Ο Σταύρος Μαρτίνος δίνει την οπτική τους πάνω σε θέματα που αφορούν την αρχιτεκτονική και την πόλη

Ο Σταύρος Μαρτίνος είναι ιστορικός της αρχιτεκτονικής, με ερευνητικό πεδίο τις ανταλλαγές των ιδεών του Μοντέρνου Κινήματος ανάμεσα στην Ευρώπη και την Αμερικανική Ήπειρο τον 20ό Αιώνα. Σπούδασε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και συνεχίζει την ερευνητική του δραστηριότητα στις ΗΠΑ, με υποτροφία από το Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών του Πρίνστον.

Έχει εργαστεί ως μελετητής και σύμβουλος σε ιδιωτικά και δημόσια έργα καθώς και ως ερευνητής σε προγράμματα της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ και του CNRS, στα πλαίσια της Ελληνογαλλικής επιστημονικής συνεργασίας. Έχει εργαστεί για δύο χρόνια στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ως βοηθός στα μαθήματα Ιστορίας και Θεωρίας της Αρχιτεκτονικής και συμμετέχει συχνά σε συνέδρια και επιστημονικά εργαστήρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ως εισηγητής ή μέλος της κριτικής επιτροπής.

Είναι partner του ARKKI για το πρόγραμμα Σχολείο Αρχιτεκτονικής για Παιδιά και Νέους στην Ελλάδα και την Κύπρο σε συνεργασία με την εταιρία DESIGNEMBASSADOR.COM UG και τον Βασίλη Μπαρτζώκα. Ανέλαβε τη θέση αρχισυντάκτη στο Archisearch.gr τον Σεπτέμβριο του 2013, με όραμα να δημιουργήσει μία πλατφόρμα επικοινωνίας και ανταλλαγής για το τεράστιο δίκτυο νέων Ελλήνων αρχιτεκτόνων και σχεδιαστών στα πιο απομακρυσμένα σημεία του κόσμου, εστιάζοντας το ενδιαφέρον τόσο τόσο στον πρακτικά επαγγελματικό όσο και στον ακαδημαϊκό – ερευνητικό χώρο.

Eίναι πιστοποιημένος καθηγητής από το ARKKI και εκπαιδεύτηκε στην Φινλανδία τον Μάϊο του 2014.

Ποιες βασικές αλλαγές εντοπίζετε στις όψεις/εμφάνιση των ελληνικών πόλεων τα τελευταία 10 χρόνια; 

Τα τελευταία 10 χρόνια είναι αυτά κατά τα οποία στην Ελλάδα (στις πόλεις, τουλάχιστον) δεν υπάρχει οικοδομική δραστηριότητα. Βλέπουμε, λοιπόν, παντού μία εικόνα φυσικής παλαίωσης, η οποία οφείλεται στην έλλειψη συντήρησης. Όλα δείχνουν απλώς πιο βρώμικα, σαν να έχουν να καθαριστούν από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 (πολλά, έχουν να καθαριστούν ακριβώς από τότε). Επίσης, είναι πάρα πολύ έντονο το φαινόμενο της οπτικής ρύπανσης με αυτοκόλλητα, αφίσες και γκραφίτι μέχρι τουλάχιστον το ύψος των 2.50 μέτρων από τη στάθμη του δρόμου. Αυτό είναι ένα επιπλέον στρώμα πληροφορίας, το οποίο εισπράττει κανείς κυρίως ως πεζός.

Ποια είναι η αισθητική ταυτότητα της ελληνικής πόλης και πώς μεταμορφώνεται με την κρίση; 

Με την κρίση έχω την εντύπωση ότι έχει αισθητικοποιηθεί η φθορά. Εγχώριοι και ξένοι τουριστικοί/νυχτερινοί οδηγοί περιγράφουν την εικόνα προς κατανάλωση της ελληνικής πόλης ως "shabby chic", και επιχειρούν να την πουλήσουν ως στυλ. Προηγουμένως, που ήταν περίοδος γενικευμένης ευφορίας, είχε γίνει μια απόπειρα να γίνει μόδα η πολυκατοικία όπως τη γνωρίζουμε, και να χρησιμοποιηθούν σε νέες οικοδομές υλικά της δεκαετίας του 60. Δηλαδή, τίποτα καινούργιο. Σε κάθε περίπτωση, νομίζω ότι η ελληνική πόλη αποτελείται από σοβαντισμενες πολυκατοικίες, των οποίων η μεγαλύτερη επιφάνεια της όψης καλύπτεται από πάνινες τέντες, και επίσης από τετράγωνες μαλτεζόπλακες στα πεζοδρόμια και λάμπες φθορισμού στους στύλους. Με την εξαίρεση, ίσως, της Θεσσαλονίκης, η οποία είναι χτισμένη σε συνεχές σύστημα και τα οικοδομικά τετράγωνα έχουν τα ίδια ύψη ώστε να δημιουργούνται μέτωπα, στις υπόλοιπες περιπτώσεις όλα δουλεύουν σε μικροκλίμακα: υλικά, κορυφογραμμές, όγκοι, μεγέθη των οικοπέδων. Είναι επίσης σημαντικό ότι στις περισσότερες πόλεις (πάλι, με εξαίρεση ίσως το κέντρο της Θεσσαλονίκης) οι δρόμοι είναι ιδιαιτέρα στενοί, το ίδιο και τα πεζοδρόμια, και διασταυρώνονται σχεδόν αποκλειστικά σε ορθές γωνίες: δημιουργούνται έτσι ασυνήθιστες εντυπώσεις όταν το ανάγλυφο του εδάφους είναι έντονο, για παραδειγμα όπου υπάρχουν λόφοι ή πρώην ρέματα. Λίγα είναι τα κτίρια που ξεχωρίζουν με το σχήμα ή το μέγεθός τους - ο καλύτερος τρόπος προσανατολισμού είναι τα βουνά.

Σημαντικές ημερομηνίες του διαγωνισμού Color in Architecture: 

• 20 Οκτωβρίου: Αξιολόγηση και Επιβεβαίωση των συμμετοχών 
• 3-4 Νοεμβρίου: Συνάντηση επιτροπής και αξιολόγηση προτάσεων 
• 27-30 Νοεμβρίου: Παρουσίαση των αποτελεσμάτων σε μινι συνέδριο από την επιτροπή και έκδοση ψηφιακού και φυσικού καταλόγου.

Η συνέντευξη παραχωρήθηκε αρχικά στο Archisearch.gr στα πλαίσια του διαγωνισμού Color in Architecture. Για περισσότερες λεπτομέρειες για τον διαγωνισμό πατήστε εδώ.