Αρχισαν στην πράξη οι διαγραφές χρεών έως και 80% παλιών «κόκκινων» δανείων

Μόλις ένας στους 100 οφειλέτες ανταποκρίθηκε στην κλήση που απηύθυναν οι τράπεζες προς δανειολήπτες, προκειμένου να προσέλθουν στην τράπεζα για να βρουν μια συμβιβαστική λύση στη ρύθμιση του δανείου τους. Ο χαμηλός βαθμός ανταπόκρισης ερμηνεύεται από τις τράπεζες ως στάση αναμονής από την πλευρά των δανειοληπτών, σε μια διαδικασία που θα κορυφωθεί τους επόμενους μήνες.

Ηδη, οι τράπεζες έχουν στείλει το δεύτερο κύμα των επιστολών και ο χρόνος για τον χαρακτηρισμό ενός δανειολήπτη ως μη συνεργάσιμου μετράει αντίστροφα και θα κριθεί έως τα τέλη του πρώτου εξαμήνου. Η λίστα των δανειοληπτών που θα γίνουν αποδέκτες επιστολών διευρύνεται συνεχώς, καθώς η πρώτη αφορούσε εκείνους που ήταν ήδη σε καθυστέρηση για καιρό, αφού κάποιες τράπεζες επέλεξαν να ξεκινήσουν με όσους είχαν υποχρεώσεις σε αθέτηση για πολλούς μήνες. Πολλά από αυτά τα δάνεια και κυρίως τα καταναλωτικά ή οι πιστωτικές κάρτες, δηλαδή όσα δεν φέρουν προσημείωση ακινήτου, έχουν φύγει από τη διαχείριση της τράπεζας και έχουν δοθεί ήδη σε εισπρακτικές εταιρείες ή σε δικηγορικά γραφεία, προκειμένου να κάνουν τις αναγκαίες ενέργειες διακανονισμού.

Εξυγίανση

Η πολιτική οριστικής εξυγίανσης του χαρτοφυλακίου των «κόκκινων» δανείων, που μπαίνει πλέον σε πλήρη ενεργοποίηση, ευνοεί τις διαγραφές ενός σημαντικού μέρους οφειλών κυρίως από το... μακρινό παρελθόν, που δεν έχουν τύχη να αναβιώσουν και για τις οποίες έχουν γίνει ήδη οι αναγκαίες προβλέψεις. Η εμπειρία δείχνει ότι σε αρκετές περιπτώσεις το κούρεμα που εφαρμόζεται, φθάνει το 60% ή ακόμη και το 80%, με την προϋπόθεση πάντα ότι ο οφειλέτης είναι σε πραγματική αδυναμία και δεν έχει περιουσιακά στοιχεία. Από την πρακτική που εφαρμόζεται, προκύπτει επίσης ότι το μαχαίρι της διαγραφής δεν το έχουν πλέον μόνο οι τράπεζες, αλλά και οι ίδιοι οι οφειλέτες, οι οποίοι παροτρύνονται να εξοφλήσουν ένα μικρό έστω τμήμα της συνολικής οφειλής, προκειμένου το δάνειο να κλείσει οριστικά και να μπει στο αρχείο.

Στην περίπτωση οφειλών από στεγαστικά δάνεια, οι δυνατότητες για διαγραφές είναι περιορισμένες και γίνονται μόνον επιλεκτικά και εφόσον ο δανειολήπτης έχει αποπληρώσει ένα μεγάλο μέρος της οφειλής σε συνδυασμό με μόνιμη αδυναμία να αποπληρώσει το υπόλοιπο τόσο ο ίδιος όσο και ο εγγυητής. Ετσι, εάν π.χ. κάποιος έχει ήδη εξοφλήσει το 80% της συνολικής οφειλής του για ένα δάνειο που αφορούσε πρώτη κατοικία, και δεν αφορά ένα πανάκριβο ακίνητο, και δεν έχει καμία προοπτική να βελτιώσει την οικονομική του θέση, η τράπεζα μπορεί να συζητήσει εξατομικευμένα και μόνο την περίπτωση απαλλαγής του από το υπόλοιπο της οφειλής. Το γεγονός ότι τα στεγαστικά δάνεια είναι εξασφαλισμένα με προσημείωση του ακινήτου, περιορίζει το εργαλείο της διαγραφής για τα δάνεια που δεν έχουν εγγυήσεις, δηλαδή για τα καταναλωτικά και για τα επιχειρηματικά, που ο επιχειρηματίας δεν έχει προσωπική περιουσία.

