµάδων πολιτών, επισηµαίνει ο Συνήγορος του Πολίτη. Σε επιστολή της προς τον υπουργό Οικονοµικών, η ανεξάρτητη αρχή υπογραµµίζει ότι τα φορολογικά βάρη πρέπει να κατανέµονται στους Έλληνες πολίτες ανάλογα µε τις οικονοµικές τους δυνάµεις. Η κατανοµή δηλαδή του φορολογικού βάρους θα πρέπει να γίνεται όχι µε οριζόντια µέτρα, δηλαδή όχι σύµφωνα µε την έννοια της αριθµητικής ισότητας, αλλά µε την έννοια της ισότητας στη φορολογική προσπάθεια.

Όπως προκύπτει και από αναφορές πολιτών προς τον Συνήγορο του Πολίτη, έκτακτα φορολογικά µέτρα, όπως η ειδική εισφορά αλληλεγγύης φυσικών πρόσωπων, η έκτακτη εισφορά αντικειµενικών δαπανών και το τέλος επιτηδεύµατος πλήττουν ιδιαίτερα τις ευάλωτες οµάδες πολιτών. ΄Ενας µεγάλος αριθµός νοικοκυριών είναι υπερχρεωµένα (αποπληρώνουν ένα καταναλωτικό και ένα στεγαστικό δάνειο) εν µέσω συνεχόµενης µείωσης διαθέσιµου εισοδήµατος (µείωση αποδοχών – κύκλου εργασιών και αύξηση εµµέσων φόρων).

Οι πολίτες αδυνατούν να συνεισφέρουν περαιτέρω στα φορολογικά βάρη, ορισµένοι µάλιστα αντιµετωπίζουν και πρόβληµα βιοπορισµού. Έτσι το ύψος των έκτακτων φόρων εµφανίζεται, τις περισσότερες φορές δυσανάλογα µεγάλο σε σχέση µε τις πραγµατικές οικονοµικές δυνατότητες των φορολογουµένων, οι οποίοι ενδέχεται να εκποιήσουν ιδιοκτησία ή να λάβουν πρόσθετα δάνεια, προκειµένου να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους. Σε περίπτωση δε µη συµµόρφωσης υπάρχει κίνδυνος επιβολής µέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης, όπως η κατάσχεση ακίνητης περιουσίας τους. Πολύ περισσότερο την περίοδο της οικονοµικής κρίσης που πλήττει άνισα τις διάφορες κοινωνικές οµάδες, έχει σηµασία η εξέταση των µέτρων αυτών υπό το πρίσµα της συνταγµατικά κατοχυρωµένης αρχής της αναλογικότητας.

Ενδεικτικά αξίζει να αναφερθεί ότι σε άλλες έννοµες τάξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει κριθεί ότι η φορολόγηση του εισοδήµατος σε ποσοστό άνω του 50% αυτού, προσδίδει στο φόρο απαγορευµένο δηµευτικό χαρακτήρα.

Ο Συνήγορος του Πολίτη θεωρεί ότι από τη διαδοχική φορολογική επιβάρυνση, τόσο σε επίπεδο άµεσης φορολογίας (φόρος εισοδήµατος, έκτακτες εισφορές και τέλη, φορολογία ακινήτων) όσο και σε επίπεδο έµµεσης φορολογίας (Φ.Π.Α. και ειδικοί φόροι κατανάλωσης πετρελαιοειδών, καπνών κλπ) δεν πρέπει να θιγεί ο πυρήνας δικαιωµάτων των πολιτών, όπως της ιδιοκτησίας και της επιχειρηµατικότητας.