«Φτιάξε» τον ανταγωνιστή σου: Η ιστορία του Playstation των Sony και Nintendo

Το Playstation θα κάνει την εμφάνιση του τον Δεκέμβριο του 1994 στην Ιαπωνία και τον Σεπτέμβριο του 1995 σε Β. Αμερική και Ευρώπη. Με περισσότερες από 100 εκατομμύρια πωλήσεις, θεωρείται πλέον μια από τις πιο επιτυχημένες κονσόλες στην ιστορία του video gaming. Η συγκεκριμένη ιστορία θα μπορούσε όμως να είχε εξελιχθεί εντελώς διαφορετικά και να μιλάμε σήμερα για κάτι άλλο: για το Playstation των Sony και Nintendo.

Η ιστορία μας φέρνει πίσω στα τέλη της δεκαετίας του '80, όταν ο μηχανικός της Sony, Ken Kutaragi, ο άνθρωπος που θα χαρακτηριστεί αργότερα ως «ο πατέρας του Playstation», θα συνεργαστεί «κρυφά» με την Nintendo για την ανάπτυξη ενός συστήματος ήχου (chipset). Όταν οι ανώτεροι του Kutaragi θα ανακαλύψουν την «ενασχόληση» του θα γίνουν έξαλλοι και ο Kutaragi θα καταφέρει να κρατήσει τη δουλειά του και να συνεχίσει το project με τη βοήθεια του τότε CEO της εταιρείας, Norio Ohga.

Ο Ohga θα συνειδητοποιήσει την αξία της καινοτομίας και θα ενθαρρύνει την προσπάθεια του Kutaragi, κάτι που θα οδηγήσει στην υπογραφή επίσημης συμφωνίας μεταξύ Sony και Nintendo για την ανάπτυξη του chipset ήχου που χρησιμοποιήθηκε στην παιχνιδοκονσόλα Super Nintendo (SNES). Η επιτυχία του project οδηγεί τις δύο κατασκευάστριες και σε συμφωνία ανάπτυξης ενός add-on για το SNES το οποίο θα παίζει παιχνίδια σε μορφή CD-ROM (το Super NES CD-ROM, με ένα format που αποκαλούταν Super Disc) αλλά και μιας κονσόλας, κατασκευασμένης από τη Sony, που θα παίζει τόσο κασέτες του SNES όσο και τίτλους σε μορφή Super Disc.

Σαν αποτέλεσμα αυτής της συμφωνίας, η Sony θα εισέπραττε δικαιώματα για κάθε παιχνίδι που θα ανέπτυσσε κάποιος σε CD για το πρόσθετο του SNES, μια συμφωνία που τελικά δεν άρεσε στη Nintendo. Άλλωστε, ήταν γνωστό πως αυτή αποκόμιζε πολλά εκατομμύρια δολάρια από τα δικαιώματα που πλήρωνε κάθε εκδότης για κάθε παιχνίδι που έφτιαχνε για την κονσόλα της. Όπως είναι φυσικό, το να μοιραστεί τα συγκεκριμένα κέρδη με την Sony ήταν κάτι που φάνταζε σχετικά αδιανόητο.

Κάπου εδώ είναι αναγκαίο να κάνουμε μια παρένθεση για να εξηγήσουμε πως, εκείνη την εποχή, το κυρίαρχο μέσο αποθήκευσης για παιχνίδια κονσολών ήταν τα cartridges, οι «κασέτες», τα οποία χρησιμοποιούνταν και στο SNES. Αυτά όμως ήταν όχι απλώς πανάκριβα στην παραγωγή τους, αλλά είχαν και ελάχιστο αποθηκευτικό χώρο. Εκεί, εμφανίζεται το CD. Στην αγορά των βιντεοπαιχνιδιών, η NEC ήταν η πρώτη που το χρησιμοποίησε, μέσω add-on για την κονσόλα της, την PC-Engine, το 1988. Λίγα χρόνια μετά, θα ακολουθήσει η Sega με το Mega CD για το Mega Drive. Και έμενε η Nintendo.