Ανταπόκριση

Αυτό όμως που είναι κοινό για όλους είναι η «βάσανος» του Κώδικα Δεοντολογίας της ΤτΕ, δηλαδή η ανταπόκριση στην κλήση της τράπεζας μέσω της επιστολής που στέλνει, η κατάθεση όλων των δικαιολογητικών και η συνεργασία για να βρεθεί συμβιβαστική λύση, η οποία περιλαμβάνει και τη διαγραφή μέρους της οφειλής. Η υποχρέωση για ενημέρωση, όπως προβλέπεται από τον Κώδικα Δεοντολογίας, αφορά όσους μπαίνουν σε καθυστέρηση ακόμη και για ένα μήνα, με συνέπεια η λίστα να μεγαλώνει μέρα με τη μέρα και οι δυνητικοί αποδέκτες να πολλαπλασιάζονται καθημερινά.

Οι νέες επιστολές που έχουν ήδη ξεκινήσει να αποστέλλονται και αποτελούν το δεύτερο κύμα, αναμένεται να έχουν καταφτάσει έως τα τέλη του πρώτου τριμήνου. Σε περίπτωση παρέλευσης άπραγης της προθεσμίας που ορίζει ο Κώδικας, ανοίγει ο δρόμος για την τρίτη και... φαρμακερή επιστολή, που θα καταλήγει στον οριστικό χαρακτηρισμό εκείνων που δεν θα ανταποκριθούν ως μη συνεργάσιμων, ενεργοποιώντας και τυπικά τη διαδικασία των πλειστηριασμών, που εκτιμάται ότι θα ξεκινήσουν από το δεύτερο εξάμηνο του έτους.

Οι τράπεζες έχουν ήδη έτοιμες τις λίστες με τους στρατηγικούς κακοπληρωτές και είναι χαρακτηριστικό ότι τα πρώτα ακίνητα που θα βγουν στο σφυρί αριθμούν περί τα 10.000. Πρόκειται για περιπτώσεις ακινήτων που έχουν εντοπιστεί ότι ανήκουν σε οφειλέτες που, ενώ μπορούν, αποφεύγουν κάθε συνεννόηση με την τράπεζα και τα οποία μάλιστα θεωρούνται «φιλέτα», δηλαδή μεγάλα και ακριβά ακίνητα.

Με την προϋπόθεση ότι οι κάτοχοι αυτών των ακινήτων δεν θα αξιοποιήσουν τη δυνατότητα συνεργασίας με την τράπεζα, που δίνεται μέσω της εφαρμογής του Κώδικα και της κλήσης σε διαπραγμάτευση, οι τράπεζες θα εξαντλήσουν την αυστηρότητά τους προχωρώντας σε πλειστηριασμούς. Το γεγονός ότι τα εν λόγω ακίνητα χαρακτηρίζονται φιλέτα, εκτιμάται ότι θα κινητοποιήσει και το ενδιαφέρον της αγοράς ακινήτων, που σύμφωνα με τραπεζικές πηγές έχει προοπτικές παρά τη δυσμενή οικονομική κατάσταση. Το ξεπάγωμα της αγοράς υποβοηθεί η δυνατότητα διενέργειας πλειστηριασμών με τιμή εκκίνησης την εμπορική αξία του ακινήτου.

Πηγή: kathimerini.gr