Organisational Health: Φροντίστε για την υγεία της επιχείρησής σας

Πρόσφατες έρευνες αποδεικνύουν ότι η «υγεία» μίας επιχείρησης αποτελεί το υπέρτατο ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα και συνδέεται άμεσα με την αποτελεσματική της απόδοση μακροπρόθεσμα. Τι σημαίνει, όμως, πρακτικά οργανωσιακή υγεία, σε τι πρακτικές μεταφράζεται και ποιες είναι οι δοκιμασμένες συνταγές που μπορούν να εφαρμόσουν οι επιχειρήσεις για να τη διασφαλίσουν;

Μόνο μία στις τρεις επιτυχημένες επιχειρήσεις κατορθώνει να διατηρήσει την ανοδική της πορεία σε βάθος χρόνου. Παρόλο που έχει χυθεί πολύ μελάνι για τους τρόπους επίτευξης επιχειρηματικής αριστείας, περιορισμένη είναι η βιβλιογραφία για το πώς οι επιχειρήσεις θα καταφέρουν να τη διατηρήσουν στο χρόνο. Με άλλα λόγια, πώς θα καταφέρουν να γίνουν, και να παραμείνουν, υγιείς οργανισμοί.

Οργανωσιακή υγεία: γιατί είναι σημαντική;

Επιχειρησιακή υγεία είναι η ικανότητα μίας εταιρείας να αποφασίζει, να ενεργεί και να ανανεώνεται ταχύτερα και καλύτερα από τους ανταγωνιστές της, επιτυγχάνοντας υψηλά οικονομικά και λειτουργικά αποτελέσματα μακροπρόθεσμα. Όπως αναφέρει ο διεθνώς αναγνωρισμένος συγγραφέας και ομιλητής Patrick Lencioni στο βιβλίο του «The Advantage: Why Organizational Health Trumps Everything Else in Business», η οργανωσιακή υγεία συνίσταται στην ικανότητα της επιχείρησης να χτίσει μία συνεκτική διοικητική ομάδα και να επενδύσει στη σαφήνεια των ρόλων και των αρμοδιοτήτων τόσο μεταξύ των μελών του top management όσο και σε ολόκληρο τον οργανισμό. Και βέβαια, να δημιουργήσει δομές που ενδυναμώνουν και διατηρούν αυτή τη σαφήνεια σε βάθος χρόνου. Η υγιής επιχείρηση λαμβάνει έξυπνες αποφάσεις ταχύτερα, χωρίς σύγχυση και -κυρίως- χωρίς εσωτερικά politics.

Βασικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των υγιών επιχειρήσεων είναι ότι δεν ευδοκιμούν μόνο στο υφιστάμενο περιβάλλον, αλλά έχουν την ικανότητα να μαθαίνουν και να αλλάζουν διαρκώς, ώστε να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του μέλλοντος πιο γρήγορα από την αγορά στην οποία δραστηριοποιούνται. Εννιά είναι οι βασικές της διαστάσεις: στρατηγική κατεύθυνση, υπευθυνότητα, συντονισμός και έλεγχος, εξωτερικός προσανατολισμός, ηγεσία, καινοτομία και μάθηση, ικανότητες, παρακίνηση, κουλτούρα και εργασιακό κλίμα.

Αν και η απόκτηση και η διατήρησή της περιλαμβάνει ανθρωποκεντρικές δράσεις, δεν πρέπει να συγχέεται με την επίτευξη εργασιακής ικανοποίησης. Και σίγουρα δεν αποτελεί μία “soft” οργανωσιακή ικανότητα, την οποία οι μάνατζερ μπορούν να μεταθέσουν για αργότερα ή να αναθέσουν στο τμήμα HR. Είναι ένας πιο σύνθετος στόχος που συνδέεται άμεσα με την κερδοφορία και τη συνολική οικονομική απόδοση της επιχείρησης. Οι Scott Keller και Colin Price, συγγραφείς του βιβλίου “Beyond Performance: How great organizations build ultimate competitive advantage” (John Wiley & Sons, 2011), διεξήγαγαν έρευνα για τη μέτρηση της επιχειρησιακής υγείας σε περισσότερους από 600.000 εργαζομένους σε 500 εταιρείες διεθνώς. Μετά από μια δεκαετία έρευνας κατέληξαν ότι τουλάχιστον το 50% της μακροπρόθεσμα επιτυχημένης πορείας μιας επιχείρησης οφείλεται στην υγεία της. Μάλιστα, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, η έλλειψη υγείας είναι και ο κύριος λόγος για τον οποίο αποτυγχάνουν τα προγράμματα αναδιάρθρωσης / οργανωσιακής αλλαγής, σε ποσοστό άνω του 70%.

Πιο πρόσφατα στοιχεία έρχονται να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο την αλληλεξάρτηση μεταξύ υγείας και επιχειρηματικών αποτελεσμάτων. Στο άρθρο τους “The hidden value of organizational health-and how to capture it” (McKinsey Quarterly, Απρίλιος 2014), οι A. Smet, B. Schaninger και M. Smith παρουσιάζουν τη διεθνή έρευνά τους σε 800 επιχειρήσεις: από το 2003 έως το 2011, η συνολική απόδοση των υγιών επιχειρήσεων προς τους μετόχους τους (total returns to shareholders) ήταν τριπλάσια από την απόδοση εκείνων που χαρακτηρίστηκαν ως μη υγιείς.

Τα συμπεράσματα των παραπάνω ερευνών φέρνουν θετικά νέα για τους ηγέτες των επιχειρήσεων. Σε αντίθεση με άλλους παράγοντες που επηρεάζουν την εταιρική απόδοση (ανταγωνισμός, καταναλωτική συμπεριφορά, μακροοικονομικές εξελίξεις, δυναμική της τοπικής αγοράς κ.ά.), η υγεία της επιχείρησης είναι ο μοναδικός παράγοντας που καθορίζεται από τους ίδιους και βρίσκεται στον έλεγχό τους. Παράλληλα, λοιπόν, με τη συνεχή παρακολούθηση, αξιολόγηση και βελτίωση της απόδοσης του οργανισμού, πρέπει να παρακολουθούν, να αξιολογούν και να βελτιώνουν και την υγεία του. Για να έχουν αποτέλεσμα, πρέπει να κυνηγούν αυτούς τους δύο στόχους μαζί, μέσα από ενιαία προγράμματα και όχι με ξεχωριστές, ασύνδετες μεταξύ τους, παρεμβάσεις.