Έχουμε πια φτάσει στο 1991 και στην έκθεση Consumer Electronics Show, εκεί όπου οι εταιρείες του χώρου ανακοινώνουν όλα τα καινούργια τους προϊόντα. Η Sony θα παρουσιάσει το πρόσθετο για το SNES αλλά και το «Play Station» (με κενό), το οποίο θα κόστιζε γύρω στα 400 δολάρια, θα μπορούσε να παίξει παιχνίδια της Nintendo σε κασέτα αλλά και παιχνίδια σε CD-ROM. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του Τύπου της εποχής, η συσκευή ενσωμάτωνε το SNES, μετατρέποντας την Sony σε ανταγωνίστρια της Nintendo, παρά τη μεταξύ τους συμφωνία.

Η Nintendo, όμως, είχε άλλα σχέδια. Λίγο καιρό πριν, ο Πρόεδρος της εταιρείας, Hiroshi Yamauchi, αντιλαμβανόμενος πως η συμφωνία με τη Sony δεν είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή, στέλνει στην Ευρώπη τον Πρόεδρο της Nintendo of America, Minoru Arakawa, για να υπογράψει ένα καλύτερο «deal» με την αντίπαλο της Sony, την Philips, γύρω από την παραγωγή ενός CD add-on για το SNES. Η συγκεκριμένη συνεργασία θα ανακοινωθεί στην CES μια ημέρα αφότου η Sony θα ανακοινώσει το δικό της προϊόν. Αυτό θα εκπλήξει τόσο το κοινό όσο και την ίδια την Sony και θα διαταράξει τις σχέσεις μεταξύ των δύο εταίρων.

Οι δύο τους θα προσπαθήσουν για λίγο καιρό να τα βρουν. Εντούτοις, κάπου στο 1992, όλα έχουν τελειώσει. Χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία θα λήξει τότε και η συνεργασία της Nintendo με την Philips, η οποία θα καταλήξει απλώς στην χρήση κάποιων χαρακτήρων της πρώτης σε παιχνίδια της - εμπορικά αποτυχημένης - κονσόλας Philips CDi, τα οποία θα λάβουν αρνητικές κριτικές. Το πρόσθετο για χρήση CD στο SNES με την υπογραφή της Philips δεν θα γίνει ποτέ πραγματικότητα.

Από εκεί και πέρα, ο Kutaragi και η Sony θα συνεχίσουν την ανάπτυξη της δικής τους κονσόλας, χωρίς καμία ανάμειξη από την Nintendo. Όπως αργότερα δήλωνε ο Kutaragi, θα έμενε ξύπνιος ολόκληρα μερόνυχτα «επειδή η δουλειά μας είχε τόσο πολύ ενδιαφέρον». Το 1994 θα ανακοινωθεί και επίσημα το Playstation και θα ανταγωνιστεί με επιτυχία την κονσόλα επόμενης γενιάς της ιαπωνικής εταιρείας, το Nintendo 64, το οποίο χρησιμοποιούσε κασέτες. Θα χρειαστεί να περάσουν αρκετά χρόνια και να φτάσουμε στο 2001 και το GameCube για να παρουσιάσει η Nintendo τη δική της κονσόλα με CD.

Αν και φημολογούνταν πως οι πρωτότυπες συσκευές του «Play Station» των Sony και Nintendo είχαν καταστραφεί, το 2015 εντοπίστηκε μια από αυτές. Σύμφωνα με τις σχετικές πληροφορίες, άνηκε στον πρώην CEO της Sony Interactive Entertainment, Olaf Olafsson, από την εποχή που αυτός ήταν στέλεχος της τραπεζικής Advanta. Η τελευταία χρεοκόπησε το 2009, με όσα υπήρχαν στα γραφεία της να δίνονται σε δημοπρασία. Μεταξύ αυτών και η συγκεκριμένη συσκευή, η οποία αποκτήθηκε από τον πρώην εργαζόμενο της Advanta, Terry Diebold. Το 2017, μέσω βίντεο στο Youtube, ο διάσημος μηχανικός υπολογιστών Ben Heckendorn (Ben Heck) ανακοίνωσε πως είχε καταφέρει να επισκευάσει τη κονσόλα, παρουσιάζοντας τη διαδικασία σε βίντεο.

Η αποτυχημένη συνεργασία μεταξύ Sony και Nintendo αναφέρεται συχνά στις μέρες μας ως ένα λάθος της δεύτερης, μέσω του οποίου κατάφερε να δημιουργήσει έναν ισχυρό αντίπαλο στη βιομηχανία των βιντεοπαιχνιδιών.